بهگزارش میراثآریا بهنقل از روابطعمومی پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری، در این کارگاه که با مقدمه علیرضا قلینژاد پیربازاری معاون فناوری و کاربردیسازی پژوهشگاه و رضا رحمانی رئیس پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی فرهنگی در این حوزه آغاز شد، معصومه نیکنیا دانشآموخته دوره دکترای علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه خوارزمی و عضو کارگروه الگوی مرجع مفهومی سیداک ایکوم گفت: «در سالهای اخیر بحث علوم انسانی دیجیتال و استفاده از ابزارهای دیجیتال در حوزههایی مانند تاریخ، ادبیات، باستانشناسی و ... مطرح شده است.»
او با بیان اینکه علوم انسانی دیجیتال شیوههای جدیدی از دانشوری برای پژوهش، تدریس و انتشار مبتنی بر همکاری میان رشتهای با استفاده از رایانه است اظهار کرد: «اگر چه پژوهشهای حوزه علوم انسانی دیجیتال مجموعهای از فعالیتهای همگراست و به تحقیق درباره جهانی میپردازد که در آن منابع چاپی دیگر رسانه اصلی برای تولید و انتشار دانش محسوب نمیشود، اما متنمحور بودن یکی از ویژگیهای اصلی این پژوهشها است، بدین معنا که پژوهشها در یک بافت خاص و مبتنی بر مدارک مستنندی نظیر متون، تصاویر، سنگنبشتهها و ... انجام میشوند با این تفسیر، سازماندهی دانش تولید شد در این حوزهها نیز اهمیت بیشتری یافته و شکل جدیدی به خود گرفته است.»
او در ادامه تصریح کرد: «در همین راستا، الگوهای مفهومی برای تسهیل سازماندهی دانش مطرح شدند، یکی از این الگوها در حوزه میراثفرهنگی، الگوی مرجع سیداک، حاصل بیش از دو دهه کار کمیته بینالمللی سند پردازی (سیداک) در شورای بینالمللی موزهها (ایکوم )است .
این پژوهشگر افزود: «هدف اصلی الگوی مرجع مفهومی سیداک این است که تبادل و یکپارچهسازی اطلاعات استخراج شده از منابع نا همگون در حوزه میراثفرهنگی را بر حسب یک هستاننگاری رسمی امکانپذیر کند که نرمافزار ققنوس شرکت نوسا، از این الگوی مفهومی برای سازماندهی اطلاعات پایگاههای داده خود استفاده میکند.»
در ادامه امید حجتی مدیر و برنامهنویس ارشد پروژه نرمافزاری ققنوس شرکت نوسا با اشاره به این نکته که میراثفرهنگی حوزه گستردهای است و گرایشهای مختلفی از حرفههایی نظیر موزهداری، کتابداری، باستانشناسی، معماری و مرمت را در بر میگیرد، افزود: «رخدادها و اشیای اطلاعاتی که در حوزه میراثفرهنگی تولید میشود بنا به فراخور گرایش آن، تنوع و اهمیت زیادی دارد و همواره تلاش شده است با بهرهگیری از ابزار فناوری ضمن استخراج دانش این حوزه نسبت به سازماندهی و تسهیل استفاده از آن اهتمام شود.»
او افزود: «میدانیم که دانش این حوزه به صورتهای مختلف و عموما به صورت مکتوب و در قالبهای متن، عکس و فیلم به اشتراک گذاشته میشود ولی لازم است دانش مندرج در این قالبها به صورت مناسب قابل استفاده و کاربردی شوند. برای نمونه بهعنوان یک متخصص حوزه موزه و برای مطالعه یک شیء موزهای ناگزیریم به محتواهای مرتبط با آن در گزارشها و مستندات باستانشناسی، حفاظت و مرمت، تاریخ و ... رجوع کنیم تا بتوانیم نتیجه این مطالعه را در اختیار کاربر بالقوه آن قرار دهیم اما این دغدغه همیشه وجود داشته که چگونه میتوان در سطحی جهانی نتیجه این مطالعه را ارائه داد، در حالی که نیاز هر جامعه خاص و بومی از مخاطبان را در نظر گرفت.»
حجتی تصریح کرد: «الگوی مرجع سیداک یکی از این الگوهای مفهومی است که حاصل بیش از دو دهه کار کمیته بینالمللی سندپردازی (سیداک) در شورای بینالمللی موزهای است. این الگو در حال حاضر توسط موسسات معتبر سازماندهی دانش حوزه میراثفرهنگی مانند موزه بریتانیا استفاده میشود و در ایران هم شرکت نوسا بر طراحی و تولید نرم افزار ققنوس پیشگام استفاده و به کارگیری الگوی سیداک است.»
انتهای پیام/