به گزارش خبرنگار میراث آریا، زینت ظهیر نیا هنرمند اهل خوزستان، شهرستان دزفول و منطقه شَهیون است. شَیهون مهد کپوبافی خوزستان است، صنعتی که امروزه رونق و رزق و روزی این منطقه را به ارمغان آورده است.
این هنرمند خوزستانی در حاشیه سی و یکمین نمایشگاه ملی صنایع دستی، حلاوت و شیرینی رونقی که شَیهون به دست آورده را مدیون کپوبافی عنوان کرد.
با این بانوی هنرمند گفت و گویی را انجام داده ایم که در ادامه آمده است.
از چه زمانی در این رشته شروع به فعالیت کردید و چه افتخاراتی به دست آوردید؟
از ۱۰ سالگی شروع به کار در رشته کپوبافی کردم و هم اکنون ۳۰ سال سابقه فعالیت مستمر در این رشته را دارم، سال ۱۳۹۰ اولین نشان ملی را در زمینه کپوبافی دریافت کردم، تا به امروز هفت نشان ملی دریافت کردم. امسال به لطف خدا مهر اصالت یونسکو را برای بکی از محصولاتم دریافت کردم و با این نشان رشته کپوبافی برای اولین بار جهانی شد.
من در منطقه شیهون کارآفرین هستم و حدود ۵۰ زن اهل این منطقه برایم کپوبافی می کنند.
کپوبافی از لحاظ زبان شناسی به چه معناست چگونه بافته می شود؟
در لهجه دزفولی به سر کپو میگویند، اصولا به هر چیزی که مدور و گرد باشد می گویند.
مواد اولیه کپوبافی از برگ نخل یا درخت خرما که در لهجه محلی به آن پیش می گویند، تشکیل شده و چون کار ظریف و حساسی است فقط از برگ سفید نخل استفاده کنیم و از برگ سبز نخل نمیتوان استفاده کرد.
در وهله اول برگها از شاخههای جوان انتخاب و جدا میشود و از آنجاییکه هنوز تحت تاثیر نور آفتاب قرار نگرفتهاند سفید هستند. برگهای سبز و ضخیم اطراف نخل برای کارهای ضخیم مول زنبیل مورد استفاده قرار میگیرد ولی برگهای سفید برای کارهای ظریف استفاده میشود. برای آماده کردن برگها آنها را پس از جدا کردن از نخل، زیر نور خورشید خشک می کنند تا شفافتر شوند. قبل از بافتن آنها را در آب میخوابانند تا خیس بخورند و در حالت مرطوب برای بافت استفاده میشوند. برای بافتن کپو از گیاهی بنام کِرتَک هم در کنار برگ خرما استفاده می شود.
کپو بافی به سه روش بافته می شود، کپوبافی با حصیر ساده، کپوبافی با پشم، کپوبافی با پشم و حصیر که هر کدام زیبایی خاص خودش را دارد.
کپوبافی صنعتی زنانه است یا مردانه؟
مرکز کپوبافی منطقه شَیهون است که در آن رواج بسیاری دارد، در این منطقه فقط زنان به این حرفه مشغولند، و کمتر مردی را میتوان در این منطقه دید که کپوبافی کند.
حدود ۳۰۰۰ زن در این منطقه مشغول فعالیت در این رشته هستند و زندگیشان را از طریق کپوبافی می گذرانند.
بزرگترین چالش این رشته برای زنان بافنده چیست؟
بزرگترین و مهمترین مشکل ما که سالهاست با آن دست به گریبانیم مشکل صادرات است، صادرات این محصولات توسط واسطه ها انجام می شود و هنرمند و تولید کننده از سود و درآمد آن محروم است.
دیگر مشکل ما نبود مواد اولیه است، برگ درخت خرما مدتیست که به سختی پیدا می شود و در صورت پیدا شدن می بایست رقمی چندبرابر قیمت اصلی آن پرداخت شود.
نام کپوبافی برای شما یادآور چیست؟
اسم کپوبافی برای من یادآور خاطرات تلخی ست که امروز شیرین ترین لحظات زندگی من است، کپوبافی من را به یاد شَیهون می اندازد، منطقه من، منطقه ای محروم که در آن بزرگ شدم، منطقه ای سالهای قبل نه مردانش و نه زنانش برای امرار معاش شغل مناسبی نداشتند، زندگی ها سخت می گذشت، اما خداروشکر کپوبافی باعث رونق این منطقه شده است، این منطقه جانی دوباره گرفته است.
انتهای پیام/