مژده مصحفی توانا، پژوهشگر میراث ناملموس در حوزه عروسک، پوشش ملل، آیین و فرهنگ و افسانهها، کارشناس ارشد کارآفرینی، دکترای گردشگری کودک و مدیر کانون فرهنگی هنری دایا، در یادداشتی نوشت: یکی از زیباترین و چشم نوازترین آیینهای شب چله آراستن خوان آن میباشد.
امروزه آنچه که بر این خوان گسترده میشود تبلوری است از نمادهای فرهنگی که در هر دیار متفاوت است و هر جز آن رمز و رازی از یک مفهوم دیرینه در خود نهفته دارد. عناصر بیشماری بر این خوان جای میگیرند که پیامآور معنایی ژرف هستند:
هندوانه نماد گرما سلامت و تعادل حرارتی بدن در زمستان ایرانیان باور داشتند خوردن هندوانه در بلندترین شب سال انسان را از بیماریهای زمستانی مصون نگه میدارد.
آثار نماد زایش خورشید، عشق و برکت است.
آجیل مشکل گشا نماد برکت روزی و فراوانی ترکیبی از هفت نوع خشکبار همچون گردو، بادام، پسته، فندق، نخودچی، انجیر خشک و کشمش در باور عامیانه، خوردن این آجیلها موجب گشایش کارها و برطرف شدن دشواریها است.
میوههای خشک و زمستانی شامل میوههایی مانند سیب، به خرمالو نارنگی و خشکبار تابستانی است. نماد استمرار نعمتهای تابستان در سرمای زمستان در گذشته نگهداری میوههای خشک نشانهای از توانایی برنامهریزی و مدیریت خانواده در سال بود.
شیرینی و خوراکیهای محلی در هر منطقه متفاوت بوده و انواع شیرین مانند قطاب نان برنجی، باسلوق یا کلوچه محلی بر سر سفره گذاشته میشود.
شمع یا چراغ نماد روشنایی و پیروزی نور بر تاریکی.
کتابهای مقدس و ملی در بیشتر خانهها از جمله دیوان حافظ یا شاهنامه برسر سفره قرار میگیرد. برخی نیز قرآن را در کنار آن میگذارند تا نماد خیر و برکت الهی باشد.
نان و سبزی خشک، گاه تکهای نان سبزی خشک یا گیاه مقدس (مانند مورد) نیز روی سفره میگذارند که نماد روزی زمین و پیوند انسان با خاک است.
انتهای پیام/
نظر شما