اقدامات مرمتی مختلف مانند باز کردن الحاقات و آستری غیراصولی اثر، پاک‌سازی و تمیزکاری اثر، برداشتن لایه ورنی تیره شده اثر، آسترگیری به روش سرد و گرم، تثبیت لایه‌های رنگ، پر کردن بخش‌های کمبود، موزون‌سازی رنگی، اجرا و دوخت حاشیه پشتیبان، پاک‌سازی نهایی و تثبیت نهایی بر روی اثر انجام شد. پس از مستندنگاری و آسیب‌نگاری دقیق از کار، نقاشی را از حاشیه دوخته‌شده جدا و همچنین لایه‌های الحاقی از کار جدا شد.
به روش مکانیکی لایه‌های چسب صنعتی و سریشم را از پشت و روی تابلو برداشته و قبل از انجام مرحله آسترگیری، سطح اثر نرم شده و به حالت اولیه برگردانده شد. به دلیل نگهداری در محیط غیراستاندارد و استفاده نقاش از مواد و رنگ‌های نامناسب، لایه رنگ به‌شدت خشک شده بود.
پس از نرم شدن لایه رنگ و خارج شدن از حالت خشکی و شکنندگی، تابلو با پارچه شسته و آسترگیری شد. قسمت‌هایی که قبلاً بر اثر عوامل مختلف ذکر شده دچار پارگی یا کمبود شده بود، به‌وسیله بتونه آکریلیک با کاردک پر شد و در این مرحله با استفاده از رنگ آکریلیک ابتدا زمینه‌ای کمرنگ از رنگ اصلی کار بر روی محل‌های کمبود کشیده شد و در ادامه به‌وسیله روش پردازش رنگ با یک پرده رنگ روشن‌تر از رنگ اصلی محل‌های کمبود بازسازی شد.
برای تثبیت نهایی سطوح نقاشی پس از اتمام مراحل مختلف مرمتی اثر، یک بار دیگر سطوح نقاشی به‌وسیله تربانتین و اتانول به‌جز بخش‌های موزون‌سازی شده، تمیزکاری شد.
پس از اتمام تمامی مراحل مرمتی بر روی تابلو، سطح رویی نقاشی با پارالوئید سه درصد محلول در استون تثبیت و در پایان تابلوی مرمت‌شده با عکس‌برداری دقیق، مستندنگاری شد.
با توجه به ابعاد زیاد این اثر برای انتقال و بسته‌بندی یک لوله پی‌وی‌سی بزرگ و استفاده از پارچه کاغذی نقاشی اطراف این لوله قرار گرفت و با لفافه‌بندی روی آن بسته‌بندی و به موزه پهنه سمنان منتقل شد.
بر اساس ماهیت کاربردی اثر که یک نقاشی قهوه‌خانه‌ای است و به دلیل ماهیت موزه‌ای بودن آن، در یک قاب جانمایی شد.
حفاظت و مرمت تابلوهای نقاشی قهوه‌خانه‌ای به نوع و تکنیک رنگ‌گذاری بستگی دارد. زیرا با توجه به گوناگونی وقایع تصویرشده برروی این تابلوها، نقاش اثر بدون هیچ قاعده و قانونی و با دخالت دادن احساس خود، روش‌های مختلفی را برای ارائه اثر به کار برده است. به‌عنوان مثال در تابلوی مرمت‌شده مذکور کیفیت نقاشی و رنگ‌گذاری در چهره‌ها بهتر از بقیه نقش‌های دیگر تابلو است. با این توصیف نوع برخورد با این تابلوها برای حفاظت و مرمت آن‌ها نیز متفاوت است.
* گزارش از راضیه طاهری، کارشناس حفاظت و مرمت آثار تاریخی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی سمنان
انتهای پیام/
