شیلان صلواتی فعال رسانه در یادداشتی نوشت: شب چله یا یلدا، بلندترین شب سال فرصتی برای گردهمایی خانوادهها و پاسداشت سنتهای کهن ایرانی است.
در کردستان، این شب با آیینها و آداب ویژه مردم منطقه برگزار میشود و جلوهای منحصر به فرد از فرهنگ کردی را به نمایش میگذارد.
آیینهای شب یلدا در کردستان قرنهاست که نسل به نسل منتقل شده و علاوه بر ایجاد شور و شادی، نمادی از هویت فرهنگی و اجتماعی این منطقه محسوب میشود.
یکی از مهمترین نمادهای شب یلدا در کردستان، کرسی است؛ محلی گرم و صمیمی که اعضای خانواده دور آن جمع میشوند و علاوه بر بهرهمندی از گرمای جسمی، از گرمای معنوی آن نیز لذت میبرند.
پیر و جوان در کنار هم مینشینند، قصهها و حکایتهای کهن را بازگو میکنند و با تاریخ شفاهی و فرهنگ بومی ارتباط برقرار میکنند. بسیاری از بزرگان خانواده داستانهای محلی و ضربالمثلهای کردی را برای کودکان نقل میکنند تا میراثفرهنگی منطقه همچنان زنده بماند.
خوراکیها بخش جداییناپذیر این شب هستند. آجیل، انار و هندوانه از خوراکیهای سنتی شب یلدا به شمار میروند، اما در کردستان خوراکیهای محلی ویژهای نیز کالک ترش، آنو و دانو تهیه میشود.
هرکدام از این خوراکیها ریشه در فرهنگ غذایی منطقه دارد و مصرف آنها نمادی از فراوانی، برکت و امید است؛اعضای خانواده در آمادهسازی این خوراکیها مشارکت دارند و این فعالیت فرصتی برای ایجاد همبستگی و تقویت همکاری میان نسلهاست.
در بسیاری از مناطق کردستان، آیینهای جمعی نیز برگزار میشود، مردم در روستاها و شهرها دور هم جمع میشوند و با اجرای موسیقی محلی، رقص کردی و قصهگویی، شبی پر از شادی و نشاط رقم میزنند. بازیهای سنتی، خواندن اشعار کردی، نقل حکایتهای قدیمی و گفتوگو درباره وقایع تاریخی از دیگر بخشهای این مراسم است که به کودکان و نوجوانان آموزش داده میشود و هویت فرهنگی آنها را تقویت میکند.
شب یلدا در کردستان با آداب ویژه روستایی و شهری نیز همراه است، در برخی روستاها، مردم شب چله را با روشن کردن آتش و جمع شدن در فضای باز جشن میگیرند. بزرگان خانواده با انجام آیینهای نمادین مانند دعا برای سلامتی اعضای خانواده و پخش شیرینی، آجیل و میوه بین همسایگان، برکت و شادی را به جامعه تزریق میکنند.
در شهرها، برنامهها با برپایی سفرهها و مراسم خانوادگی ادامه مییابد و علاوه بر حفظ سنت، فرصت معرفی فرهنگ منطقه به مهمانان فراهم میشود.
نقش انتقال نسل به نسل در این شب بسیار پررنگ است، والدین و بزرگان خانواده با هدایت جوانان در آمادهسازی سفره، خوراکیها و برپایی کرسی، اطمینان حاصل میکنند که سنتها از بین نرود. در واقع، هر خانه به نوعی یک مرکز حفظ و ترویج فرهنگ محلی است که در شب یلدا نمود ویژهای پیدا میکند.
شب یلدا همچنین فرصتی برای تقویت پیوند اجتماعی است؛ در برخی مناطق، مردم با دعوت از اقوام، دوستان و همسایگان، مراسم کوچکی برگزار میکنند که علاوه بر شادی و سرگرمی، حس همبستگی و همدلی را میان افراد تقویت میکند. چنین آیینهایی، هم فرهنگی و هم اجتماعی، نقش مهمی در حفظ انسجام جامعه و تقویت هویت جمعی دارند.
شب یلدا در کردستان بیش از یک مراسم ساده است؛ این شب نمادی از زندگی، صبر، پیوند نسلها و حفظ میراث فرهنگی است. خانوادهها با برپایی سفره، خوردن آجیل، انار، هندوانه، کالک ترش، آنو و دانو و بازگو کردن قصههای کهن، میراثفرهنگی خود را زنده نگه میدارند و نشان میدهند که سنتهای ملی میتوانند پلی برای ارتباط نسلها و حتی ملتها باشند.
این میراث ارزشمند همچنان در بلندترین شب سال، قلب و روح مردم کردستان را گرم نگه میدارد و امید به حفظ هویت فرهنگی را بیش از پیش تقویت میکند.
انتهای پیام/
نظر شما