عبدالمجید شریفزاده به خبرنگار میراثآریا گفت: «یکی از مهمترین واصلیترین وظایف پژوهشکده هنرهای سنتی حفظ و احیای هنرهای سنتی است که امسال فعالیتهای مختلفی را در این خصوص در کشور با همکاری استانهای مختلف دنبال میکنیم.»
او افزود: «یکی از این فعالیتها، آموزش پارچههای زربافت و نساجی در استان خراسان رضوی و یزد بوده است و امیدواریم بتوانیم در این استان ها کارگاههای زریبافی راهاندازی کنیم. قصد داریم ترمههای سنتی یزد را احیاکنیم و به یزد بهعنوان شهر جهانی نساجی کمک کنیم، بزرگترین نساجان از دوره صفویه به اینسو مربوط به این شهر بوده و از سابقه تاریخی برخوردار است.»
ضرورت راهاندازی کارگاه زریبافی خانگی
رئیس پژوهشکده هنرهای سنتی وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی با تأکید بر ضرورت احیای موزهای از نساجی سنتی در یزد، گفت: «بافت پارچههای سنتی در استان یزد باید احیا شود که امیدواریم هرچه زودتر این کار به نتیجه برسد. احیای نساجی یزد در برنامه کاری ما قرار دارد. احیای پارچهبافی سنتی در یزد از نکات مهمی است که سبقه گستردهای در سراسر کشور دارد و چنانچه اعتبار لازم برای آن فراهم شود، قصد داریم کارگاه زریبافی خانگی راهاندازی کنیم که نیاز به اعتبار 250 میلیون تومانی دارد.»
او افزود: «زریبافی پارچه بسیار کهن و تاریخی ماست و ازنظر بافت و نوع مصالح جزو پارچههای گرانقیمت دنیا محسوب میشود. اوج این هنر در دوره صفویه بوده است و در منابع تاریخی، وقتی شاهعباس درنبرد با عثمانیها بود، استفاده از پارچههای زربافت را در ایران ممنوع میکند و همه این پارچهها به اروپا صادر میشوند. بهخصوص کلیساهای این دوره از پارچههای زربافت برای پوشش اشیاء مقدس استفاده میکردند و به همین دلیل این پارچهها از آن دوران نگهداری شدهاند.»
شریف زاده در بخش دیگری از سخنانش بابیان این که اکنون تولید پارچههای زربفت متوقفشده است، ادامه داد: «دستگاههای زریبافی بسیار بزرگ هستند و نخ ابریشم و گلابتون که نخ طلاست برای آن استفاده میشود. ما همچنان در کارگاههای خود شیوه زریبافی گذشته را حفظ و در اصفهان و یزد به حفظ آن کمک کردهایم ولی این کار چندان رواج ندارد و نیاز به گسترش بیشتری دارد. اولین کار در این راه ایجاد دستگاههای خانگی زریبافی است. اکنون مشکل تهیه نخ گلابتون راداریم که نوعی نخ ابریشم است که دور آن طلا و نقره بافته میشود که امروزه کاربرد آنچنانی ندارد. به همین دلیل در سالهای گذشته، نخ گلابتون را از هند تهیه میکردند.»
لزوم احیای ابریشمکشی در کشور
او تأکید کرد: «این پروژهها اگر تأمین اعتبار شود، میتواند به بحث اشتغالزایی و تولید محصول جدید کمک کند که در خارج از کشور بسیار راغب آن هستند. به همین دلیل میخواهیم بحث ابریشمکشی در کشور را احیا کنیم، در استانهای ما تولید ابریشم انجام میشود که در سالهای اخیر متأسفانه بسیار لطمه خورده است. به دنبال این هستیم که در مازندران و گیلان بحث احیای نساجی ابریشم را انجام دهیم. همچنین در مازندران در منطقه لفور و آلاشت، قصد داریم نساجی ابریشم را احیا کنیم. در استان گیلان هم این کار دنبال میشود. معاونت صنایعدستی روستای قاسمآباد، به دنبال این است که بافت چادرشب را احیای جهانی کند که نیاز به کار مستقل برای احیای بیشتر و گسترده کردن این مجموعه دارد.»
رئیس پژوهشکده هنرهای سنتی وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی در ادامه به احیای روسریهای گلونی در لرستان اشاره کرد و افزود: «روسریهای گلونی در لرستان به شیوه چاپ کلاغهای نقشهبرداری میشود که کار پژوهشی آن صورت گرفته و قصد داریم در وزارتخانه آن را احیا کرده و کارگاههای آموزشی چاپ کلاغهای برای روسریهای گلونی انجام دهیم. در سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی هم بحث پارچهبافی و نساجی سنتی راداریم که به احیای پارچهبافی سنتی در این منطقه کمک میکند.»
او در ادامه به ساخت نوعی زیورآلات در سیستان و بلوچستان اشاره کرد و گفت: «در این منطقه نوعی زیورآلات داریم که با شیشه انجام میشده که حتی باستانشناسان در آن منطقه کورههای شیشهگری را یافتهاند که نشان از قدمت این هنر دارد. متأسفانه در دوره معاصر این هنر به فراموشی سپردهشده اما در پاکستان و هندوستان هنوز شیوههایی از این هنر وجود دارد و ما اعلام آمادگی کردهایم که میتوانیم این هنر را دوباره در سیستان و بلوچستان احیا کنیم.»
برگزاری همایش بینالمللی هنر ایران در دوره قاجار
شریف زاده با اشاره به نمایشگاهها و نشستهای تخصصی که برای جریان سازی در هنرهای سنتی در این پژوهشکده برگزار میشود، خاطرنشان کرد: «هفته آینده نمایشگاهی از آثار قطاعی یا کاغذبری داریم که استاد طاهری آن را برگزار میکند. در نشستهای تخصصی این پژوهشکده نیز از پژوهشگران و هنرمندان دعوت میشود تا بهصورت موردی یا تخصصی در مورد کارهایشان توضیح دهند و در خصوص هنرهای سنتی سخنرانی میکنند. همچنین کارگاههای تخصصی داریم که ورک شاپ یا کارگاههای یکروزه هستند. آموزش هنرهای سنتی را هم در طول ترمهای مختلف برای هنرجویان و علاقهمندان این حوزه برگزار میکنیم.»
او به برگزاری همایش بینالمللی هنر ایران در دوره قاجار اشاره کرد و گفت: «سال گذشته همایش ملی هنر ایران در دوره قاجار را برگزار کردیم که نمایشگاههای آن در تهران و همایش آن به مدت دو روز در موزه ملی برگزار شد. امیدواریم برای سال آینده همایش بینالمللی هنر ایران در دوره قاجار را برگزار کنیم که از پژوهشگران بینالمللی این حوزه برای سخنرانی در این نشست دعوت خواهد شد. همچنین قصد داریم با همکاری موزه لوور و ارمیتاژ این همایش را بهصورت بینالمللی برگزار کنیم که بهاحتمال بسیار در زمستان سال آینده برگزار خواهد شد.»
انتهای پیام/