سمانه تجلی اردکانی کارشناسی ارشد مدیریت جهانگردی گرایش دریادداشتی نوشت: برنامه‌ریزی ویدئوها و تصاویر مربوط به مقاصد گردشگری، جاذبه‌های دیدنی و فعالیت‌های تفریحی بخش مهمی از محتوایی را تشکیل می‌دهند که کاربران را ساعت‌ها پای صفحه ‌نمایش نگه می‌دارد.

هشتگ «سفر»(#travel)  در سال ۲۰۲۴، به یکی از محبوب‌ترین هشتگ‌های تاریخ اینستاگرام تبدیل شد و حتی از هشتگ‌های «غذا» و «موسیقی» نیز پیشی گرفت.

تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر تصمیم‌گیری مسافران مدت‌ها پیش از آغاز سفر شروع می‌شود. طبق یک نظرسنجی در سال ۲۰۲۴، این پلتفرم‌ها در سطح جهانی به‌عنوان مهم‌ترین منابع الهام‌بخش برای سفر شناخته شدند. این موضوع در کشورهای مختلف تفاوت چشمگیری داشت؛ به‌طوری که حدود سه‌چهارم پاسخ‌دهندگان در امارات متحده عربی شبکه‌های اجتماعی را اصلی‌ترین منبع الهام سفر خود می‌دانستند، در حالی که این رقم در ایتالیا کمتر از ۴۰ درصد بود.

تفاوت‌های منطقه‌ای نیز نقش مهمی در مرحله برنامه‌ریزی سفر ایفا می‌کنند. برای مثال، در ایالات متحده تقریباً ۴۰ درصد از گردشگران در سال ۲۰۲۴ اعلام کردند که از اپلیکیشن‌های شبکه‌های اجتماعی برای برنامه‌ریزی سفر استفاده کرده‌اند. در مقابل، تنها یک نفر از هر ۱۰ گردشگر اروپایی شبکه‌های اجتماعی را ابزار موردنظر دیجیتال خود برای برنامه‌ریزی سفر در اروپا معرفی کرده است.

در سال ۲۰۲۵، شرکت کلوک (Klook) به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی بازار گردشگری تجربه‌محور، به کاربران جنوب شرق آسیا این امکان را داد تا تجربه‌های سفر خود را مستقیماً از طریق تیک‌تاک رزرو کنند. این اقدام نشان‌دهنده ظرفیت بالای شبکه‌های اجتماعی برای تبدیل شدن از منبع الهام سفر به ابزاری قدرتمند برای رزرو است. این پلتفرم‌ها هم‌اکنون نیز نقش قابل توجهی در رزرو سفر ایفا می‌کنند؛ به‌طوری که در یک مطالعه در سال ۲۰۲۴ درباره اثربخشی بازاریابی شبکه‌های اجتماعی در ایالات متحده، بیش از ۶۰ درصد از افرادی که از این پلتفرم‌ها برای برنامه‌ریزی سفر استفاده کرده بودند، در نهایت بر اساس محتوایی که دیده بودند اقدام به خرید خدمات سفر کرده‌اند.

در یک نظرسنجی جهانی در سال ۲۰۲۴، ۶۰ درصد پاسخ‌دهندگان اینفلوئنسرها را مفیدترین تولیدکنندگان محتوای سفر دانستند. جای تعجب نیست که سهم گردشگرانی که برای برنامه‌ریزی سفر خود به اینفلوئنسرها متکی بودند، در میان نسل‌های جوان‌تر بیشتر بوده و تفاوت‌های منطقه‌ای نیز تأثیر قابل‌توجهی داشته است. بررسی تأثیر اینفلوئنسرها بر برنامه‌ریزی سفر در کشورهای مختلف در سال ۲۰۲۴ نشان می‌دهد که تعداد گردشگرانی که در چین از اینفلوئنسرها الهام گرفته‌اند، پنج برابر بیشتر از فرانسه یا آلمان بوده است.

در ایران نیز شبکه‌های اجتماعی نقش فزاینده‌ای در شکل‌گیری رفتار سفر ایفا می‌کنند. ضریب نفوذ بالای اینترنت همراه و استفاده گسترده از پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام و پیام‌رسان‌ها موجب شده است بسیاری از گردشگران داخلی برای انتخاب مقصد، اقامتگاه و خدمات سفر به محتوای آنلاین و تجربه‌های کاربران اتکا کنند. همچنین، کسب‌وکارهای گردشگری به‌طور چشمگیری از شبکه‌های اجتماعی به منظور بازاریابی، معرفی خدمات و ارتباط مستقیم با مشتریان بهره می‌برند.

با وجود اینکه شبکه‌های اجتماعی برای صنعت سفر و گردشگری مزایای زیادی به همراه داشته‌اند، اما همه پیامدهای آن‌ها مثبت نبوده است. برای مثال، برخی مقاصد گردشگری به دلیل دیده‌شدن گسترده در شبکه‌های اجتماعی با افزایش بیش از حد گردشگران و پدیده گردشگری بی‌رویه (Overtourism) مواجه شده‌اند. با وجود مزایا و معایب، تأثیر این پلتفرم‌ها بر تجربه سفر انکارناپذیر است و در صورت فراگیر شدن رزرو مستقیم از طریق شبکه‌های اجتماعی، این تأثیر می‌تواند حتی پررنگ‌تر نیز بشود؛ روندی که بی‌تردید ارزش دنبال کردن را دارد.

انتهای پیام/