ارزش‌افزوده نسبتاً بالا، کم بودن هزینه‌های تولید، آموزش آسان و در دسترس و جذابیت ازجمله مزایای صنایع‌دستی استان خراسان شمالی است که بازار تولیدات و فروش آن را پررونق و زمینه اشتغال بسیاری از افراد را فراهم کرده است.
فعالیت بیش از ۱۵ هزار نفر در ۶۱ رشته صنایع‌دستی در استان، برپایی ۹ نمایشگاه ملی و بین‌المللی، حضور در بیش از ۴۱۰ نمایشگاه خارجی و داخلی، کسب ۴ نشان مهر اصالت یونسکو و ۶۲ مهر مرغوبیت ملی و… توسط صنعتگران صنایع‌دستی استان و گردش مالی سالانه بیش از ۵۰ میلیارد ریال این هنر- صنعت در بخش فروش مربوط به نمایشگاه و بازارچه‌های مربوطه نشان از ظرفیت ویژه صنایع‌دستی استان دارد.
کاربردی و تجاری‌سازی صنایع‌دستی خراسان شمالی از مهم‌ترین اولویت‌ها
طی سال‌های اخیر اقدامات و برنامه‌ریزی‌های مؤثری در راستای احیا و رونق هنر صنایع‌دستی در استان برداشته‌شده که توفیقات خوبی را نیز در پی داشته، که اشتغال‌زایی، تقویت اقتصاد خانوارها و جهانی‌شدن برخی از محصولات تولیدی ازجمله این موارد است.
با توجه به کیفیت افزایی و بالا بردن قدرت رقابت صنایع‌دستی استان مطالعه، تحقیق، پژوهش و نمونه‌سازی محصولات صنایع‌دستی متناسب با سلیقه بازار مصرف در راستای کاربردی کردن آثار صنایع‌دستی و تجاری‌سازی آن از اولویت‌های معاونت صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان محسوب می‌شود. همچنین ایجاد مرکز آفرینش صنایع‌دستی در روستاهای هدف صنایع‌دستی استان، راه‌اندازی دبیرخانه شهر ملی گلیم در بجنورد، انعقاد تفاهم‌نامه با ادارات کل امور زندان‌ها، کمیته امداد و بهزیستی در راستای حمایت از تولیدکنندگان صنایع‌دستی و هنرهای سنتی به‌منظور افزایش تولید و معرفی صنایع‌دستی خراسان شمالی از طریق صداوسیمای مرکز استان و شبکه‌های سراسری نیز در سال به‌طورجدی پیگیری می‌شود.
در همین راستا، راه‌اندازی خانه صنایع‌دستی روستایی در سطح استان به‌منظور توسعه و ترویج صنایع‌دستی، آموزش به علاقه‌مندان و تربیت نیروی کار ماهر در رشته‌هایی که قابلیت تجاری‌سازی دارند و نیز برگزاری دوره‌های آموزشی پیشرفته ویژه شاغلان صنایع‌دستی در راستای کاربردی کردن و تجاری‌سازی، برگزاری دوره‌های آموزشی عمومی کوتاه‌مدت و مقدماتی برای علاقه‌مندان به هنرهای سنتی و صنایع‌دستی در سطح استان و برگزاری دوره‌های آموزشی تولید زنده (به آموزی) در رشته‌های شاخص صنایع‌دستی استان به‌منظور ارتقاء سطح کیفی تولیدات صنایع‌دستی برنامه‌ریزی شده است.
شهرت جهانی صنایع‌دستی خراسان شمالی
انواع گلیم و سفره کردی، جاجیم، پارچه‌بافی، چادرشب بافی و حوله بافی، کلاه کرکی، دوخت لباس‌های سنتی، زیورآلات محلی، چاروق، انواع سفال و… از مهم‌ترین هنرهای دستی استان خراسان شمالی محسوب می‌شوند که همگی از شهرت و منزلت جهانی برخوردارند و تولید آن در استان در زمره پرطرفدارترین مشاغل به شمار می‌رود.
