سونیا ازهری، فعال گردشگری در یادداشتی نوشت: معماری به عنوان اجتماعی ترین هنر بشری با فضای اطراف انسان مرتبط است. حضور فضا، بنا و شهر از گذشته تا امروز و در آینده لحظهای از زندگی روزمره آدمیان غایب نبوده و نخواهد بود. اصول زیباییشناسی برگرفته از هنر، علم و ریاضیات در طراحی معماری مورد استفاده قرار میگیرند. مثل کاربرد خط، شکل، فضا، نور و رنگ برای ایجاد یک الگو، توازن، ریتم، کنتراست و وحدت این عناصر در کنار هم به معماران اجازه میدهند تا ساختمانهای زیبا و مفید خلق کنند.
موضوع معماری درباره فضاست. تعاریف مختلفی که تاکنون از معماری ارائه شده است اغلب به گونهای بر اهمیت فضا در معماری تأکید میکنند به طوری که وجه مشترک بسیاری از این تعاریف در تعریف معماری به عنوان فن سازماندهی فضا است. به عبارت دیگر موضوع اصلی معماری این است که چگونه فضا را با استفاده از انواع مصالح و روشهای مختلف به نحوی خلاق سازماندهی کنیم. به بیان بهتر اصول زیباییشناسی به اضافه جنبههای ساختاری به ساختن یک ساختمان موفق کمک میکند و با توجه به اینکه تعامل و معاشرت از نیازهای اساسی انسان است، بستر کالبدی- فضایی تأمین این نیاز را بر عهده دارد.
پست مدرنیسم به عنوان یک جنبش فلسفی و هنری، تأکید بر شخصیت فرد و تجارب شخصی او دارد و در مورد گردشگری تأکید بر شیوههای گردشگری متنوع با محوریت توسعه فردی دارد. گردشگری پست مدرن بخشی از یک نظریه جامعهشناختی است که بر اینایده مبتنی است که در سالهای اخیر مبنای رفتاری که مردم بهعنوان مصرفکننده بر آن عمل میکنند؛ تغییر کرده است. این نظریه پیشنهاد میکند که روشهای جدید بازتولید گذشته که با مدلهای جدید مصرف مرتبط است، در نحوه انتخاب مردم برای سفر منعکس میشود. در این میان، ارزشگذاری سنتی و بازگشت به ریشههای فردی وجود دارد.
به گفته یوریلی (۱۹۹۷)، مفهوم پسامدرنِ گردشگری از تمایل به یکسانسازی (Homogenize) تجربه گردشگری فاصله دارد. در عوض، گردشگری پست مدرن با تعدد انگیزه ها، تجربیات و محیطهای گردشگری مشخص می شود. برای یوریلی، گفتمان جامعهشناختی پست مدرن گردشگری به دو تحلیل تقسیم میشود. اولین مورد بر واقعیتهای فوق واقعی متمرکز است، یعنی تجربیاتی که بر واقعیت های شبیه سازی شده متمرکز شده اند. تحلیل دوم به دنبال «واقعی»، یعنی مناظر طبیعی و روستایی، به عنوان عبارت پست مدرن است.
پیرو این تغییرات، انسانها شروع به جستجوی تجربیات حسی بیشتری کردند و به اوقات فراغت، سرگرمی و گردشگری ارزش دادند. از این رو، پسامدرنیتی مجبور به بازسازی مقصدهای گردشگری شده و آنها را به انطباق با روندهای جدید در میان گروههای مصرفکننده سوق داده است. بنابراین چنین استدلال میشود که معماری پست مدرن، زمینه گرایی و توجه به سنت ها در قوم و ملتی را مد نظر گرفته است.
در سبک پست مدرن توجه به سنت و کثرتگرایی و توجه به طبیعت را شاهد هستیم. در معماری پست مدرن علاوه بر کارکردگرایی، تفکر فرهنگی نیز حاکم است. بنابراین در معماری پست مدرن نوعی پلورالیسم دیده میشود و روح ساختمان پست مدرن با دموکراسی سازگارتر است در نهایت معماری پست مدرن نسبت به عملکرد دید هنرمندانهای داشته است.
معماری زمینه گرایی (Contextual Architecture)
معماری باید از نظر ویژگیهای فضایی، عناصر بکار رفته و الگوهای رفتاری، حس مکان و هُویت آن را به زمینههای خود بدهد. معماری زمینهگرا یا کانتکسچوال، یک رویکرد طراحی است که بر رابطه بین بنا و محیط اطراف آن تأکید دارد و به دنبال ایجاد آثاری است که به بافت فیزیکی، اجتماعی و فرهنگی خود پاسخگو باشد. معماری کانتکسچوال به محیط ساخته شده موجود، هم از نظر مقیاس و هم از نظر سبک، احترام گذاشته و آن را تکمیل میکند. از کنار هم قرارگیریهای نامطلوب اجتناب و تلاش میکند تا رابطهای هماهنگ، بین ساختارهای جدید و قدیمی ایجاد کند (زمینه تاریخی). این معماری آب و هوای محلی و شرایط سایت را در نظر میگیرد.
این آثار به گونهای طراحی شدهاند که به جهتگیری خورشید، الگوهای باد و سایر عوامل محیطی پاسخ دهند تا بهرهوری انرژی و راحتی ساکنین را به حداکثر برسانند (زمینه فیزیکی). همچنین، معماری زمینهگرا نیازها و ارزشهای جامعهای که در آن ساخته شده است را، در نظر میگیرد و به دنبال ایجاد بناهایی است که بازتابدهنده هویت فرهنگی آنجا باشند. معماری کانتکسچوال اغلب از مصالح محلی و تکنیکهای ساخت و ساز سنتی استفاده میکند. این امر به پیوستگی بنا به محل خود کمک کرده و از اقتصاد محلی نیز حمایت میکند (زمینه اجتماعی).
اکو کمپ عشایری دورنا (مبتکر تورهای نوین طبیعتگردی) در دامنه سحرانگیز سبلان و در مجاورت آبشار زیبای گورگور و جهنم درهسی و در فضایی به مساحت پنج هکتار و با ترکیب معماری سنتی آمیخته با پستمدرنیته، با استفاده از مصالح بومی و سنگی (زمینه گرایی) و با الهام از تاریخ و فرهنگ ترکان آذربایجان و عشایر شاهسون به گونهای طراحی و ساخت شده است که از واضحترینمانیفستها در زمینه اهداف توسعه پایدار سازمان ملل (UNSDGs) است، (پایداری فیزکی، تاریخی و اجتماعی و ایجاد رفاه و تندرستی برای جامعه محلی و گردشگران از طریق سبک معماری زمینه گرا).
از ویژگیهای متمایز این اکوکمپ معماری همساز با محیط و حاکمیت تفکر احترام به محیط اطراف، هویت اجتماعی و توجه به ریشههای تاریخی منطقه است که یکی از مهمترین جلوه های معماریِ زمینهگرا و پارادایم پست مدرنیسم است. در حال حاضر اکوکمپ دورنا مشتمل بر مجتمع آبدرمانی و حمام ترک، هتل کاروانسرا و سوئیتهای اقامتی، رستوران و چایخانه سنتی، آلاچیقهای عشایری، اسب سواری، پرواز تفریحی پاراگلایدر، اسکی کوهستان و اجرای موسیقی زنده عاشقلار و... در حال بهرهبرداری است.
انتهای پیام/
نظر شما