مهدی جلیلیان فعال رسانه‌ای استان کرمانشاه در یادداشتی نوشت: کرمانشاه، شهری با تاریخ کهن و میراث فرهنگی غنی در غرب ایران، در سال ۲۰۲۳ میلادی توسط سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) به عنوان یکی از شهرهای خلاق جهان در زمینه خوراک‌شناسی به رسمیت شناخته شد. این ثبت جهانی نه تنها به دلیل تنوع و اصالت غذاهای محلی کرمانشاهی صورت گرفت، بلکه نشان‌دهنده پتانسیل این شهر در تبدیل شدن به یک مقصد گردشگری خوراک‌محور است. در این زمینه، تأسیس رستوران‌های تخصصی که بر روی غذاهای سنتی کرمانشاهی تمرکز دارند، می‌تواند نقش کلیدی در تقویت صنعت گردشگری ایفا کند. این رستوران‌ها نه تنها به عنوان مکان‌هایی برای سرو غذا عمل می‌کنند، بلکه به عنوان مراکز فرهنگی عمل می‌کنند که گردشگران را با تاریخ، آداب و رسوم و حتی داستان‌های پشت هر غذا آشنا می‌سازند. برای مثال، غذاهایی مانند دنده کباب کرمانشاهی، که با گوشت تازه گوسفندی و ادویه‌های محلی تهیه می‌شود، یا آش عباسعلی با ترکیب منحصربه‌فرد حبوبات، سبزیجات و گوشت، می‌توانند به عنوان نمادهایی از هویت کرمانشاهی عمل کنند و گردشگران را ترغیب به بازدید از این شهر کنند.

ثبت کرمانشاه به عنوان شهر خلاق خوراک‌شناسی توسط یونسکو، فرصتی طلایی برای توسعه گردشگری فراهم آورده است. این عنوان بخشی از شبکه شهرهای خلاق یونسکو است که شامل بیش از ۲۵۰ شهر در سراسر جهان می‌شود و هدف آن ترویج خلاقیت در زمینه‌های مختلف از جمله خوراک است. کرمانشاه با پیوستن به این شبکه، می‌تواند از تجربیات شهرهایی مانند گازینتپ در ترکیه یا پارما در ایتالیا الهام بگیرد، جایی که گردشگری خوراک‌محور به یکی از اصلی‌ترین عوامل جذب بازدیدکنندگان تبدیل شده است. در این راستا، تأسیس رستوران‌های مخصوص غذای کرمانشاهی می‌تواند به عنوان یک استراتژی کلیدی عمل کند.

این رستوران‌ها می‌توانند با استفاده از مواد اولیه محلی و روش‌های پخت سنتی، تجربه‌ای اصیل را برای گردشگران فراهم کنند. تصور کنید که یک گردشگر خارجی پس از بازدید از آثار باستانی مانند طاق بستان یا بیستون، در یک رستوران سنتی یا مدرن صرفا دارای غذای کرمانشاهی کرمانشاهی بنشیند و از خورشت خلال بادام با گوشت گوسفندی و زعفران محلی لذت ببرد. این تجربه نه تنها ذائقه او را ارضا می‌کند، بلکه او را با فرهنگ کرمانشاهی پیوند می‌دهد و احتمال بازگشت یا توصیه به دیگران را افزایش می‌دهد.

یکی از مهم‌ترین تأثیرات تأسیس این رستوران‌ها بر گردشگری، افزایش جذابیت کرمانشاه به عنوان یک مقصد چهار فصل است. کرمانشاه با آب و هوای متنوع و جاذبه‌های طبیعی مانند غارهای قوری قلعه یا جنگل‌های بلوط، همیشه ظرفیت گردشگری داشته، اما ثبت جهانی خوراک‌شناسی آن را به سطح جدیدی رسانده است. رستوران‌های تخصصی می‌توانند جشنواره‌های غذایی سالانه برگزار کنند. برای نمونه، در بسیاری از شهرهای خلاق یونسکو، تورهایی طراحی شده که بازدیدکنندگان را از مزارع محلی به رستوران‌ها می‌برند و داستان هر غذا را روایت می‌کنند. در کرمانشاه، این تورها می‌توانند شامل بازدید از بازارهای سنتی برای خرید ادویه‌های محلی مانند زیره کرمانشاهی یا زرشک تازه باشند و سپس به سرو غذاهایی مانند کوفته کرمانشاهی یا نان برنجی ختم شوند. این رویکرد نه تنها تعداد گردشگران را افزایش می‌دهد، بلکه طول مدت اقامت آن‌ها را نیز طولانی‌تر می‌کند، زیرا تجربه خوراک‌محور اغلب به عنوان یک فعالیت اصلی در برنامه سفر قرار می‌گیرد.

