به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان مرکزی، علیرضا ایزدی امروز 14 اردیبهشت ۹۹ با اشاره به اینکه هر سال در این تاریخ مراسم آیینی سنتی پخت سمنو در شهرستان آشتیان برگزار می‌شد، گفت: «امسال به دلیل جلوگیری از تجمعات و مقابله با شیوع بیماری کووید ۱۹ این مراسم برگزار نشد.»
او گفت: «مراسم سمنو پزان یکی از دیرینه‌ترین آداب و سنن مردمان این استان است، که نسل به نسل از اجدادشان به ارث رسیده و هر ساله در اردیبهشت ماه در شهر آشتیان برگزار می‌شود. این مراسم ریشه در فرهنگ و اعتقادات عمیق مردمان این دیار دارد.»
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان مرکزی در ادامه افزود: «آیین پخت سمنو در ایران از سابقه و دیرینه بسیاری برخوردار است.»
او افزود: «این شیرینی مورد احترام و مقدس، در مدت زمان ده تا پانزده روز آماده می‌شود، اما پختن سمنو در شهر آشتیان دارای سنن و رسوم خاصی است. بر اساس عقیده عامه مردم، پخت سمنو به احترام حضرت زهرای مرضیه صورت می‌گیرد. بنا بر اعتقاد دیرینه مردم آشتیان امام حسن و امام حسین (ع)، فرزندان حضرت زهرا، دچار بیماری و کسالت شده و ایشان نذر می‌کنند که خوب شوند و به میمنت بهبود آنان سمنو تهیه کنند.»
ایزدی گفت: «علاوه بر برگزاری مناسک مذهبی، به لحاظ اجتماعی نیز مراسم سمنوپزان عامل دید و بازدید و صله رحم شده است. این مراسم همچنین شور و نشاط اجتماعی را به وجود آورده و در حال حاضر به یکی از جاذبه‌های فرهنگی این شهر بدل شده است. به‌طوری که افراد از استان‌های هم‌جوار برای شرکت در آن به آشتیان می‌روند.»
او گفت: «در سال‌های اخیر به همت سازمان‌های خیریه و مردم نهاد مراسم عمومی سمنو پزان با پخت حدود هفت تن سمنو در 20 دیگ برگزار می‌شود و در کنار آن محصولات فرهنگی، هنرهای و غذاهای سنتی آشتیان عرضه می‌شود. هر سال روزهای 16 و 17 اردیبهشت‌ماه آیین سمنو پزی آشتیان برگزار می‌شد که امسال به دلیل شیوع بیماری کرونا و جلوگیری از تجمع و شیوع این بیماری، این مراسم برگزار نمی‌شود.»
این آیین در تاریخ 97/10/30 به شماره 1734 در میراث ناملموس معنوی ثبت شد.
برای پختن سمنو ابتدا گندم را می‌خیسانند تا ریشه و جوانه بزند. پس از آن گندم‌ها را در سینی ریخته تا جوانه قد بکشد و سفیدی دنباله جوانه پیدا شود. سپس آن را شسته و قبل از خشک شدن در هاون می‌کوبند. پس از کوبیدن، جوانه‌ها را در پارچه‌ای تمیز ریخته و آن را می‌پیچند و شیره آن را درآورده و در دیگ می ریزند، سپس مانند پلو آن را دم کرده و در این زمان بادام نیز به آن اضافه می‌کنند. بعد از دم کشیدن، سمنو آماده توزیع و تناول می شود.
بر این اساس مردم آشتیان نذر می‌کنند حاجاتشان که برآورده شد به میمنت آن و به احترام حضرت زهرا (س) و حسنین (ع) سمنو بپزند و در بین مردم توزیع کنند. معمولاً این آئین از اسفند ماه تا آخر اردیبهشت ماه برگزار می‌شود. اجرای مراسم پخت سمنو و ادای نذر با دعوت از میهمانان و قرائت قرآن و ادعیه به‌ویژه دعای ظهور امام زمان (عج) و نیز حدیث کساء همراه است.
بر اساس اعتقادات مردم آشتیان، هنگام عمل آوردن ریشه، انسان ناپاک نباید حتی چشمش به ریشه و دیگ پخت سمنو بیفتد، زیرا اعتقاد دارند سمنو ترش شده و سر می‌رود. شب پخت سمنو دوستان، آشنایان و اقشار مختلف مردم شهر برای کمک و تبرک به پای دیگ سمنو می‌روند غالباً نیز دست خالی نبوده و شیرینی و نذورات را به همراه خود به خانه صاحب نذر می‌برند. قند و نبات و بادام از جمله نذورارتی است که بر سر دیگ سمنو برده می‌شود.
انتهای پیام/
