«محمد حسن سمسار» محقق، تاریخ نگار، تاریخ دان، باستان شناس در گفت‌وگو با خبرنگار میراث آریا درباره اهمیت چهار پرونده میراث ناملموس که در جشنواره یونسکو ثبت جهانی شدند، گفت: پیش از اینکه در مورد اهمیت این عناصر ثبت شده صحبت کنم، باید بگویم سهم ما در تمدن و فرهنگ جهانی سهمی است که اگر بگویم اهمیت فوق العاده ای دارد، حرف نا به جایی نزدم. تمام موارد فرهنگی و تمدنی که سهم ایرانیان است، خوشبختانه طی قرن های اخیر شناخته شده و مورد بررسی و معرفی قرار گرفته است.

او در مورد این چهار عنصر که به صورت مشترک ثبت شده است، افزود: ایران سهم به سزایی در مورد ابریشم و معرفی و کاربرد آن دارد. البته چینی ها اولین ملتی بودند که ابریشم را کشف کرده و از آن استفاده کردند و چند قرن اسرارش را حفظ کرده تا اسرار تولید و پرورش کرم ابریشم به وسیله چند روحانی مسیحی به طور قاچاق و غیر عادی به اروپا منتقل شد و بعد از آن تولید ابریشم در سایر کشورهای دنیا از جمله ایران انجام شد و گسترش یافت.

سمسار در ادامه بیان داشت: ایران بعد از چین، به یکی از مراکز بزرگ و مهم در تولید ابریشم تبدیل شد و همان زمان افزون بر اینکه ابریشم در چین تولید می شد در ایران هم تولید می شد. در ادامه بافته های ابریشمی ایران به طور گسترده به اروپا فرستاده شد و این وضعیت برای مدتی طولانی ادامه داشت. آن زمان در ایران انواعی از پارچه ابریشمی بافته می شد که در سایر نقاط دنیا بافته نمی شد و مهم ترین شان زربفت بود که در فارسی به آن زربفت یا به صورت عام، به آن زری می‌گویند.

این محقق و تاریخ نگار، در ادامه گفت: زربفت‌های ایرانی یکی از مهم‌ترین نمونه‌های بافت‌های جهانی در گذشته و الان هستند و اگر در ایران بافته شوند به مراتب از زربفت‌های کل دنیا با کیفیت‌تر هستند. در نقاط مختلفی از ایران از زربفت و نخ زری استفاده می‌شد که به دو گونه عمل می‌کردند یکی به صورت نخ‌های منحصرا طلایی و یکی که به آن گلابتون می‌گوییم نخ ابریشمی است که دور آن یک لایه طلا کشیده شده است و ترکیبی از ابریشم و طلا است که در نقاط مختلف استفاده می‌شد.

او همچنین درباره سوزن دوزی، افزود: نوع سوزن دوزی که در منطقه ترکمن صحرا به کار برده می شد، بیشتر ابریشم خالص بود و نوع کاری که انجام می‌شد مخصوص ترکمن های ایران بود. یک نوعی بود که هم از نظر جنس نخ و پارچه و نقش و نگار پارچه تفاوت فاحشی نسبت به بقیه مراکز سوزن دوزی ایران داشت. بنابراین، این کار مشترک بین بخش ترکمن نشین ایران و کشور جدید ترکمنستان یک نمونه هنر مشترک ایرانی ترکمنی است.

سمسار درباره اهمیت ثبت‌های جهانی نیز گفت: اگر نیت از ثبت مشترک نشان دادن فرهنک مشترک یا هنر مشترک است این امر برای نزدیک سازی ملت ها و کشورها کاملا ضروری است. اما متاسفانه برخی کشورها کار مشترک را نمی‌پسندند و فکر می‌کنند آثار به خودشان اختصاص دارد.

او ادامه داد: وقتی یک پرونده‌ای ثبت جهانی می‌شود، اگر اثر یا کار یا نوع هنر مشترک باشد این دیگر متعلق به همه دنیا خواهد بود و دیگر ما ادعای اختصاصی بودن ثبت شده ها را نداریم، چون اگر داشتیم ثبت نمی‌کردیم.

انتهای پیام/

انتهای پیام/