آمارهای جهانی نشان می‌دهد که گردشگری خوراک‌محور می‌تواند تا ۳۰ درصد از درآمد گردشگری یک منطقه را تشکیل دهد، و کرمانشاه با بهره‌گیری از این پتانسیل می‌تواند سهم خود را از بازار گردشگری ایران افزایش دهد.

علاوه بر مزایای اقتصادی، تأسیس رستوران‌های مخصوص غذای کرمانشاهی می‌تواند به حفظ و احیای میراث فرهنگی کمک کند. در دنیای مدرن که غذاهای فست‌فود و بین‌المللی غالب شده‌اند، غذاهای سنتی اغلب در معرض فراموشی قرار می‌گیرند. ثبت یونسکو این فرصت را فراهم می‌کند تا غذاهای کرمانشاهی به عنوان بخشی از میراث ناملموس بشری حفظ شوند. رستوران‌های تخصصی می‌توانند با آموزش سرآشپزهای جوان و استفاده از دستورالعمل‌های قدیمی، این میراث را زنده نگه دارند. گردشگرانی که به دنبال تجربیات اصیل هستند، اغلب به چنین مکان‌هایی جذب می‌شوند و این امر به تنوع‌بخشی به گردشگری کرمانشاه کمک می‌کند.  این تمایز می‌تواند در بازاریابی جهانی مؤثر باشد، جایی که کرمانشاه نه تنها به عنوان شهری تاریخی، بلکه به عنوان پایتخت خوراک ایران معرفی شود.

چالش‌های پیش روی تأسیس چنین رستوران‌هایی نیز نباید نادیده گرفته شود. یکی از اصلی‌ترین چالش‌ها، نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه است. راه‌اندازی رستوران‌های تخصصی نیازمند تجهیزات مدرن، فضای مناسب و نیروی کار ماهر است. دولت و بخش خصوصی می‌توانند با همکاری، صندوق‌های حمایتی ایجاد کنند یا وام‌های کم‌بهره ارائه دهند تا کارآفرینان جوان وارد این عرصه شوند. همچنین، آموزش و تربیت سرآشپزها اهمیت دارد. بازاریابی نیز نقش کلیدی دارد. علاوه بر این، حفظ استانداردهای بهداشتی و کیفیت مواد اولیه ضروری است تا شهرت کرمانشاه به عنوان شهر خلاق خوراک حفظ شود. با غلبه بر این چالش‌ها، تأسیس رستوران‌ها می‌تواند به ایجاد شغل‌های جدید منجر شود، از جمله برای زنان و جوانان محلی که در زمینه آشپزی مهارت دارند.

در نهایت، این ادغام فرهنگ و خوراک می‌تواند به افزایش درآمد کرمانشاه کمک کند و آن را به عنوان یک هاب گردشگری منطقه‌ای تثبیت نماید. تأثیر تأسیس رستوران‌های مخصوص غذای کرمانشاهی بر گردشگری فراتر از جنبه‌های اقتصادی است؛ آن به تقویت هویت فرهنگی، پایداری محیطی از طریق استفاده از محصولات محلی و حتی بهبود سلامت عمومی از طریق ترویج غذاهای سالم سنتی کمک می‌کند. با برنامه‌ریزی دقیق و حمایت‌های لازم، کرمانشاه می‌تواند الگویی برای سایر شهرهای ایران در بهره‌برداری از پتانسیل‌های فرهنگی خود باشد و به توسعه پایدار گردشگری کشور تبدیل کند.

انتهای پیام/