میراث آریا: هر یک از آثار تاریخی، بخشی از فرهنگ و تمدن کهن زنجان است، فعالیت‌های مهمی در بخش‌های مختلف به‌ویژه مرمت و حفظ آثار انجام‌شده است که معرفی به همگان هدف اصلی بعد از مرمت بناهای تاریخی استان توسط کارشناسان زبده است. مرمت و نگهداری صحیح علمی از آثار و ابنیه‌های تاریخی یک ملت نشان‌دهنده و نمایشگاه حقیقی تاریخ، فرهنگ و هویت ملل مختلف است و جزو شاخص‌های مهم توسعه یافتگی کشورها محسوب می‌شود. این اصل در کشورهای مختلف به ویژه مناطق دارای آثار تاریخی فراوان و جاذبه‌های طبیعی همواره مورد توجه بوده و به این موضوع مهم بهای بیشتر داده شده است.
در این میان اهمیت دادن به این موضوع مهم و محوری در کشورمان نیز طی سال‌های گذشته مسیر مثبت و رو به رشدی را طی کرده است به طوری که دولت‌ها و متولیان حوزه میراث‌فرهنگی کوشیده‌اند با تخصیص اعتبارات و جذب نیروی انسانی متبحر از گنجینه بی‌بدیل گذشتگان این مرز و بوم حراست کنند. به عبارتی دیگر بناهای تاریخی گنجینه‌ها و دارایی یک کشور هستند که حفظ و نگهداری آن‌ها وظیفه همه نسل هاست. استان زنجان هم دارای ۲هزار اثر تاریخی شناسایی شده با تاریخ غنی و چند هزارساله بوده که هرکدام بیانگر تمدن و فرهنگ غنی این مرز و بوم است. بنابراین حفاظت و نگهداری از این محوطه‌ها و بناها وظیفه‌ای است که نباید نسبت به آن بی‌توجه بود، زیرا این آثار هویت و نماد فرهنگ یک ملت است که باید زنده و سرپا نگاه داشته شوند.
مرمت ۲۵ اثر تاریخی زنجان در سال گذشته
محمدرضا محمدپور معاون میراث‌فرهنگی استان زنجان با بیان اینکه قاعدتا با گذشت زمان و تاثیر آب و هوا و دیگر عوامل همچنین کهولت مصالح، فرسوده شدن بناهای تاریخی را به دنبال دارد، گفت: نیاز است تا مهندسین معماری و مرمتگران با تکیه بر دانش و تخصص خود، نسبت به مرمت، ساماندهی و احیای بناهای تاریخی اقدام کنند تا علاوه بر حفظ میراث‌فرهنگی نرخ رشد صنعت گردشگری نیز افزایش یابد.
محمدپور با بیان اینکه یکی از رسالت‌های مهم میراث‌فرهنگی ، حفاظت و مرمت آثار تاریخی، ثبت ملی است، افزود: میراث‌فرهنگی زنجان نیز با توجه به رسالت خود اقدامات متعددی را در این زمینه انجام داده است.
معاون میراث‌فرهنگی استان زنجان با اشاره به اینکه در این راستا مرمت ۲۵ بنای تاریخی استان اعم از مراکز اطلاع‌رسانی، بناهای تاریخی، کف‌سازی و دیگر اقدامات سال گذشته انجام گرفته است، گفت: مرمت عمارت جهانشاه خان افشار در شهر کرسف خدابنده، مرمت راسته‌ها و سراهای بازار زنجان راسته حاج حیدر، سرای مشهدی علی، سرای گلشن، مسجدیری پائین و کاشیکاری گنبد امامزاد اسماعیل (ع) شناط ابهر از جمله بناهای مورد هدف بوده است.
او ادامه داد: ساماندهی موزه نسخ خطی مسجد جامع زنجان، مرمت آب انبار و اجرای نمای کاهگل رختشویخانه بقعه پیراحمد زهر نوش ابهر، مرمت حسینیه ارزه خوران ماهنشان، حمام روستای قینرجه، مرمت گنبد سلطانیه، شبستان مسجد چهل ستون، برج و باروی تاریخی شهر زنجان، ساماندهی موزه ذوالفقاری و بقعه قیدار نبی از دیگر اقدامات در این حوزه بوده است.
محمدپور به ساماندهی و کف‌سازی محوطه مسجد جامع سجاس اشاره کرد و گفت: طی سال گذشته خانه حکیمیان زنجان مرمت و علاوه بر آن ساماندهی آلاچیق‌ها و رنگ‌آمیزی کمپ گردشگری روستای گلابر، ساماندهی مخزن امن، ایجاد زیرساخت‌های پایگاه داش کسن، تکمیل مراکز اطلاع‌رسانی گیلوان و خرمدره نیز انجام گرفته است.
مرمت اضطراری بخش‌هایی از بازار تاریخی زنجان در سال جاری
معاون میراث‌فرهنگی استان زنجان به بخشی از برنامه‌های مرمتی امسال از محل اعتبارات پیمانی و امانی اشاره کرد و افزود: طی سال جاری مرمت اضطراری بخش‌هایی از بازار تاریخی زنجان، ادامه مرمت و کاشیکاری امامزاده اسماعیل شناط ابهر، مسجد جامع سجاس، بقعه قیدار نبی (ع)، امامزاده زیدالکبیر ابهر، پروژه گمانه زنی و کاوش قلعه تپه ابهر در دستور کار قرار دارد.
