رائد ناصریفر، معاون میراثفرهنگی ایلام در یادداشتی نوشت: آیین عزاداری هوسه در ایام اربعین با ورود کاروان شبیهخوانی و تعزیه گردانان آغاز میشود پس از آن دستههای سینهزنی و زنجیرزنی وارد شده و مراسم اصلی در روز اربعین دو ساعت گذشته از ظهر آغاز میشود. زائران نزدیک در ورودی حرم امام حسین(ع) ایستاده و درحالی که بر سینههای خود میزنند، مرثیهای را میخوانند و تکرار میکنند و در پایان سینهزنی دستها را به نشانه سلام و تحیت بالا میبرند.
یکی از رسومی که همزمان در روز اربعین در کربلا انجام میشود، «هوسه خوانی» است که در آن قصایدی به زبان عربی در مدح شجاعت و رشادت امام حسین(ع) و واقعه کربلا خوانده میشود. این آئین که بیشباهت به تعزیهخوانی ما نیست با تلفیق در مراسم زنجیرزنی و سینهزنی صحنه بینظیری در چهلم سالار شهیدان به تصویر میکشد که خستگی را از راهپیمایانی که برای شرکت در اربعین حسینی(ع) مسیرهای طولانی را طی کردهاند، میزداید.
در واقع هوسهخوانی از آداب و رسوم عراقیها در مسیر رفتن به کربلا در روز اربعین است، هوسه به قصاید ویژه قبایل عربی جنوب عراق گفته میشود، این اشعار بیانگر قهرمانی و شجاعت است و برای برانگیختن عزم مردان جهت انجام کارهای سخت و بزرگ استفاده میشود. پس از خواندن شاعر حاضران یک بیت از آن را تکرار کرده و حلقه وار حرکت مینمایند. اماعربهای مهاجر مقیم ایلام نیز در این ایام همراه و همگام با کاروانهای مردمی راهی این اجتماع بزرگ میشوند و در قالب هیئتها و تشکلهای مردمی در این مراسم شرکت میکنند.
آیین عزاداری در ایام اربعین با ورود کاروان شبیهخوانی و تعزیه گردانان آغاز میشود پس از آن دستههای سینهزنی و زنجیرزنی وارد شده و مراسم اصلی در روز اربعین دو ساعت گذشته از ظهر آغاز میشود. زائران نزدیک در ورودی حرم امام حسین ایستاده و درحالی که بر سینههای خود میزنند، مرثیهای را میخوانند و تکرار میکنند و در پایان سینهزنی دستها را به نشانه سلام و تحیت بالا میبرند.
این مراسم ریشه در تاریخ اسلام و شیعه دارد و نماد واقعه کربلا و مصیبتهای آن است.
هوسهخوانی یکی از آیینهای سنتی و حماسی مردم جنوب ایران، بهویژه در استانهای خوزستان، بوشهر و ایلام است.
این مراسم نوعی شعرخوانی جمعی است که معمولاً در موقعیتهای خاصی مانند عزاداریهای محرم، خیزشهای مردمی، جنگها یا قیامها، بزرگداشت شهدا یا شخصیتهای مهم و حتی در اعتراضهای اجتماعی برگزار میشود.
شیوه اجرای هوسهخوانی:
یک نفر بهعنوان هوسهخوان شروع به خواندن اشعار حماسی یا مذهبی میکند، جمعیت حاضر در پاسخ، با کف زدن، پایکوبی یا فریادهای هماهنگ او را همراهی میکنند، در برخی موارد، مردم با فریادهای "هوسه! هوسه!" یا جملههای معروف مانند: «هوسه یا عباس!» یا «هوسه یا زینب!» به بیان وفاداری، خشم، حماسه یا حزن خود ادامه میدهند.
مضامین هوسهها:
اشعار هوسهخوانی معمولاً شامل ستایش شجاعت، سوگ و حماسه عاشورا، پافشاری بر حق، نفرت از ظلم و تأکید بر هویت قومی و دینی هستند.
نمونهای از هوسه معروف «هوسه یا عباس، لجل عباس، عبس لیشین القاع، ابسکین الناس!»
ترجمه تقریبی:
«فریاد بر عباس، برای عباس!
چرا عباس بر زمین افتاده؟ او باید مردم را سیراب میکرد!»
نکات فرهنگی مهم:
ریشه هوسهخوانی بیشتر به فرهنگ عربتبارهای جنوب ایران بازمیگردد، این آیین، میراثی زنده از بیان احساسات عمیق قومی، مذهبی و اجتماعی است.
انتهای پیام/
نظر شما