شیما عبدالله‌خانی هنرمند جوان البرز‌ی اصالتا کرجی است که در کنار تحصیلات عالی و فعالیت در زمینه رسانه دستی بر هنر نیز دارد. زیباییهای رشته سراجی سنتی و به ویژه حکاکی روی چرم فرا‌گیر بوده و او را جذب این رشته‌ها کرده است. در زیر گفت‌وگوی میراث‌آریا با او را می‌خوانید .
چطور به رشته سراجی سنتی علاقه‌مند شدید؟
از کودکی به واسطه فعالیت‌ها‌ی مادر‌م غرق در دنیای شیرین هنر و علاقمند به صنایعدستی و خلق اثر هنری با دست بودم. سال ۹۳ در کنار تحصیلات دانشگاهی در دوره‌های آموزشی در رشته سراجی سنتی شرکت کردم و موفق به در‌یافت مدرک فنی و حرفه‌ای شدم.
با توجه به اینکه حکاکی روی چرم نسبت به رشته سراجی سنتی جدیدتر است از نحوه ورود خود به آن بیشتر بگویید؟
در کنار تحصیل، تدریس و کار در رسانه همزمان به کسب تجربه و مهارت در زمینه کیف‌دوز‌ی چرم مشغول بودم و تصمیم گرفتم بر شاخه‌های مرتبط با چرم تمرکز کنم. سال ۹۷ با حکاکی روی چرم آشنا شده و سال ۹۸ در دوره‌های آموزشی شرکت کردم و موفق به در‌یافت مدرک صنایعدستی و کارت شناسایی از اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگر‌ی و صنایعدستی شدم.
ابزار و مواد اولیه شامل چه مواردی می‌شود؟
از ابزار مشابه قلم‌زنی برای تسهیل کار استفاده شده و همچنین از چرم خام که بی‌رنگ بوده و از ضخامت مناسب و قابلیت حک‌پذیر‌ی بالایی بر‌خور‌دار است استفاده می‌شود.
شیوه و مراحل کار را توضیح دهید؟
در کیف‌دوز‌ی سنتی و حکاکی روی چرم تمامی فعالیت‌ها از طراحی گرفته تا الگو، برش، دوخت و آستر‌کشی به طور دستی انجام می‌شود و هر مرحله وابسته به مرحله قبلی است.
چه نوع رنگ‌هایی در هنر حکاکی روی چرم کار‌برد دارد؟
بعد از اتمام مراحل حکاکی که به وسیله قلم‌های‌خاص و چکش انجام می‌شود از رنگ‌ها‌ی جوهر‌ی و سایر رنگ‌ها با تنوع بیشتر که روی چرم قابلیت رنگ‌پذیر‌ی داشته باشند استفاده می‌شود و می‌توان مطابق هر سلیقه انعطاف به خرج دارد و کار‌ی متفاوت خلق کرد.
تفاوت دوخت محصول با دست و چرخ صنعتی در چیست؟
در مرحله کیف‌دوز‌ی با دست علاوه بر ابزار‌ی مانند سمبه و مشته از نخ موم‌زده استفاده می‌شود که در مقایسه با دوخت با چرخ از استحکام و دوام بسیار بالایی بر‌خور‌دارد بوده در عین حالی که کیف‌ها‌ی تولید شده با کیفیت و مرغوب هستند.
بازه زمانی تولید یک اثر به چه مواردی بستگی دارد؟
مدت زمان تولید اثر بسته به نوع کالایی که تولید می‌شود و سایر موارد از قبیل مدل و جزئیات کار متفاوت است. اگر به طور پیوسته انجام شده و وقفه‌ای در میان نباشد برای تهیه کیف با تمام مراحل کار شامل الگو، برش، دوخت، رنگ و ... از یک تا چند روز زمان نیاز است.
تنوع محصولات تولیدی با چرم چگونه است؟
امروزه فرا‌گیر شده و کار‌برد‌ها‌ی وسیع‌تر‌ی از قبیل کیف پول، کیف دستی، کیف دوشی، دست‌بند، تابلو، جا مداد‌ی، انواع وسایلی که به جلد چرم نیاز دارند را شامل می‌شود.
از چه طرح‌هایی در حکاکی روی چرم استفاده می‌کنید؟
از طرحهای ذهنی و حرفه‌ای آماده و موجود در بازار استفاده می‌کنم و با انتقال آن روی چرم حکاکی را انجام می‌دهم.
با توجه به اینکه در هر دو رشته سراجی سنتی و حکاکی روی چرم فعالیت می‌کنید به کدام یک بیشتر علاقه‌مند هستید؟
بدون شک هر یک زیباییهای خاص خودشان را دارند و هر دو زمینه لازم برای بروز خلاقیت را دارند اما شخصاً هنر حکاکی روی چرم را ترجیح می‌دهم چرا که جنبه هنری و جا‌ی کار بیشتر‌ی دارد.
