نوروز صیاد، جشنی برای شکرانه صید ماهی

نوروز صیاد جشنی  است که اوایل مرداد هر سال که آغاز فصل صید ماهی است، توسط صیادان روستای صلخ قشم انجام می‌شود.

در این مراسم که در واقع عید و نوروز صیادان است مردم و صیادان لباس نو بر تن می کنند و با خواندن دعاهایی برای برکت روزی حلالشان که همان صید ماهی است به ساحل دریا می روند.

صیادان قشمی که در تمام ایام فصل صید، نه برای صید ماهی صرف که برای یافتن روزی حلال، تن شان را به آب های خلیج فارس می زنند، در این جشن و در این روز نه ماهی صید می کنند و نه آن را می خورند، یعنی اینکه آرزو می کنند این منبع برای همیشه برای آنها یک منبع لایزال باقی بماند.

اهمیت دریا و حفظ طبیعت یکی از مهم ترین ویژگی های این آیین است و صیادان دریا را مظهر پاکی می شناسند و در این روز همه تن به آب می زنند و خود را پاک می کنند.  

در بعد از ظهر روز نوروز صیاد، پس از دعاهای سال و پوشیدن لباس های نو، اهالی روستا به ساحل می آیند و آیین های جشن را اجرا می کنند.

ساحل صحنه اجرای این آیین هاست، 30 نفر با لباس های محلی سفید و در دو ردیف روبروی هم می ایستند، چهار نفر نیز در بین آنها دهل می نوازند و در دو ردیف روبروی هم آوازی را می خوانند که نام این مجموعه موسیقی رزیف است. رزیف خوان ها عصایی از چوب خیزران در دست می‌گیرند، خم می شوند و بالا می آیند و به صورت سوال جواب داستانی از داستان های صیادی را می خوانند.

در میانه نوای رزیف، شوشی ها وارد می شوند، آنها از پشت کوه آمده اند، صدای جشن را شنیده اند، بیدار شده اند و می‌خواهند جشن را بهم بزنند، شوشی ها به صحنه می آیند. آنها لباس سیاه، صورتکی سفید و ریشی از لیف خرما دارند و کلاه هایی بلند از جنس شاخه های نخل به سر کرده اند، شاخه نخل در دست دارند و هرکه را سر راهشان ببینند با آن شاخه ها می زنند، بچه های سلخ با اشتیاق به سمت شوشی ها می دوند و تا شوشی ها شروع به زدن می کنند، آنها فرار می کنند و این فرآیند بارها تکرار می شود.

شوشی ها سعی می کنند وارد صف رزیف خوان ها شوند، هرکدام از آنها خود را در میانه یک ردیف رزیف خوان جا می دهند، شوشی سیاه پوش در میان ردیفی از رزیف خوان های سفیدپوش قرار می گیرد.

آیین شوشی ادامه پیدا می کند، و نقش های دیگری به آن اضافه می شود، دو نفر که خود را به هیئت شتری درآورده اند و یک ساربان که صورتش را سفید کرده است، همراه شتر و دو کودک که خود را به صورت گاوی درآورده اند و کودکی دیگر که به شکل یک روباه درآمده است، همراه آنها وارد صحنه می شوند.

موسیقی رزیف متوقف می شود و شوشی ها دوباره شروع به کتک زدن مردم می کنند، آنها، سلخی های پیر و جوان را با شاخه های نخل خود می زنند و به کسی رحم نمی کنند، سپس به دریا می روند و در دریا شنا می کنند و وقتی برمی گردند، رنگ سفید صورت آنها پاک شده است.

پس از آن دیگر کسی را کتک نمی زنند و همراه مردم شروع به رقص و پایکوبی می کنند، کم کم نمایش شوشی ها به پایان می رسد و دوباره رزیف نواخته می شود و سپس اهالی به بازی های محلی مشغول می شوند و جشن پایان می یابد.

 

* گزارش از بهاره جوشعار، کارشناس میراث فرهنگی

انتهای پیام/

کد خبر 1398121442

برچسب‌ها