سارا عباباف، مسئول دفتر فنی پایگاه میراث ملی کاخ مروارید در یادداشتی نوشت: کاخ موزه مروارید بنایی مدرن و مجلل بوده است که در نیمه دوم دهه چهل خورشیدی در مهرشهر کرج ساخته شد. این مجموعه را بنیاد فرانک لوید رایت، معمار مشهور امریکایی، به سفارش شمس پهلوی طراحی و بنا کرد. هزینه ساخت این اثر و منظر پیرامون آن را، بر اساس گزارش‌های زمان ساخت، حدود یک میلیون دلار برآورد کرده‌اند. این کاخ تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی به مدت ۱۲ سال محل سکونت و میزبان میهمانان داخلی و خارجی شمس پهلوی و همسرش مهرداد پهلپد، وزیر وقت فرهنگ و هنر بود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی این کاخ و آنچه در آن بود سرنوشتی پرفراز و نشیب پیدا کرد و اکنون پایگاه میراث ملی کاخ مروارید به نمایندگی از وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، حفاظت ،مرمت و مستندسازی آن را بر عهده دارد.

معماران بنیاد رایت در طراحی این بنا از مفهوم پایه (کانسپت) مروارید بهره برده‌اند و با طراحی منظری (لندسکیپ) منعطف در پیرامون کاخ، مسایل سایت پروژه را به نفع عنصر پیاده حل کرده‌اند. بنای اصلی کاخ فضاهایی چون آمفی‌تئاتر، سالن بیلیارد، استخر، سالن پذیرایی مجلل و آشپزخانه مرکزی دارد. در محوطه وسیع کاخ مروارید نیز پیست اسب‌دوانی، دریاچه مصنوعی، زمین گلف و یک فرودگاه اختصاصی طراحی شده است. کاخ مروارید با چنین ظرفیت‌هایی، به علت مسائل حقوقی واگذاری مالکیت آن، با مشکلات عدیده ای مواجه بوده است. در سال‌های اخیر عملیات مرمت بنای اصلی و بناهای فرعی محوطه کاخ مروارید به جریان افتاده است. این تلاش‌ها اگرچه در پایگاه میراث ملی کاخ مروارید ادامه دارد، اما احیای کامل کاخ مروارید نیازمند همراهی مالکان فعلی مجموعه است تا پاسداشت این مجموعه که جزو دارایی‌های عمومی مردم ایران است را رقم زند.

سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) شعار سال جاری میلادی را «گردشگری و تحول پایدار» اعلام کرده است. بر همین اساس احیای کاخ مروارید به عنوان یک مقصد گردشگری مدرن و مکان رویدادهای شهری می‌تواند نمونه عینی برای تحقق این شعار باشد.

تحول پایدار به معنای ایجاد تغییرات اثربخش با کمترین هزینه و کمترین آسیب به محیط زیست است. احیای مجموعه میراث ملی کاخ مروارید به عنوان یک اثر برجسته معماری در قالب مجموعه تاریخی‌تفریحی هدف گردشگری، بدون تخریب گسترده محیطی، می‌تواند موجب جذب گردشگر، ایجاد اشتغال و بازگشت سرمایه ملی شود و در عین حال زمینه بهره‌مندی عمومی از این میراث ملی را فراهم آورد. به این ترتیب، مرمت و احیای کاخ مروارید، گامی اساسی در جهت توسعه پایدار، صیانت از سرمایه‌های ملی و تحقق اهداف گردشگری مسئولانه خواهد بود.

همچنین با توجه به هزینه و عملیات سنگین ساخت، طراحی منحصربه‌فرد و قابلیت‌های کارکردی فضاهای این مجموعه، احیا و بازسازی آن نه‌تنها بالفعل کردن سرمایه‌ای بزرگ از دارایی‌های فرهنگی ملی را به دنبال خواهد داشت، بلکه مجموعه‌ای کم‌نظیر را برای شهروندان کرج و شهرهای اطراف، احیا خواهد نمود و گامی مهم برای تبدیل استان البرز از مسیر گردشگری به مقصد گردشگری خواهد بود.

انتهای پیام/