ضرورت توسعه گردشگری ادیان و مذاهب در استان اصفهان

استان اصفهان با سابقه‌ای چند هزارساله از حضور ادیان، قومیت‌ها و مذاهب مختلف، یکی از مهم‌ترین بسترهای کشور برای توسعه این نوع گردشگری به شمار می‌رود. با این حال، ظرفیت‌های بالقوه اصفهان در این حوزه هنوز به شکل شایسته و نظام‌مند شکوفا نشده و نیازمند توجه بیشتر مسئولان در سطح استانی، ملی و مذهبی است.

محمد رضا اکبری، مدیر حوزه سرمایه گذاری و امور طرح های اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان در یادداشتی نوشت: به عنوان فردی که سال‌ها تحولات حوزه فرهنگ، گردشگری و تعاملات بین‌المللی را دنبال کرده‌ام، اعتقاد عمیق دارم که توسعه گردشگری ادیان و مذاهب در استان اصفهان می‌تواند یکی از مؤثرترین ابزارهای پیشبرد اهداف فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی کشور باشد. این حوزه نه تنها یک ظرفیت گردشگری، بلکه یک فرصت راهبردی برای دیپلماسی فرهنگی، افزایش سرمایه اجتماعی و تقویت همزیستی مذهبی است.

جایگاه ویژه اصفهان در گردشگری ادیان و مذاهب

اصفهان از معدود شهرهای جهان است که طی قرون، میزبان ادیان و مذاهب مختلف بوده و آثار درخشانی از آن‌ها را در دل خود حفظ کرده است. این سرمایه عظیم شامل آثار و اماکن برجسته دینی و مذهبی همچون:

مساجد تاریخی و جهانی مانند مسجد جامع عتیق، مسجد شیخ لطف‌الله و مسجد امام

کلیساهای ارزشمند، به‌ویژه کلیسای وانک و مجموعه تاریخی جلفا

کنیسه‌های قدیمی و فعال جامعه یهودیان اصفهان

مقابر، تکایا، حسینیه‌ها و امامزادگان با قدمت چندصد ساله

بناها و نمادهای زرتشتیان که بخشی از هویت فرهنگی شهر هستند

این مجموعه غنی، اصفهان را به مقصدی کم‌نظیر برای گردشگری بین‌الادیانی و میان‌فرقه‌ای تبدیل کرده است؛ ظرفیتی که کمتر جایی در منطقه و حتی جهان در این گستردگی داراست.

اهمیت راهبردی توسعه گردشگری ادیان و مذاهب

الف) تقویت دیپلماسی فرهنگی و تصویر جهانی ایران

گردشگری مذهبی و بین‌الادیانی بهترین زمینه برای معرفی ایران به عنوان:

کشوری صلح‌جو

دارای تنوع دینی و فرهنگی

حامی همزیستی مسالمت‌آمیز

مرکز تمدن‌ساز تاریخی

این پیام در شرایط امروز جهانی، بیش از همیشه اهمیت دارد و می‌تواند ایران را به مرجع فرهنگی منطقه تبدیل کند.

ب) ایجاد فرصت‌های پایدار اقتصادی

گردشگران مذهبی معمولاً هدفمند، فرهنگی و با سطح سواد بالاتر و دارای هزینه‌کرد بیشتر هستند. این گروه از گردشگران تکرارپذیرند و برخلاف گردشگری فصلی، می‌توانند در طول سال برای استان درآمد پایدار ایجاد کنند.

تقویت انسجام اجتماعی و همزیستی داخلی

معرفی آثار و آیین‌های ادیان مختلف موجود در اصفهان، نه‌تنها برای گردشگران بلکه برای شهروندان اصفهانی نیز موجب افزایش آگاهی فرهنگی، تقویت احترام متقابل، کاهش شکاف‌های مذهبی و اجتماعی و تعمیق هویت ملی و دینی می‌شود.

چالش‌ها و کاستی‌های موجود

با وجود این ظرفیت کم‌نظیر، چند چالش اساسی مانع شکوفایی کامل گردشگری ادیان در اصفهان شده است:

عدم وجود برنامه‌ریزی استراتژیک و یکپارچه

کمبود زیرساخت‌های اطلاع‌رسانی چندزبانه و تخصصی

نبود تورهای حرفه‌ای متناسب با گروه‌های دینی مختلف

کمرنگ بودن مشارکت نهادهای مذهبی و جوامع دینی

ضعف تبلیغات بین‌المللی هدفمند

فقدان پلتفرم‌های جهانی معرفی میراث ادیان اصفهان

این کاستی‌ها باعث شده سهم واقعی اصفهان از بازار جهانی گردشگری ادیان بسیار کمتر از ظرفیتش باشد.

لزوم توجه جدی مسئولان استانی، ملی و مذهبی

مسئولان استان اصفهان ضرورت دارد:

برنامه جامع گردشگری ادیان تدوین شود

همکاری با جوامع مسیحی، یهودی و زرتشتی تقویت شود

نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های بین‌الادیانی برگزار شود

مسیرهای ویژه گردشگری مذهبی طراحی و معرفی شود

دستگاه‌های ملی مرتبط از جمله وزارت میراث فرهنگی، سازمان فرهنگ و ارتباطات، صداوسیما:

باید گردشگری ادیان را به عنوان یکی از محورهای اصلی دیپلماسی فرهنگی کشور تعریف کنند

بسته‌های تبلیغاتی و چندرسانه‌ای برای معرفی اصفهان تولید شود

حمایت بودجه‌ای و ساختاری صورت گیرد

مراکز مذهبی و جوامع دینی

می‌توانند با ایجاد تسهیلات بازدید، نمایشگاه‌ها، کارگاه‌ها و روایت‌گری تاریخی نقش فعالی ایفا کنند.

همکاری آن‌ها می‌تواند به ایجاد «مسیرهای گردشگری ادیان» کمک کند.

توسعه گردشگری ادیان و مذاهب در اصفهان یک ضرورت ملی، فرهنگی و اقتصادی است. این حوزه نه‌تنها به رونق اقتصادی استان کمک می‌کند، بلکه جایگاه ایران را در حوزه گفت‌وگوی ادیان ارتقا می‌دهد و دیپلماسی فرهنگی کشور را تقویت می‌کند، همچنین چهره واقعی و تمدن‌ساز ایران را به جهان معرفی می‌کند.

از این رو، انتظار می‌رود مسئولان استانی، ملی و مذهبی با نگاه عمیق‌تر و عزم جدی‌تر به این حوزه ورود کنند تا اصفهان بتواند جایگاه شایسته خود را در گردشگری بین‌الادیانی منطقه و جهان تثبیت کند.

انتهای پیام/

کد خبر 1404090200134
دبیر مرضیه امیری

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha