تعریف فرصت‌های جدید برای صنایع‌دستی با تولید بومی نخ‌های طلای ۲۴ عیار نانو

هنرهای فاخر ایرانی نظیر پارچه‌های زربفت، نقده‌دوزی، فرش‌های پولونز، شعربافی، کارت‌بافی و سایر دست‌بافته‌های تاری نیازمند نخ‌هایی بنام گلابتون است که از پیچش یک نوار نقره با روکش طلا به دور یک رشته ابریشم تولید می‌شود.

میراث‌آریا: عمده این آثار فاخر علاوه بر وزن سنگین و شکنندگی که دارند، بعد از مدتی استفاده و شست‌وشو، اکسید می‌شوند و تغییر رنگ می‌دهند و ماندگاری کمی دارند و یکی از دلایل عمر کوتاه و حفظ و نگهداری این آثار برای نسل‌های آینده همین موضوع است، از طرفی با افزایش قیمت طلا سهم استفاده از این فلزات در سبد خرید هنرمندان کمتر و شغل هنرمندان متخصص به دلیل افزایش قیمت و محدودیت‌های توان خرید رو به اضمحلال است که با توجه به اهمیت انتقال این هنرها به نسل‌های بعد نباید به سادگی از آن گذشت.

عماد دولتشاه، مدیرعامل یک شرکت دانش‌بنیان ایرانی ضمن اشاره به معرفی فناوری بومی تولید نخ‌ها و پارچه‌های طلای ۲۴ عیار نانو یکی از تولیدکنندگان و هنرمندان این رشته جذاب صنایع‌دستی است که در این باره می‌گوید:  این فناوری بومی علاوه بر کاربرد آن در صنایع دیگر، می‌تواند تحولی بزرگ در در صنایع‌دستی کشور ایجاد کند و با حل مشکلاتی که در زمینه تولید نخ‌های زربفت و گلابتون مصرفی در تولید صنایع‌دستی در گذشته وجود داشته ظرفیت‌های تولید و صادرات صنایع‌دستی را افزایش دهد.

او درباره جزئیات این فناوری می‌افزاید: در این روش، مولکول‌های طلا در ابعاد نانومتری به هم متصل می‌شوند و رشته‌های نخ طلا را تشکیل می‌دهند. در هر نخ بین ۱۰۰ تا ۱۲۰۰ زنجیره نانومتری طلا به‌کار می‌رود و همین امر منجر می‌شود محدودیت‌های نخ‌های سنتی مانند سنگینی و شکنندگی برطرف شود.

دولتشاه با اشاره به قابلیت‌های فنی و هنری این نخ‌ها در تولید انواع دست بافته‌های تاری تصریح می‌کند: یکی از ویژگی‌های مهم نخ‌های طلای ۲۴ عیار نانو ، امکان تولید بیش از ۵۰ رنگ مختلف بدون استفاده از رنگ شیمیایی است که فرصت‌های جدیدی برای طراحان صنایع‌دستی پایدار فراهم می‌کند و به هنرمندان اجازه می‌دهد بدون محدودیت رنگی آثاری را حتی منطبق بر سبک هنری خود خلق کنند و در عرصه به بازار و نمایشگاه‌ها یا رویدادهای مختلف پیشگام باشند.

این تولیدکننده و هنرمند صنایع‌دستی در پاسخ به پرسش خبرنگار ما درباره تلفیق نخ‌های طلای ۲۴ عیار با رشته‌های هنری توضیح می‌دهد: در استان‌ها و شهرهای مختلف رشته‌های هنری مهمی همچون سوزن‌دوزی، زری‌دوزی و شعربافی، خوس‌دوزی، نقده‌دوزی، تولید پارچه‌های مذهبی،  پرده‌های مذهبی و سایر دست‌بافته‌ها وجود دارد. این شهرها از گذشته محصولات زربافت تولید می‌کردند و حتی برخی شهرها مانند اصفهان، کاشان  و یزد در این زمینه سابقه تاریخی دارند و نخ‌های طلای تولیدی با دانش بومی می‌تواند در احیای هنرهای سنتی همچون گلابتون‌دوزی، تَخ‌دوزی، زری‌بافی و طلادوزی روی پارچه بدون محدودیت رنگی به کار گرفته شود با این تفاوت که مشکلات رنگ پریدگی، اکسید شدن و تخریب بافت پارچه در طول زمان اتفاق نمی‌افتد و می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد اشتغال و سودآوری مضاعف در این رشته‌های هنری و صنایع‌دستی برای هنرمندان باشد.

