به‌سراغ نخستین بانوی سفالگر قم می‌رویم. او نخستین زن سفالگر در شهر قم است که حدود ۲۰ سال است که به‌طور حرفه‌ای وارد کار تولید و ساخت سفال شده است. مشایخی شاگرد استاد سیدمحمد میرقیصری استاد بزرگ و قیصر سفال ایران است.
گفت‌وگوی زیر با استاد عالیه مشایخی اولین بانوی هنرمند سفالگر قم انجام شده است که می‌خوانید:
در ابتدا کمی از جایگاه هنر سفال در استان قم بگویید؟
یکی از افتخارات هر ملتی، فرهنگ و هنر اصیل و بومی آن کشور است چرا که زیربنای آن پشتوانه‌های فرهنگی و هنری گذشتگان است. اگر در کوچه پس کوچه‌های شهر قم سری بزنید با پیشکسوت‌هایی روبه‌رو خواهید شد که مانند آن‌ها را در جایی دیگر کمتر می‌توان سراغ گرفت. هنر سفالگری استادم سیدمحمد میرقیصری با نام هنری زرین‌فام زبانزد خاص و عام است، کاشی هفت‌رنگ احمد کبیری نمونه بی‌نظیری از هنر سفالگری است که تنها در قم یافت می‌شود. لعاب سبز قمیِ رضا سرکارپور نمونه‌ای منحصربه‌فرد از صنایع‌دستی سفال و سرامیک است و ده‌ها نمونه هنرمندان برجسته و نجیب قمی که شبیه آن‌ها را در شهرهای دیگر ایران نمی‌توان یافت.
نظرتان در مورد پیشکستوتان هنرمند سفال قم چیست؟
امروز بسیاری از هنرمندان سفال قم، کوله باری از تجربه هستند و باید هنرشان را برای حفظ و بقا به نسل آینده آموزش دهند به همین جهت لازم می‌دانم که زمینه انتقال تجربه و دانش این بزرگواران را با ایجاد کارگاه‌های آموزشی بیش از پیش فراهم کنیم تا هنر در این سرزمین ماندگار شود. چرا که این هنرمندان بزرگ طی سال‌های زیادی است که با وجود مشکلات فراوان تک و تنها بار فرهنگی قم را در زمینه صنایع‌دستی را بی‌آن‌که خم به ابرو بیاورند به‌دوش کشیده‌اند و برای حفظ و ماندگاری سفال در دیار کریمه از جان و دل مایه گذاشته‌اند تا این شهر مقدس، امروز در زمینه هنر صنایع‌دستی بدرخشد و در بین استان‌های دیگر حرفی برای گفتن داشته باشد.
عمده چالش هنر سفال قم چیست؟
نکته قابل ذکر که مصداق کوتاهی در حق همه هنرمندان صنایع‌دستی محسوب می‌شود، نبود بازارچه‌های مناسب صنایع‌دستی است متأسفانه طی یک سال گذشته کرونا به طور جدی به کسب و کار آن‌ها آسیب زده به طوری که در سطح استان برخلاف سال‌های گذشته برای عرضه تولیدات هنرمندان و دست‌ساخته‌های‌سنتی، حتی یک نمایشگاه هم برگزار نشده است در این شرایط به هنرمندان ضربه جدی وارد شده است که امیدوارم با همکاری و تعامل معاونت صنایع‌دستی قم، با ایجاد بازارچه‌های دائمی این مانع و چالش دیرینه هنرمندان سفال قم برطرف شود.
راهکار شما به عنوان یک هنرمند چیست؟
در این زمینه اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان باید با مدیریت شهری وارد مذاکره شودتا در بوستان‌های قم غرفه‌های فروش ایجاد شود، خانه‌تاریخی زند را می‌توان به خانه صنایع‌دستی تبدیل کرد، همچنین خانه‌ملاصدرا در شهر کهک یکی از خانه‌های تاریخی است که مورد توجه و بازدید گردشگران قرار گرفته است را می‌توان به بازارچه صنایع‌دستی تبدیل کرد. راهکار دیگر این است که با مدیران تأسیسات گردشگری استان وارد مذاکره شد که در مراکز گردشگری اعم از مجتمع‌ها و واحدهای اقامتی بخش فروش صنایع‌دستی ایجاد شود.
وقتی با هنرمندان صنایع‌دستی قم صحبت می‌کنیم اغلب گلایه دارند که مورد بی‌مهری قرار گرفته‌اند نظر شما در این خصوص چیست؟
حق با آن‌هاست تعداد هنرمندان و کارگاه‌های فعال در قم بالاست. اما برای فروش محصولات خود با مشکلات زیادی مواجه هستند، عده‌ای از آن‌ها خاک این هنر را خورده‌اند و عمر خویش را در پای صنایع‌دستی گذاشته‌اند اما هنوز بیمه نشده اند.
در زمان کرونا خیلی از هنرمندان صنایع‌دستی دچار مشکلات معیشتی شدند کارگاه‌های آن‌ها نیمه تعطیل شد برای حمایت از آن‌ها چه باید کرد؟
باید برای هنرمندان صنایع دستی وام‌های کم بهره با سود پایین در نظر گرفت.
برای بهبود جایگاه صنایع‌دستی قم چه باید کرد؟
هنرمندان صنایع دستی باید با مبحث برندسازی، بسته‌بندی محصولات و اخذ مُهر اصالت آشنا شوند که در همه این موارد معاونت صنایع دستی استان نقش مهم و تعیین‌کننده‌ای دارد، اما آنچه نیاز اصلی هنرمندان صنایع‌دستی است یکی ایجاد تعاونی و دیگری ایجاد تشکیلات است که همیاری و همکاری هنرمندان را می‌طلبد. با این روش‌ها صنایع‌دستی قم پیشرفت خواهد کرد.
انتهای پیام/
