میراثآریا: «سرانداز» نامی است که بر روی نوعی گلیم لُری (بختیاری) گذاردهاند که در واقع همان فرش بدون پُرز است که برای تار و پود آن از پنبه، پشم، ابریشم کُرک استفاده میشود.
استفاده از رنگهای سفید، سبز، آبی، قرمز و زرد در بافت «سرانداز» همواره مورد توجه بافندگان و مورد پسند مشتریان قرار میگیرد.
طرحهای مورد استفاده برای بافت انواع «سراندازها» در چهارمحال و بختیاری حاصل تراوش فکری و ذهنی بافندگان این دیار است.
این نوع گلیم با نام محلی «رندی» در مناطق روستائی و عشایری چهارمحال و بختیاری به ویژه در شهرستانهای اردل، لردگان و برخی نقاط فارسان بافته میشود.
بافت «سرانداز» بهشیوهای منحصربهفرد صورت میگیرد و در واقع حلقه واسطی بین «گلیم» و «قالی» بهشمار میرود.
این نوع «گلیم» در برخی استانهای کشور با نامهای مختلف نیز بافته میشود، بهعنوان مثال در استان آذربایجان با نام «ورش»، در استان کرمان با نام «شیریکی پیچ» و در استان فارس با نام «گلیم سوزنی» مرسوم است.
نقشهای «سراندازبافی» چهارمحال و بختیاری ذهنی است
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی چهارمحال و بختیاری گفت: طرحها و نقشهای «سرانداز» (رندباف) اغلب بهطور ذهنی از نسلهای گذشته سینه به سینه نقل شده است.
علیرضا جیلان تأکید کرد: طرحهای «سراندازبافی» اغلب از فرهنگ، آداب، سنتها و طبیعت اطراف الهام گرفتهاند.
او افزود: در «سراندازبافی» چهارمحال و بختیاری از طرحهایی همچون گلبرفی، چهارتکه، گلخورجین، چلهچنگ، چنگ و طرحهای شکسته هندسی بهرهگیری میشود که معروفترین آن در استان طرحهای قیصری است.
جیلان تصریح کرد: یکی از نکات قابل توجه در بافت و تولید «سرانداز» این است که این گلیم را بهصورت پشت میبافند.
او یادآور شد: در «سراندازبافی»، بافنده از پشت طرح مورد نظر شروع به بافت میکند و تا پایان بافت قسمت روی کار خود را نمیتواند ببیند.
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی چهارمحال و بختیاری اضافه کرد: این مهم از ویژگیهای منحصربهفرد این نوع بافت است که در کمتر جایی نظیر آن دیده میشود و از امتیازهای آن بهشمار میرود.
او گفت: هماکنون بافندگان مناطق روستایی و عشایری شهرستان اردل از توابع چهارمحال و بختیاری قادر هستند طرحهای قالی را بر روی «سرانداز» ببافند که نشان از ذوق و استعداد ذاتی مردم این منطقه دارد.
جیلان تأکید کرد: کارشناسان صنایعدستی و هنرهای سنتی چهارمحال و بختیاری در سال ۱۳۶۴ با بررسی انجام شده بر دستبافتهای روستائی و عشایری استان متوجه نوعی خورجین متعلق به طایفه اولاد حاج علی شدند.
او افزود: این خورجین از سه تکنیک بافت شامل قالیبافی، گلیمبافی و رندیبافی تشکیل شده بود و از آن به بعد رندیبافی بر روی زیراندازی بهنام «سرانداز» شکل گرفت.
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: این استان هماینک ۱۲ هزار و ۵۰۰ هنرمندی صنایعدستی و هنرهای سنتی دارای مجوز دارد که از این تعداد شِش هزار نفر فعال هستند.
او یادآور شد: بافتههای داری مانند فرشبافی، گلیمبافی، جاجیمبافی و قالیبافی، چوقابافی، نمدمالی، کلاهمالی، گیوهدوزی، سرمهدوزی، منبتکاری، سفالگری، خورجینبافی، بافت سیاهچادر، قفلسازی، حجاری، گرهچینی، احجام فلزی خاتم و مشتقات آنها از مهمترین رشتههای صنایعدستی و هنرهای سنتی شهری، روستایی و عشایری چهارمحال و بختیاری است.
جیلان اضافه کرد: حمایت از هنرمندان فعال در رشتههای صنایعدستی و هنرهای سنتی شهری، روستایی و عشایری چهارمحال و بختیاری از مهمترین اولویتهای ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی بهشمار میرود.
انتهای پیام/
نظر شما