طاهره شاهی دبیر حوزه پژوهش اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی البرز در یادداشتی درباره روستاهای جهانی گردشگری نوشت: جهانی شدن عبارت از روندی چند شکلی است که وابستگی متقابل میان منطقه‌های جهان و جنبه‌های گوناگون زندگی اجتماعی را به وجود می‌آورد. تعادل‌های درونی و گونه‌گونی تمام جامعه، اعم از بسیار پیشرفته و عقب مانده در این روند، عمیقا دگرگون می‌شود. برخلاف آن چه که تصور می‌شد جهانی شدن پدیده‌ای صرفا اقتصادی نیست بلکه تمام جنبه‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی زندگی بشر را در بر می‌گیرد.

سازمان جهانی گردشگری سال ۲۰۲۰ را به نام «گردشگری و توسعه روستایی» تعیین کرد، نظر به این موضوع دو رویکرد اصلی شامل برگزاری مسابقه ایده‌پردازی با محوریت گردشگری روستایی (Rural Tourism) و دیگر اجرای طرح ابتکاری معرفی بهترین دهکده‌های گردشگری در جهان در این سازمان، در پیش گرفته شد.

طرح بهترین دهکده‌های گردشگری توسط UNWTO، سه رکن اصلی بهترین روستاهای گردشگری، برنامه ارتقای این دهکده ها و شبکه بهترین دهکده های گردشگری را شامل می‌شود. در زمینه بهترین روستاهای گردشگری، روستاهایی به رسمیت شناخته می‌شوند که نمونه برجسته‌ای از مقصد گردشگری روستایی با دارایی‌های فرهنگی و طبیعی شناخته‌شده هستند که ارزش‌ها، محصولات و سبک زندگی روستایی و جامعه‌محور را حفظ و ترویج می‌کنند و تعهد روشنی به نوآوری و ابتکار دارند. پایداری در تمام جنبه‌های آن، اعم از اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی، در این روستاها احساس می‌شود.

از طرفی برنامه ارتقای بهترین دهکده‌های گردشگری برای تعدادی از روستاها که به‌طور کامل معیارهای دریافت تقدیرنامه را ندارند نیز امتیازاتی ارائه می‌دهد. این روستاها از سوی سازمان جهانی گردشگری UNWTO و همکاران آن در زمینه بهبود حوزه‌های مذکور در فرایند ارزیابی، حمایت خواهند شد.

شبکه بهترین دهکده‌های گردشگری نیز فضایی برای تبادل تجربیات و شیوه‌های موثر، فرصت‌ها و یادگیری را فراهم می‌کند که شامل نمایندگان روستاهایی خواهد بود که به‌عنوان «بهترین دهکده گردشگری توسط UNWTO» شناخته شده‌اند؛ روستاهای شرکت‌کننده در برنامه ارتقا و همچنین کارشناسان، شرکای بخش دولتی و خصوصی که در ترویج گردشگری برای توسعه روستایی فعالیت خواهند داشت.

از آنجایی که صنعت گردشگری یکی از مهمترین محورهای توسعه است رشد آن موجبات تحقق هدف توسعه خواهد شد. با ثبت جهانی و با تبدیل شدن روستاها به روستای گردشگرپذیر، بخش مهمی از درآمد ساکنان از طریق گردشگری تامین شده و این امر موجب می‌شود زمانی که گردشگر به نقطه‌ای ورود کند، دستگاه‌های متولی نیز به ساماندهی روستا و اجرای طرح هادی و توجه به بافت آن روستا ترغیب شوند تا از ظرفیت گردشگری به وجود آمده به‌درستی استفاده شود و در نهایت این قضیه، توسعه دوجانبه را نیز به‌تدریج به دنبال خواهد داشت. در این میان استان البرز نیز بایستی برای عقب نماندن از قافله ثبت جهانی روستاها برنامه‌ریزی نکرده و اقداماتی  انجام دهد که در ادامه به آن ها اشاره می‌شود.

شناسایی ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های استان از طریق مطالعات لازم در حوزه‌های مختلف باستان‌شناسی، مردم‌شناسی، معماری، تاریخ، تمدن، علوم طبیعی و جغرافیای طبیعی، شناسایی و ثبت ملی آداب و رسوم و فرهنگ کهن روستاهای منطقه به عنوان آثار میراث ناملموس، شناسایی و ثبت ملی منابع طبیعی و درختان کهنسال استان به عنوان میراث طبیعی، شناسایی و اولویت بندی روستاهای دارای قابلیت ثبت جهانی با بررسی شاخص‌های اعلامی، ساماندهی بافت روستاهای دارای قابلیت استان و مرمت بناها از جمله مساجد روستاهای شاخص، آموزش و جذب اعتبارات ملی و استانی را در راستای توسعه و حفظ اصالت فرهنگی از جمله این اقدامات است.

با ثبت جهانی روستاها انتظار نتایج درخشانی می‌رود که برخی از آن ها ذکر می‌شود.

مهم‌ترین منبع گردشگران خارجی برای انتخاب مقصد سفر، سایت یونسکو است ثبت جهانی و قرارگیری در لیست یونسکو باعث می‌شود، باعث معرفی و جذب گردشگران خارجی و داخلی بسیاری در منطقه شده و توسعه اقتصادی، اجتماعی وفرهنگی را به‌دنبال می‌آورد.

آنچه مسلم است با ورود گردشگری داخلی و خارجی تقاضا برای صنایع دستی، محصولات محلی و کسب و کارهای گردشگری افزایش یافته و موجبات شکل‌گیری توسعه پایدار درمنطقه می‌شود.

 با ثبت جهانی روستاها یونسکو در راستای توسعه پایدار گردشگری در این مناطق، برنامه‌های آموزشی با هدف جلوگیری از تخریب مناطق ثبت شده و حفظ موقعیت کنونی برگزار کرد که نقش موثری در تداوم توسعه پایدار ایفا می‌کند.

انتهای پیام/