اوج شگفتی معماری ایرانی در طراحی و عملکرد کبوترخانه ها تبلور یافته است که در نوع خود جالب و نشان از نبوغ ایرانیان دارد.  کبوترخانه ها، یکی از تدابیر قابل تامل در امر کشاورزی در فلات ایران است و اوج تفکر و معماری مردمانی را نشان می ‌دهد که با پناه دادن به کبوتران و حفاظت از آنان در برابر پرندگان شکاری و سایر جانوران، از فضولات آنان برای تقویت خاک زمین‌ های زراعی خود بهره می ‌بردند، بدون آنکه زیانی به محیط زیست و کشاورزی وارد آورند. کبوترخانه ها مانند دژ نظامی در برابر تمام دشمنان کبوتر که کم هم نیستند، مقاوم و نفوذ ناپذیر بوده اند. عملکرد اقتصادی کبوترخانه ها در گذشته بر کسی پوشیده نیست زیرا این مکانها زمانی کارخانه تولید مرغوبترین کود جهان شناخته می شدند. برج های کبوتر را می توان نمونه ای جالب از هوشمندی کشاورزان این مناطق و تعامل مثبت انسان با طبیعت دانست.

کبوترخانه‌ ها یا کفترخانه‌ ها، که در زبان محلی کبوترخان نیز گفته می شود، ساختمان‌ های قدیمی  هستند  که معمولاً به شکل استوانه ساخته شده