او با اشاره به جایگاه فرش‌های نفیس ایرانی در دنیا ادامه  می‌دهد: فرش‌های پولونز یا فرش‌های لهستانی که تعداد زیادی از آن‌ها در کاخ‌ها و مجموعه‌های سلطنتی اروپا به‌ویژه لهستان یافت می‌شود و اروپایی‌ها این نام را روی آن گذاشتند در واقع نوعی از فرش‌های زربفت دوره صفویه است که با نخ‌های طلا، نقره و ابریشم توسط هنرمندان ایرانی بافته می‌شدند، این فرش‌ها یکی از باشکوه‌ترین و گران‌بهاترین فرش‌های تاریخ ایران‌اند که نمونه‌های آن در موزه متروپولیتن، موزه ویکتوریا و آلبرت لندن، موزه توپقاپی استانبول، موزه ملی لهستان و چند موزه دیگر قابل مشاهده است و امروز نیز نخ‌های طلای ایرانی نیز می‌تواند احیاگر بافت فرش‌های پولونز باشد. در ایران تقریباً هر شهر و منطقه‌ای نوعی فرش سنتی مخصوص خود را دارد که بخشی از هویت فرهنگی و تاریخ هر قومی به شمار می‌رود، مثلا قالی اردبیل با نقوش لچک‌ترنج و رنگ‌های ملایم، قالی تبریز با رج‌شمار بالا و طرح‌های متنوع، قالی اصفهان مشهور به ظرافت با نقش شاه‌عباسی و رنگ‌های زنده، قالی مشهد با گل‌های ریز و پالت رنگی قرمز نمونه‌های کهنی دارند که در ترکیب با نخ‌های طلای ۲۴ عیار، رنگ‌های متنوع و  لطافت ابریشمی آن  می‌تواند جلوه بیشتر و هزینه پایین‌تری پیدا کند و مسیر صادراتی متفاوتی را در پیش بگیرد ضمن آنکه نباید از امکان تولید پارچه‌های طلا در ضخامت‌ها و لطافت‌های مختلف هم غافل شد.

دولتشاه می‌گوید: یکی از امتیازات برخی از شهرهای ایران از جمله مشهد، قم و شیراز وجود زائران و گردشگران میلیونی است. در کنار هویتی که باید سوغات این شهر داشته باشد آنچه اهمیت دارد سبک بودن و قابل حمل بودن این قبیل آثار برای زائران و گردشگران است که نخ‌ها و پارچه‌های طلای ۲۴ عیار نانو این ویژگی را دارد. ۹۰ درصد حجم این نخ از هوا تشکیل شده و تنها دو درصد آن طلای خالص با عیار ۲۴ است به عبارت دیگر این فناوری امکانی ایجاد کرده که بتوان با مقدار کمی طلا محصولات حجیم طلایی تولید کرد که قیمت تمام شده بسیار پایین‌تری نسبت به روش‌های سنتی دارد و امکان بازیافت آن نیز میسر است که می‌تواند امتیاز صادرات به کشورهای مختلف به لحاظ استاندارهای زیست محیطی را به دست بیاورد و همین موضوع باعث می‌شود هنرمندان بتوانند بدون افزایش شدید هزینه‌ها، از این محصول در آثار خود استفاده کنند.

مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان می‌گوید: استفاده از این فناوری در صنایع‌دستی نه‌تنها به احیای هنرهای اصیل ایران کمک می‌کند، بلکه ظرفیت صادراتی استان‌ها را نیز افزایش می‌دهد. امیدواریم با همکاری هنرمندان و نهادهای فرهنگی، نسل جدیدی از دست‌بافته‌ها، فرش‌ها و پارچه‌های زربافت و آثار فاخر ایرانی تولید و به عنوان هنر منحصر ایرانی همراه با فناوری کاملا بومی و ایرانی تولید نخ‌های طلای ۲۴ عیار به جهان معرفی شود.

انتهای پیام/

کد خبر 1404091801225
دبیر مرضیه امیری

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha