قدمت این محور تاریخی به شهادت کتب تاریخی، روایت‌کننده وجود کهن‌دژی عظیم در این منطقه و همچنین بر اساس وجود آثاری همچون کوه آتشگاه، قدمت این منطقه به بیش از ۳ هزار سال قبل می‌رسد. با این وصف در این محور تاریخی از عصر باستان و سپس در دوران اسلامی آثار متعددی وجود دارد که منطقه را مستعد توسعه از منظر گردشگری کرده است.

یکی از این آثار منحصربه‌فرد در این محور که حدفاصل شهرهای اصفهان و خمینی‌شهر شناسایی شده است، حمام تاریخی \"رهنان\" است که با مساحتی بالغ‌بر ۱۴۶۷ مترمربع در کنار بازار و محله تاریخی رهنان واقع شده است. ازجمله مهم‌ترین بناهای این محله، مسجد تاریخی \"ذوقبلتین\" است که قدمت آن به سده هشتم هجری قمری می‌رسد. این حمام تاریخی که با بیش از چهل ستون سنگی به‌عنوان حمام چهل‌ستون نیز نامیده شده، به‌عنوان سومین حمام بزرگ تاریخی کشور از نظر مساحت به شمار می‌رود، این حمام تاریخی به دستور \"حاج محمد رنانی\" از بزرگان اصفهان در اوایل سده سیزدهم هجری قمری بنا شده و یادگاری از دوران زندیه محسوب می‌شود.

این مجموعه تاریخی یکی از زیباترین آثار تاریخی اصفهان به شمار می‌رود که با توجه به معماری منحصربه‌فرد آن از آثار تاریخی زیبا و فاخر کشور محسوب می‌شود.

حمام تاریخی رهنان به‌صورت دوقلو (حمام بزرگ و حمام کوچک) بنا شده، که در ایام قدیم به‌صورت زنانه و مردانه مورد استفاده مردم منطقه رهنان قرار می‌گرفته است. در طراحی این بنا، درب‌های ورودی حمام بزرگ و کوچک در دو معبر متفاوت در بازار تاریخی رهنان که در پیرامون حمام و هم‌زمان با احداث این اثر تاریخی بنا شده است، ایجاد شده، تا مردان و زنان آزادانه بتوانند در مسیرهای مجزا به داخل حمام تردد کنند.

حمام بزرگ، دارای یکی از بزرگ‌ترین سربینه های حمام‌های ایرانی است، به‌گونه‌ای که سربینه حمام بزرگ  تاریخی رهنان دارای چهار سکو است و هرکدام مربوط به یکی از محله‌های اصلی رهنان بوده و مردم این محلات به‌صورت مسالمت‌آمیز از این سکوها در ادوار مختلف استفاده می‌کردند.

در برخی از اسناد و مدارک تاریخی از این حمام به‌عنوان حمام دوستی نیز در ایام مختلف یاد شده است، زیرا این حمام به محلی برای رفع اختلافات مردم به‌ویژه اختلافات محلات \"حیدری\" و \"نعمتی\" که از دوران صفوی در اصفهان و محلات آن وجود داشت تبدیل شده بود.

یکی از اصول حاکم بر معماری حمام رهنان، داشتن پیچ‌وخم‌های متعدد در فضاهای ارتباطی آن است. ازآنجاکه تهیه انرژی و کنترل گرما و سرما در این بنا، در گذشته کار مشکل و پرهزینه‌ای بوده است، اصولاً بناهای این مجموعه به نحوی طراحی شده که به بهترین شکل ممکن بتوانند شرایط متعادل محیط را فراهم کنند.

بینه حمام بزرگ درواقع سالن اجتماعات منطقه محسوب، و نقطه عطفی در برقراری ارتباطات چهار محله بوده و بسیاری از مراسم‌ها مانند حمام عروسی و جشن، حمام گلریزان و حمام عزا در آن انجام می‌شده، که دارای تزیینات منحصربه‌فردی بر روی گچ با نقوش گیاهی است. همچنین ازاره های حمام نیز با کاشی‌های هفت‌رنگ و الوان به زیبایی تمام تزئین شده است.  

آب مورد نیاز به‌منظور مصرف در حمام نیز از طریق چاه حفرشده در محل حمام تأمین می‌شده.

بازار پیرامون حمام تاریخی رهنان با وجود عناصری همچون: مسجد، غریب خانه، سقاخانه، راسته‌بازار، حمام و محلات زندگی، امروزه یکی از مهم‌ترین عناصر تاریخی منطقه رهنان در راستای توسعه فرهنگی و اقتصادی این منطقه از منظر گردشگری است.

حمام بزرگ (مردانه) رهنان در دهه هشتاد خورشیدی مرمت و تبدیل به کتابخانه و موزه مردم‌شناسی شد، لکن  در دو سال گذشته با اجرای طرح مرمت حمام کوچک که با مشارکت بخش خصوصی، شهرداری منطقه ۱۱ اصفهان و اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان انجام شد، در نظر است تا حمام تاریخی رهنان به یکی از مراکز تاریخی بزرگ آب‌درمانی (گردشگری سلامت) منطقه مرکزی ایران تبدیل شود. 

حمام تاریخی رهنان در سال 1347 با شماره 825 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

انتهای پیام/