استان خراسان شمالی در موسیقی مقامی نیز شهرتی فراگیر دارد که وجود هنرمندان موسیقی هنر ساخت سازهای سنتی را نیز به یکی از اصیل‌ترین و قدیمی‌ترین هنرهای استان تبدیل کرده که به دلیل وجود اقوام ترک، ترکمن و کرمانج در منطقه موسیقی فولکلوریک رواج دارد.
صنایع‌دستی استان به دلیل اشتغال‌زایی، توجیه اقتصادی دارد و یکی از راهکارهای مبارزه با بیکاری در مناطق مختلف استان است که ارزش‌افزوده بالا، حفظ فرهنگ و اصالت سنتی، انتقال هنر بومی و محلی و پیوند نسل‌ها از دیگر خصوصیات هنرهای دستی است و به دلیل مشارکت دادن زنان در تولید و متنوع کردن منابع درآمد خانوار، می‌تواند تأثیرات بلندمدت بر توسعه اقتصادی و اجتماعی استان داشته باشد.
افزون بر ۱۵ هزار صنعتگر و هنرمند در ۶۱ رشته درزمینه‌ی تولید انواع صنایع‌دستی فعالیت می‌کنند که برخی از تولیدات صنایع‌دستی استان ازجمله سفال و سرامیک، دست بافته‌های داری و انواع زیورآلات به کشورهایی چون لهستان، چین، ترکیه، ایتالیا، لبنان، قطر، کانادا و سوئد صادر می‌شود.
صادرات ۸۰۰ هزار دلاری صنایع‌دستی خراسان شمالی
معاون صنایع‌دستی خراسان شمالی در گفتگو با میراث‌آریا اظهار کرد: «در سال گذشته، ۸۰۰ هزار دلار تولیدات صنایع‌دستی استان شامل انواع دستبافته‌های داری، زیورآلات، مصنوعات چرمی دست‌ساز، البسه محلی، معرق و منبت چوب و رودوزی‌های سنتی و سوزن‌دوزی به کشورهای آلمان، ترکیه، لهستان، روسیه، استرالیا، امارات، عمان، کانادا و چین صادر شد.»
محمدرضا قهرمانیان میزان تولید انواع صنایع‌دستی در رشته‌های گلیم و سفره کردی، نساجی سنتی، سراجی سنتی، معرق مشبک و خراطی چوب، نمدمالی، مس گری، سفال و سرامیک کاشی سنتی و… در استان را به میزان ۱۲۰ تن در سال برآورد کرد و افزود: «این تولیدات، علاوه بر مصرف داخلی در استان، به‌واسطه فروش در فروشگاه‌های داخلی، از طریق تبلیغ در سایت‌های فروش و فضای مجازی به سراسر کشور نیز ارسال می‌شود.»
او به برگزاری ۱۰ دوره آموزشی در سال۹۹، در شهرها و روستاهای استان در حوزه دوره‌های تکمیلی صنایع‌دستی، تجاری‌سازی، بسته‌بندی، طراحی محصول، بازاریابی و صادرات اشاره کرد و گفت: «این دوره‌ها با اعتبار یک میلیارد و ۳۲۰ میلیون ریال و با مشارکت ۱۴۵ نفر از شاغلان بخش صنایع‌دستی استان برگزار شد.»
او با اشاره به پیشرفت فیزیکی ۹۵ درصدی بازارچه صنایع‌دستی بجنورد، عنوان کرد: «این پروژه در ۶ غرفه و در زمینی به مساحت ۱۵۰ مترمربع احداث شده و تا کنون ۷ میلیارد و ۳۰ میلیون ریال اعتبار به آن تخصیص یافته است.»