آیا تا‌کنون در نمایشگاههای سوغات و صنایعدستی حضور داشته‌اید؟
در برخی از نمایشگاههای صنایعدستی به صورت انفرادی و گروهی شرکت کردم اما در حال حاضر به دلیل شیوع کرونا نمایشگاهی برگزار نمی‌شود.
بازار‌یابی و فروش محصولات تولیدی با توجه به محدودیت‌های اعمال شده به چه نحوی است؟
در این دوران که امکان فروش حضور‌ی یا حضور در نمایشگاه نداشتم فعالیتم را در شبکه‌های مجاز‌ی افزایش داده و نتیجه خوبی هم گرفتم و می‌توان گفت تا حد زیادی خلأ فروش نمایشگاهی جبر‌ان شد.
در طول دوران فعالیت خود در سراجی سنتی و حکاکی روی چرم با چه مشکلاتی مواجه شدید؟
از جمله معضلات می‌توان به نوسانات بازار و افزایش شدید قیمت ابزار و مواد اولیه به خصوص چرم خام در مدت کوتاه اشاره کرد که بر روی قیمت نهایی سفارش محصول نیز اثرگذار است و با توجه به قیمت روز مواد اولیه برای تهیه مجدد آن با مشکل مواجه می‌شویم و این موضوع عرصه را برای فعالان حوزه صنایعدستی در تمام رشتههای هنری تنگ کرده و تأثیر منفی مستقیمی در بازار فروش و جذب خریدار می‌گذارد.
آیا در فکر راهاندازی کارگاه هنری هستید؟
با حمایت‌ها‌یی که می‌شود و در حد توان خود و نیز امکاناتی که در اختیار دارم به فکر راهاندازی کارگاه در آینده‌ای نزدیک هستم تا ضمن اشتغال‌زایی، با شکوفایی خلاقیت‌ها و استعدادها‌ی فردی کار جد‌ید و تلفیقی در حوزه سراجی سنتی و حکاکی روی چرم تولید شود.
تأثیر تحصیلات دانشگاهی توأم با یادگیری رشته‌ای هنری را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بدون شک تحصیلات دانشگاهی موجب رشد ذهنی شده و مکمل مهارت‌آموز‌ی محسوب می‌شود. به ویژه در حال حاضر که کار مرتبط با رشته تحصیلی کمیاب است بنا‌‌بر‌‌این آموزش و یادگیری حرفه و هنر در هر زمینه‌ای که باشد می‌توان با سرمایه اندک، همت و پشتکار بسیار، شغل ایجاد کرده و از این طریق در‌آمد‌زایی داشته باشند.
به منظور توسعه و رونق بازار کسب و کار از مسئولان چه درخواستی دارید؟
برنامه‌ریزی‌ها به گونه‌ای باشد تا از تولید کنندگان خرد که به صورت انفرادی و خانگی مشغول فعالیت هستند با ارائه راهکارهایی از قبیل ارائه تسهیلات کم‌بهره بیشتر حمایت کنند. هر چند در سال‌ها‌ی اخیر طرحهای ویژه‌ای از طرف اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگر‌ی و صنایعدستی استان البرز اجرایی شده اما بدون شک باز هم جا‌ی کار دارد. همچنین شایسته است هنرمندان صنایعدستی و هنرهای سنتی از حمایت بیمه‌ای بهره‌مند شود و در زمینه بیمه تأمین اجتماعی دغدغه نداشته باشند.
مهارت‌آموز‌ی باید جد‌ی گرفته شود و دوره‌های آموزشی رایگان و یا کم هزینه بیشتر‌ی از طرف سازمان فنی و حرفه‌ای و اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگر‌ی و صنایعدستی برای علاقه‌مند‌ان رشتههای هنری برگزار شود. او هدایت زنان خانه‌دار و افراد ساکن در مناطق روستایی را به سمت یادگیری، مهارت‌آموز‌ی و چه بسا احیای رشتههای منسوخ شده بسیار مؤثر است.
به نظر شما اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگر‌ی و صنایعدستی البرز به عنوان متولی هنرمندان و صنعتگر‌ان چگونه می‌تواند در همکاری با سایر ادار‌ات گامی مثبت بر‌دارد؟
احداث بازارچه و نمایشگاه دائمی فروش محصولات تولیدی در اماکن تاریخی شاخص استان مانند مجموعه کاخ‌مروارید، کار‌وانسرا‌ی شاه‌عباسی، اماکن عمومی پر رفت و آمد، تفریحی و گردشگر‌ی که غرفه‌ها‌ی آن به صورت رایگان یا با هزینه کم در اختیار هنرمندان قرار بگیرد. همچنین زیرساخت‌های لازم به منظور راهاندازی اپلیکیشن و در‌گاه مجاز‌ی مخصوص صنایعدستی و هنرهای سنتی که در زمینه معرفی محصولات تولیدی فعالیت کنند از جمله اقدامات اثرگذار خواهد بود.
انتهای پیام/
