صنایع‌دستی محور خلاقیت و جهش اقتصاد خلاق

صنایع‌دستی ایران یکی از ریشه‌دارترین و هویت‌سازترین بخش‌های فرهنگی کشور است؛ بخشی که هم ظرفیت اقتصادی دارد، هم قابلیت صادراتی، هم توان اشتغال‌زایی گسترده که می‌تواند محور خلاقیت و جهش اقتصادی باشد.

میراث آریا: ظرفیت‌های نهفته زیادی در صنایع‌دستی است و استفاده از راهکارهای قانونی و انطباق مقررات با واقعیت‌های امروز بازار مواردی است که می‌تواند راهگشای صنایع‌دستی در مسیر پیشرفت، رشد و توسعه باشد و هنرمندان، کارآفرینان و شرکت‌های خلاق در راستای جهش اقتصادی، اشتغال و پیشرفت کشور کمک کنند.

نبود تعریف به‌روز از «صنعت خلاق» و «هنر–صنعت»

یکی از بنیادی‌ترین چالش‌ها، فقدان تعریف روشن و جامع از مفهوم «صنعت خلاق» و «هنر- صنعت» در قوانین رسمی کشور است. در حالی که دنیا، صنایع‌دستی را بخشی از اقتصاد خلاق می‌داند، عرصه‌ای که طراحی، نوآوری، فناوری، ارزش افزوده فرهنگی و تولیدات ترکیبی نقش اصلی را در آن ایفا می‌کنند، قوانین داخلی همچنان بر نگاه سنتی تکیه دارند.

نفیسه‌سادات سیف یک بانوی کارآفرین در صنایع‌دستی خلاق در گفت و گو با میراث آریا اظهار کرد: صنایع‌دستی امروزی شامل محصولات فناور، طراحی مدرن، بسته‌بندی نوآورانه، تولید ترکیبی و حتی آثار مبتنی بر استارتاپ‌های فرهنگی است البته برای بهره مندی از این ظرفیت باید قوانین حوزه صنایع‌دستی بروزرسانی شود تا همه فعالان صنایع‌دستی را شامل شود.

تطابق قوانین با شرایط واقعی و مدرن بازار

او ادامه داد: بازار صنایع‌دستی در دهه اخیر به‌طور کامل دگرگون شده است، فروش آنلاین، صادرات خرد، تولید سفارشی، شخصی‌سازی محصولات و شکل‌گیری برندهای خلاق، اصلی‌ترین جریان‌های بازار امروز هستند، قوانین حوزه صنایع‌دستی هم باید این تغییرات را به رسمیت بشناسد.

نتیجه این شکاف قانونی

این بانوی کارآفرین در صنایع‌دستی خلاق یاد آور شد: نبود چارچوب برای فروش اینترنتی، مشکلات جدی برای صادرات خرد و ارسال بین‌المللی، پیچیدگی و تداخل مجوزها، عدم شناسایی مشاغل جدید مرتبط با صنایع‌دستی، نبود حمایت برای کسب‌وکارهای مبتنی بر طراحی و نوآوری، فقدان پشتیبانی قانونی برای برندهای خلاق و شرکت‌های هنری از چالش‌های پیش روی صنایع‌دستی به واسطه خلاء های قانونی است. 

سیف تصریح کرد: قانون وقتی با بازار هماهنگ نیست، هنرمند و تولیدکننده مدام در حال عبور از سدهای نامرئی است. از ارسال یک بسته کوچک به خارج از کشور تا فروش آنلاین، هیچ‌چیز ساده و روشن نیست.

مشکلات ساختاری در حوزه بیمه و مالیات

او ادامه داد: یکی از مطالبات قدیمی هنرمندان، اصلاح قوانین بیمه و مالیات است، در قوانین فعلی، بیمه هنرمندان بسیار محدود، پرابهام و ناکارآمد است، بسیاری از رشته‌های جدید یا شاخه‌های نوآورانه حتی امکان ثبت در فهرست بیمه‌ای ندارند، از سوی دیگر، قوانین مالیاتی هم نگاه درستی به ماهیت صنایع‌دستی ندارند و گاهی فشار مالیاتی به‌جای حمایت، تبدیل به مانع می‌شود.

چالش مالکیت فکری

این بانوی کارآفرین در صنایع‌دستی خلاق گفت: در حالی که محصولات صنایع‌دستی بر پایه خلاقیت، اصالت فرهنگی، طرح و ایده شکل می‌گیرند، قوانین حفاظت از مالکیت فکری هنوز کارآمد و کافی نیست، بسیاری از طرح‌ها بدون اجازه کپی می‌شوند، ثبت طرح دشوار است و هنرمندان ابزار قانونی برای دفاع از آثار خود ندارند.

حمایت از نوآوری و تولیدات ترکیبی

سیف یاد آور شد: بخش مهمی از رشد صنایع‌دستی در جهان از مسیر ترکیب هنرهای مختلف، استفاده از فناوری، و به‌کارگیری مواد جدید اتفاق افتاده است. اما در ایران، قوانین از تولیدات ترکیبی از جمله ترکیب صنایع‌دستی با طلا و نقره، تولید آثار مبتنی بر فناوری، استفاده از طراحی صنعتی در صنایع‌دستی، خلق محصولات ترکیبی خلاق و مدرن حمایت نمی‌کنند.
او تاکید کرد: نوآوری در قانون تعریف نشده است، وقتی محصولی کمی متفاوت‌تر از قالب سنتی باشد، نه قابل ثبت است، نه قابل حمایت، نه حتی در دسته‌بندی رسمی صنایع‌دستی قرار می‌گیرد، این یعنی توقف خلاقیت.

این بانوی کارآفرین در صنایع‌دستی خلاق اظهار کرد: برای توسعه واقعی صنایع‌دستی ایران، اصلاح قانون یک ضرورت فوری است.  

بازار تغییر کرده، نسل هنرمندان تغییر کرده، روش‌های تولید تغییر کرده و اقتصاد خلاق امروز نیازمند قوانین جدید، هوشمند، منعطف و آینده‌نگر است، اگر تعریف صنایع‌دستی به‌روز شود، اگر نوآوری در قانون پذیرفته شود، اگر بیمه و مالیات اصلاح و اگر حمایت از صادرات و مالکیت فکری تقویت شود، صنایع‌دستی می‌تواند به یکی از ستون‌های اقتصاد فرهنگ و برند ملی ایران تبدیل شود.

انتهای پیام/

کد خبر 1404092401744
دبیر مرضیه امیری

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha