«شعبان میرشکرایی» تدوین‌گر پروژه ثبت جهانی یلدا در گفت‌وگو با خبرنگار میراث آریا، درباره تاریخچه شب یلدا، گفت: یلدا به معنی تولد است. اصولا زمانی برای آغاز جشن یلدا نمی توان متصور شد چراکه آغازی بی آغاز دارد. دلیلش هم این است که جشن یلدا مبتنی بر طبیعت است و درست زمانیکه سرما و تاریکی و ترس از پاییز به اوج خود می‌رسد، فردای آن روز، روز آغاز تولد و آغاز زمین و آغاز دوری از ترس است. بعدها این شب، از نظر برهم کنش‌های فرهنگی برای مغرب زمین هم شکل دیگری گرفت و چیزی شبیه شکل و شمایل جشن کریسمس شد که از یلدا تاثیر گرفته بود.

میرشکرایی با اشاره به رنگ لباس کشیش‌ها در جشن کریسمس و تلاقی آن با رنگ غالب در جشن یلدا، نیز گفت: موضوع بعدی رنگ لباس کشیش‌ها در جشن کریسمس است که مرتبط با یلدا و به رنگ قرمز است. همانطور که می‌دانید رنگ قرمز برای جشن یلدا، نشان دهنده سبقه تاریخی آن است.

تدوین‌گر پروژه ثبت جهانی یلدا، درباره آیین یلدا افزود: آیین‌های قدیمی در زندگی امروز ما تغییر کرده است و شاید مراسم‌ها به همان کیفیت قدیم برگزار نشود. اما به طور معمول مراسم‌های شب یلدا شامل دورهمی‌های خانوادگی و با حضور بزرگترهاست که داخل خانه برپا می‌شود و بیرون از خانه نیست.

این پژوهشگر با بیان توضیحاتی درباره کیفیت جشن یلدا، نیز گفت: در کنار جشن یلدا، تعدادی بازی وجود دارد که بچه‌ها نقش اصلی این بازی‌ها را بر عهده دارند. از سویی نقش زنان در پاسداشت یلدا به شدت دیده می‌شود، به این خاطر که بچه‌ها در کنار مادرانشان هستند و به طور ناخودآگاه درگیر این جشن می‌شوند.

میرشکرایی درباره مهم‌ترین بخش جشن یلدا نیز افزود: حضور بزرگترها در این جشن، در اصل انتقال دانش از نسلی به نسل دیگر است و یکی از مهم ترین بخش‌هایی است که در ثبت جهانی یلدا نیز مورد توجه است. بزرگترها وقتی در کنار نسل‌های قبلی خود حاضر می‌شوند می‌توانند در انتقال تجربیاتشان آنها را کمک کنند.

او ادامه داد: یلدا فرصتی است برای دیپلماسی فرهنگی بر مبنای صلح منطقه‌ای. یعنی کشورهایی که در یک منطقه فرهنگی هستند بازی مشترکی ثبت می‌کنند، اما مواردی که شمایل جشن و شادی دارد، فرصت‌های بسیار مهمی از جنبه دیپلماسی فرهنگی هستند. از سویی فعالیت‌های دولتی می‌تواند در گسترش جشن یلدا تاثیر به سزایی داشته باشد.

میرشکرایی درباره تفاوت نوروز و شب یلدا گفت: پرونده یلدا نیز شبیه به نوروز است، چون پهنه فرهنگی‌شان برهم منطبق است و از یلدا هم می‌شود بهره برداری سیاسی و فرهنگی کرد. ما این تجربه را در مورد نوروز هم داریم که 12 کشور عضو پرونده نوروز هستند.

او با بیان اهمیت ثبت جهانی پرونده یلدا، افزود: اصولا وقتی هر اثری ثبت جهانی می‌شود، اولین موضوع، معرفی آن است و معرفی این آثار می‌تواند باعث بیشتر شناخته شدن فرهنگ ما در کل دنیا شود. جشن یلدا نیز از این قاعده مستثنی نیست و زمانی که ثبت جهانی‌اش می‌کنیم، افراد بیشتری از وجود چنین پرونده‌ای با خبر می‌شوند، این شناخته‌ترشدن تاثیر مستقیم روی وضعیت اقتصادی دارد و باعث می‌شود تا مردم از سراسر دنیا به ایران آمده تا حضور در جشن یلدا را از نزدیک تجربه کنند. چنین موضوعی درباره نوروز هم اتفاق افتاد و بعد از ثبت جهانی نوروز، تعداد گردشگرانی که در نوروز به ایران می‌آمدند بیشتر شد.

او درباره اهمیت ثبت پرونده‌های مشترک جهانی، نیز گفت: این موضوع از نظر فرهنگ، موجب غنای فرهنگی است به خصوص اگر پرونده‌ها مشترک هم باشند درصد توجه به آثار در پرونده‌ها بیشتر می‌شود، به همین دلیل سهمیه‌های ملی محدود است، اما سهمیه‌های مشترک محدود نیست.

این پژوهشگر درباره تفاوت میان یلدا و نوروز نیز گفت: تفاوت یلدا و نوروز با آثار ملموس در این است که ملموس‌ها در جای خود قرار دارند و در اصل می‌توان گفت مناسبتی نیستند، اما ناملموس‌هایی مثل یلدا منحصر به زمان خودشان هستند. برای مثال اگر فردی بخواهد با فرهنگ یلدا آشنا شود باید دقیقا در روز آخر پاییز به ایران بیاید و اگر زمان دیگری به ایران سفر کند، نمی‌تواند این مراسم را از نزدیک ببیند.

انتهای پیام/

انتهای پیام/