پرداخت ۷ میلیارد ریال تسهیلات به فعالان صنایع‌دستی خراسان شمالی
معاون صنایع‌دستی خراسان شمالی اظهار کرد: «در سال ۹۹، به میزان هفت میلیارد ریال از طریق ابلاغ سهم استان در تسهیلات ویژه مشاغل خانگی، ۷۰ نفر از فعالان این حوزه به بانک معرفی و تسهیلات خود را دریافت کردند.»
قهرمانیان افزود: «اغلب دریافت‌کنندگان تسهیلات در رشته‌های گلیم‌بافی، نساجی سنتی، مصنوعات چوبی، کلاه بافی سنتی، رودوزی‌های سنتی و… بوده‌اند که با اخذ تسهیلات موردنظر برای ۹۰ نفر اشتغال ایجاد شده است.»
او گفت: «درمجموع در سال گذشته، با پرداخت تسهیلات مشاغل خانگی برای ۹۰ نفر اشتغال حاصل از صدور ۵۲۲ مجوز تولید انفرادی، صنعتگری و کارگاهی و مشاغل خانگی در رشته‌های گلیم‌بافی، نساجی سنتی، مصنوعات چوبی، کلاه بافی سنتی، رودوزی‌های سنتی و… برای ۶۱۲ نفر اشتغال ایجاد شد.»
او با اشاره به راه‌اندازی آموزش‌های مهارتی در خانه صنایع‌دستی، زندان‌های سطح استان، خانه صنایع‌دستی روستایی، شرکت‌های تعاونی صنایع‌دستی، اظهار کرد: «تعداد ۱۱ مرکز در سال ۹۹ نسبت به ارائه آموزش‌های تخصصی انواع رشته‌های صنایع‌دستی اقدام کرده‌اند که درمجموع برای ۴۵۰ نفر گواهینامه شرکت در دوره‌های مختلف در رشته‌های گلیم‌بافی، نساجی سنتی، مصنوعات چوبی، کلاه بافی سنتی، رودوزی‌های سنتی، سراجی سنتی، پارچه‌بافی، قلم‌زنی روی فلز و… صادر شد.»
صدور و تمدید ۲۳۶ مورد پروانه تولید انفرادی صنایع‌دستی
معاون صنایع‌دستی خراسان شمالی با اشاره به صدور و تمدید ۲۳۶ مورد مجوز تولید انفرادی صنایع‌دستی در سال ۹۹ تصریح کرد: «همچنین طی این مدت، ۱۳۰ مورد کارت شناسایی صنعتگری و ۱۳۶ مورد نیز مجوز مشاغل خانگی صادر و تمدید شد.»
قهرمانیان درباره صدور و تمدید بیمه صنعتگران صنایع‌دستی استان نیز اذعان داشت: «با توجه به‌عدم تخصیص بیمه تأمین اجتماعی در سال گذشته به دلیل تأمین نشدن سهم دولت در یارانه بیمه صنعتگران، تعداد ۲۲۰۰ نفر از صنعتگران به‌منظور استفاده از مزیت بیمه روستایی و عشایری معرفی شده‌اند که پس از پالایش فهرست ارسالی ۷۵۰ نفر مشمول شناسایی و بیمه روستایی و عشایری صادر شده است.»
او افزود: «در سال گذشته، تعداد ۲ رشته عروسک بافی سنتی و چولی بافی در حوزه باززنده‌سازی معرفی شد که پس از برگزاری جلسات کارشناسی در وزارت متبوع رشته چولی بافی (بافت سبدهای چوبی با ترکه درختان ارغوان و بید) مصوب شد. هر دو رشته هم‌اکنون در شهرهای بجنورد و درق شهرستان گرمه دارای صنعتگرانی است که در حال فعالیت هستند.»
او عنوان کرد: «در سال ۹۹ دو رشته پوشاک اقوام ترک خراسان شمالی و فنون و مهارت ابریشم‌کشی و ابریشم‌تابی در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسید.»
انتهای پیام/
