استان اردبیل

شهیدگاه یادآور دلاوری های فرزندان ایران زمین در مقابل تهاجمات بیگانگان

شهيدگاه قبرستانى است كه در ضلع شرقى و جنوبى بقعه شيخ صفى قرار دارد. بر طبق شواهد و مدارك مستند تاريخى اين محوطه، قبرستان وسيعى بوده كه در دوره شيخ صفى‏الدين محل دفن مريدان و همچنين پس از تشكيل سلسله صفويه جهت تدفين شهداى جنگ شروان و چالدران و شخصيتهاى مذهبى و سياسى مورد استفاده قرار مى‏گرفته است.

عنوان شهيدگاه براى اولين بار در زمان شاه اسماعيل اوّل به اين قبرستان داده شد. روایت است، شاه اسماعيل اوّل در سال 915ق/1509م به همراه عده‏اى از مريدان و صوفيان خود براى گرفتن انتقام خون پدر و جدّش عازم شروان شد و پس از استيلا بر فرخ يسار و فتح شروان جنازه پدرش ،حيدر، و جدّش، شيخ جنيد، را همراه كسانى از بزرگان و سركردگان صفوى كه در ركاب پدرش سلطان حيدر و نيز در خدمت خود وى در آن تنازعات شهيد شده بودند به اردبيل انتقال داده و پدرش را در كنار مزار شيخ صفى‏الدين و شهداى ديگر را در آن قبرستان دفن كرد و از آن زمان قبرستان مذكور به شهيدگاه معروف شد. در زمان شاه اسماعيل نيز پس از وقوع جنگ چالدران به سال 920ق/1514م اجساد تعدادى از قهرمانان شهيد اين نبرد نابرابر به همراه زين و يراق اسبهايشان كه به پوست و چرم پيچيده شده بودند به اين قبرستان منتقل و در آنجا به خاك سپرده شدند.

در حال حاضر کلیه این سنگ قبرها به همراه تعدادی از فرامین دوره های صفوی و قاجار در طرح ساماندهی محوطه در طاق های دیوار قبرستان جهت نمایش و نگهداری چیدمان شده اند.

بطور كلى سنگ قبرهاى محوطه شهيدگاه از نظر نقوش تزيينى به شش گروه عمده ذيل دسته‏بندى مى‏شوند؛  

1. گياهى.   2. هندسى.   3. حيوانى.   4. انسانى.   5. نمادين.   6. خط نگاره‏ها.

 

 

برچسب‌ها