به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان جنوبی، محمد جنتی فر افزود: «بعد از تغییرات گسترده دوره پهلوی در عمارت مرکزی باغ، نوع کاربرد باغ از سکونتی به پذیرایی و حکومتی تغییر یافت. این تغییر کاربری باعث شد تا در جزئیات و عناصر مختلف اطراف عمارت از قبیل کف‌سازی محوطه شمالی عمارت، حوض آب و مسیرهای انتقال آب از استخر جنوبی به‌سمت حوضخانه و کرت‌های شمالی باغ نیز تغییرات عمده‌ای به وجود آید.»
او ادامه داد: «احیای باغ اکبریه با کاربری اداره میراث‌فرهنگی و موزه بیرجند در سال 1372 موجب ایجاد تغییرات جدیدی در محوطه‌سازی باغ شد. این تغییرات شامل کف‌سازی آژیانه (سنگ‌فرش با قاب‌بندی آجری) در خیابان شمالی عمارت و محوطه اطراف حوض شمالی و ایجاد باغچه‌های گل در اطراف حوض بود.»
مدیر پایگاه میراث جهانی باغ اکبریه اظهار کرد: «با لایه‌برداری سنگ‌فرش کف و آوار و نخاله‌های زیر آن، کف اولیه خیابان شمالی عمارت در حدود 37 سانتی‌متر پایین‌تر از آن آشکار شد. نتایج به‌دست‌آمده از آواربرداری شامل آجرفرش تاریخی کف که در بسیاری از نقاط به صورت سالم باقی مانده و حوض آب تاریخی به‌صورت سالم و گسترده در مقابل عمارت است. حوض آب با طرح چلیپا و به ابعاد 20 متر طول و 10 متر عرض که چهار بخش چلیپای آن با طرح قوس‌های کلیل تزئین شده، در ضلع شمالی عمارت آشکار شد.»
جنتی‌فر افزود: «به منظور بازگرداندن اصالت معماری و تاریخی مجموعه، کف‌سازی آجرفرش با استفاده از مصالح سنتی در محوطه شمالی عمارت با حفظ شواهد موجود تاریخی و در تراز کف اولیه انجام شد و حوض تاریخی که همزمان با ساخت اولیه مجموعه در مقابل عمارت ایجاد شده و بخشی از نظام آب در باغ است، مرمت و احیاء شد. مهم‌ترین دستاوردهای حاصل از این مرمت، بازگشت اصالت معماری و تاریخی به اثر، بازگشت تناسبات هندسی و ارتفاعی عمارت، حذف عامل رطوبت صعودی به جرزهای عمارت، احیای بخشی از عناصر معماری اصیل باغ ایرانی وابسته به نظام آب در باغ و احیای نقش منظری حوض و آب در باغ اکبریه است.»
او خاطر نشان کرد: «باغ تاریخی اکبریه با شماره 2326 در سال 78 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. بنیان این مجموعه توسط خاندان علم و در دوره زندیه بنا نهاده شد و در دوره قاجاریه به اوج شکوه و معماری خود رسیده است. باغ اکبریه به مساحت حدود 35هزار مترمربع عرصه و 5408 مترمربع اعیان در جنوب شرقی شهر بیرجند و در روستای اکبریه قرار دارد. با گسترش شهر به سمت جنوب، این باغ و روستای اکبریه اکنون در دل شهر بیرجند قرار گرفته است. باغ اکبریه به دلیل ارزش‌های معماری، هنری و اجتماعی در پرونده باغ ایرانی در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده است.»
انتهای پیام/
