مسعود شجاعی یکی از هنرمندان صنایع‌دستی هرمزگان است که در ساخت عود تبحر دارد. او نزدیک به 35 سال است که در زمینه ساخت عود فعالیت می‌کند. عود شجاعی یکی از برندهای مطرح عود سازی در استان هرمزگان به شمار می‌آید. به بهانه هفته صنایع‌دستی گفت‌وگویی را با این هنرمند عودساز انجام داده‌ایم.  

این هنرمند در خصوص چگونگی ورود عرصه عودسازی گفت: از قدیم‌الایام، عود، جزو بدنه اصلی موسیقی فولکوریک و محلی هرمزگان و بندرعباس بوده و در فرهنگ موسیقایی ما هرمزگانی‌ها جایگاهی ویژه و خاص داشته و دارد و من در چنین فرهنگی به دنیا آمدم و طبیعی است که از همان کودکی به نواختن و نیز ساختن این ساز متناسب بااحساس و ذائقه‌ام به‌عنوان یک جنوبی و هرمزگانی علاقه‌مند شوم.

او ادامه داد: از همان کودکی، عشق به ساختن و نواختن عود در دل و وجودم خانه کرد و تلاش کردم هنر ساخت عود را فرابگیرم و سپاس خداوند یکتا که به لطف و عنایت او این رویای شیرین کودکی‌ام محقق شد و اکنون بیش از ۳۵ سال است که در زمینه ساخت سازهای «عود»، «گیتار کلاسیک»، و «گیتار فلامنکو» فعالیت جدی و حرفه‌ای دارم.

هنرمند عودساز هرمزگانی در خصوص برند عود سازی خود گفت: برند کارگاه قدیمی زریاب بود و این نام‌گذاری به دلیل  علاقه‌ای که به شخصیت تأثیرگذار موسیقی‌دان مشرق و مغرب زمین داشتم از ابتدای شروع فعالیتم این برند را انتخاب کردم.

شجاعی افزود: اما چون خیلی از کارگاه‌های سازسازی چه در داخل و چه در خارج از ایران از کلمه زریاب استفاده می‌کردند و گاهی مشاهده می‌شد سازهای کم کیفیتی با همین نام در بازار پخش می‌شود، احساس کردم این، به کارم لطمه وارد می‌کند و به همین دلیل از سال 1392 نام خانوادگی خودم یعنی شجاعی را برای برندم انتخاب کردم.

او بابیان اینکه عضو نخبگان کشور است و در زمینه عود ابداعاتی داشته، اظهار کرد: در زمینه عود ابدعات زیادی دارم بخصوص در زمینه پل‌گذاری عودها خیلی کارکردم و سیستم‌های جدیدی تهیه کردم که به کیفیت صدا و استحکام ساز کمک می‌کند.

هنرمند صنایع‌دستی هرمزگانی ادامه داد: ابزارهای زیادی را طراحی و ساختم که هم به روال ساخت عود، هم به کیفیت و سرعت کار کمک می‌کند.

شجاعی با اشاره به اینکه نزدیک به 15 سال است که آموزش ساخت عود می‌دهد، افزود: نزدیک به 20 شاگرد تربیت کردم و در حال حاضر مدت سه سال است که در زندان مرکزی بندرعباس به مددجویان ساخت آلات موسیقی را آموزش می‌دهم.

او اظهار کرد: خیلی خوشحالم که آموزش مددجویان به نتیجه رسیده است و آن‌ها سازهایی جدی و حرفه‌ای می‌سازند.

هنرمند عودساز هرمزگانی باسابقه‌ترین عودساز هرمزگان را استاد محمد رفیع اشعری دانست و افزود: او زحمات زیادی برای رشد و بالندگی هنر عود سازی در هرمزگان و ایران کشیده است.  

از درباره مراحل ساخت عود گفت: ابتدا باید کاسه عود یا به قول ما هرمزگانی‌ها خمره عود ساخته شود که شامل قطعات زیادی است.

شجاعی بابیان اینکه قطعات کاسه پس از خم‌کاری و فرم دادن روی قالب اصلی مونتاژ می‌شود، ادامه داد: بعدازاینکه کاسه را از روی قالب برمی‌داریم، آن را تراش می‌دهیم تا صاف و یکدست شود.

هنرمند عودساز هرمزگانی افزود: مرحله بعد صفحه جلو است که نقش زیادی در صدای ساز دارد، صفحه جلو پل گذاری می‌شود یعنی اسکلت جلوی صفحه نصب می‌شود.

او بیان کرد: بعد از الصاق صفحه جلو به کاسه دسته و پنجه آماده می‌شود و به بدنه نصب می‌شود. بعدازآن فینگربرد یا کلید عود نصب می‌شود.

شجاعی مدت‌زمانی که صرف ساخت یک دستگاه عود می‌کند را بستگی به شرایط و روحیات سازنده آن دانست و افزود: معمولاً بین 250 تا 300 ساعت کار مفید برای ساختن عود باید صرف کرد تا یک ساز خوش‌دست، خوش‌صدا و استاندارد ساخته شود.

هنرمند عودساز هرمزگانی عمده‌ترین مشکلات ساخت عود را بازار بسیار آشفته تهیه چوب و مواد اولیه دانست و گفت: متأسفانه چوب‌های مرغوب کمیاب و گران شده است.

او یکی دیگر از مشکلات خود را نبود مکانی مناسب برای کارگاه خود ذکر کرد و افزود: کارگاه عود سازی خود را در حیاط خانه‌ام احداث کردم اما با توجه به اینکه در زمینه آموزش نیز فعالیت دارم، احساس می‌کنم دیگر جوابگو نیست.

شجاعی اظهار کرد: برای احداث یک کارگاه استاندارد، مراحل اداری سختی باید طی کرد، انتظارم از مسئولان  این است که زمینی را در اختیارم قرار دهند تا بتوانم یک کارگاه عود سازی استاندارد راه‌اندازی کنم.

هنرمند عودساز هرمزگانی بهترین نوع رقابت را، رقابت خود با خود دانست و ادامه داد: روال کارم این‌گونه است که اگر مسعود شجاعی امسال یک عودی ساخت در یک سطحی، سال آینده باید سازی بسازد که به‌مراتب از سازی که سال گذشته ساخته بود، بالاتر و نفیس‌تر باشد و همین‌طور به‌پیش بروم.

او افزود: به قول چارلی چاپلین، دنیا این‌قدر بزرگ هست که جا برای همه باشد و نیاز به رقابت نیست. هر کس که ساز یا کالای خوبی بسازد قطعاً مشتری خودش را خواهد داشت.

انتهای پیام/

 

انتهای پیام/