استان فارس یکی از مراکز مهمی است که رنگرزی گیاهی در آن وجود دارد، لذا طراوت و شفافیت رنگ ، تنوع و غنای رنگ آمیزی فرش های این استان، بیش از هر عامل دیگری در شهرت جهانی دست بافته های قشقایی مؤثر است. توانایی زنان قشقایی در احساس رنگ و رنگ آمیزی باور نکردنی است. همین امر باعث شده است فرش قشقایی به لحاظ اصالت نقش و رنگ همیشه در صدر قرار بگیرد و به لحاظ اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی تاثیرگذار باشد. ریسیدن و رنگ کردن پشم در بین ایل قشقایی در انحصار زنان است. آنان گیاهان را به خوبی می شناسند و با ترکیب کردن رنگ های متنوع بهترین و شفاف ترین رنگ را به دست می آورند.

گیاهان مورد استفاده در رنگ کردن پشم عبارتند از: جاشیر )رنگ سبز(روناس) رنگ قرمز(خوشک ) سبز مایل به زرد(ترکیب خوشک و روناس ) رنگ نارنجی(زعفران )رنگ زرد(جعفری ) رنگ طلایی(بلوط)رنگ زرد مایل به سبز(نیل)رنگ آبی(پوست گردو ) رنگ قهوه ای(پوست پیاز )رنگ مسی(ترکیب دوغ و روناس و لیمو خشک ) رنگ گلبهی(پوست انار) رنگ قهوه ای کم رنگ(گل بابونه) رنگ سبز(.

طرز کار : ابتدا دیگ آب را به جوش می آورند و گیاه مورد نظر را داخل آن میریزند. سپس برای ثبات رنگ مقداری زاج  یا لیمو به آن می افزایند. ان گاه خامه پشم را داخل دیگ می ریزند. گاهی تا سه روز پشم در دیگ باقی می ماند. سپس آن ها را بیرون آورده و در آب روان قرار می دهند و روی طناب خشک می کنند.

مهارت رنگرزی پشم در بین عشایر فارس به شماره 2032 در فهرست میراث ناملموس ثبت گردیده است.

تصویر و تدوین: عبدالله فیروزی

انتهای پیام/