به گفته او رختشویخانه شهر زنجان، ادامه مرمت حسینیه ارزه خوران ماهنشان و البته تعداد دیگری آثار هم به محض تخصیص و ابلاغ اعتبار پس از تهیه شرح خدمات در برنامه مرمتی معاونت میراث گنجانده خواهد شد.
محمدپور با بیان اینکه یکی از علاقه مندی‌های شهروندان زنجانی اتمام مرمت بازار زنجان است، گفت: به طور طبیعی مرمت یک اثر تاریخی زمان می‌برد و طی فرآیندهایی انجام می‌شود.
معاون میراث‌فرهنگی استان زنجان با بیان اینکه نگهداری و سرپا نگه داشتن بنا، نیازمند مرمت‌های مستمر است اضافه کرد: اینکه بگوییم با کارهای مقطعی مرمت به پایان می‌رسد چنین نیست و این اقدامات باید مستمر باشد.
او با تاکید بر اینکه با برنامه ریزی‌ها مرمت آثار تاریخی شهرستان‌ها نیز مد نظر قرار گرفته است، افزود: این در حالی است که پیش از این و با تخصیص اعتبارات لازم اقدامات این حوزه در مرکز استان صورت می‌گرفت.
محمدپور خاطرنشان کرد: به این مهم باید توجه داشت که کارهای مرمتی آثار تاریخی با اعتبارات کم و قطره چکانی امکان‌پذیر نیست بلکه همراهی دستگاه‌های اجرایی متولی و مشارکت مردم در این زمینه نقش تعیین‌کننده‌ای دارد.
ورود افراد غیرمتخصص در حوزه مرمت آثار تاریخی
فاطمه قاسملو با سابقه بیش از ۲ دهه تجربه در این حوزه نیز در خصوص نحوه مرمت بناهای تاریخی گفت: اولین قدم در امر مرمت بنا و بافت‌های تاریخی بررسی و شناسایی میدانی اثر و شناخت بناست.
کارشناس ارشد مرمت بنا و بافت‌های تاریخی افزود: آسیب‌شناسی کل اثر به جهت بررسی بنا و محیط پیرامون به لحاظ تاثیرات محیطی در ایجاد آسیب‌ها و تهیه و تدوین طرح مرمت استحکام بخشی و مرمت تلفیقی و احیا از دیگر مراحل این کار محسوب می‌شود.
او در خصوص مشکلات امر مرمت بنا و بافت‌های تاریخی نیز اضافه کرد: کمبود منابع مالی جهت بررسی، شناسایی، حفاظت و مرمت آثار، محدود بودن نیروهای متخصص و ذی صلاح در امر مرمت وعدم فرهنگ‌سازی وآگاهی عمومی برای حفاظت از میراث و ثروت‌های با ارزش ملی و جهانی از جمله معضلات این بخش است.
قاسملو به ورود افراد غیرمتخصص در حوزه مرمت آثار تاریخی اشاره کرد و ادامه داد: بروز همین مساله می‌تواند مشکلات و چالش‌هایی را به دنبال داشته باشد.
این کارشناس با بیان اینکه مرمت بنا و بافت‌های تاریخی کار فنی، سخت، دشوار و در عین حال هنری است، اظهار کرد: این اقدام با تسلط به امور فنی باید هنرمندانه صورت گیرد.
او با بیان اینکه وضعیت بناهای تاریخی همانند یک شخص کهنسال و فرتوت و دارای مشکلات عدیده است، افزود: بنابراین باید در این خصوص با دقت و ظرافت و باتجربه کافی بررسی و تصمیم گیری کرد تا بهترین نتیجه حاصل شود و اثر در بهترین شرایط برای بقای حیات خود قرار گیرد.
قاسملو با اشاره به اینکه حفظ آثار می‌تواند به جلوگیری از فراموشی تاریخ و ارتقای افتخارات یک جامعه کمک کند خاطرنشان کرد: همچنین بازسازی صحیح آثار تاریخی می‌تواند به رونق گردشگری در مناطق تاریخی کمک کند. هدف اصلی این عملیات حفظ و نگهداری میراث ارزشمند تاریخی و تامین ارزش‌های آینده است.
تخصیص اعتبار برای مرمت ۲ مسجد تاریخی زنجان
محسن افشارچی هم از تخصیص اعتبار لازم برای مرمت مسجد تاریخی چهلستون و تکیه تاریخی مسجدیری پایین خبر داد و گفت: فرایند مرمت این دو مسجد باید با جدیت ادامه یابد.
استاندار زنجان در بازدید از این دو مسجد، افزود: این مساجد و بناهای مذهبی با عبادت علما و مومنان طی سال‌ها شناخته می‌شود و دارای قدمت و عظمت است.
او با بیان اینکه با کارهای انجام گرفته مرمت شبستان مسجد چهلستون به نحو احسن انجام شده است، اظهار کرد: برای ادامه روند مرمت در این مسجد تاریخی سه میلیارد ریال جهت کف‌سازی آن از محل اعتبارات عمرانی استان تخصیص خواهد یافت.
افشارچی همچنین در بازدید از مرمت‌های انجام شده تکیه مسجدیری پایین زنجان، گفت: برای ادامه مرمت این مسجد به ویژه تکیه آن ۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال اعتبار امانی تخصیص داده خواهد شد.
انتهای پیام/
نظر شما