عکاس: سید محمد رضا شریف، سید محمد علی محرمی
در میان فلزات مختلف، فولاد یکی از فلزات محبوب نزد ایرانیان بوده است. اشارات بیشماری که در دوره های مختلف تاریخ و در شعر و ادب ایران به فولاد شده، نشانگر اهمیت این فلز نزد مردم است. اشیا بهجا مانده از دوران هخامنشی، اشکانی و ساسانی، گواه تداوم صنایع آهن در ایران پیش از اسلام میباشد. بعد از ورود اسلام نه تنها از اهمیت فولاد کاسته نگردید، بلکه به گسترش بهره گیری از آن نیز افزوده شد. علاقه سلاطین و سرداران به اسلحه برتر، فولاد را همچنان در صدر فلزات قرار داد و با گذشت زمان و دستیابی به معادن بیشتر، کارآیی فولاد از مرز شمشیر و خود و سپر فراتر رفت و در خدمت مذهب درآمد و از آن برای ساختن در مساجد، اماکن متبرکه، دستگیره، کوبه و ضریح مقابر امامان و امامزادگان استفاده شد. با روی کار آمدن صفویان در قرن دهم هجری، صنعت فولادگری رونق بیشتری یافت و به اوج اعلای خود رسید. علاقه صفویان به فولاد بسیار زیاد بود و علاوه بر وسایل شخصی شامل ابزار اسب، یراق آلات صندوق و وسایل کار می گردید. این سنت ها پس از صفویان نیز تداوم یافت و با وفور فولاد به همه شئون و ابزار روزمره رسوخ پیدا کرد. در زمان صفویه بود که فولاد از انحصار ارتش خارج و به خدمت مذهب نیز درآمد. شاهد این ادعا را میتوان در تاریخچه عَلَم یافت.