با توجه به اینکه بخش بزرگی از ساختار صنعت گردشگری اختصاص به شناخت ساختار فرهنگی جوامع مختلف دارد، امروزه غذا یا خوراک نیز بهعنوان بخشی از شاخصههای فرهنگی جوامع، یکی از انگیزههای اصلی سفر یک گردشگر به مقاصد مختلف و آشنایی با فرهنگ میزبان شناخته میشود.
در گردشگری غذا بسیاری از سفرها بهمنظور تست غذاهای معروف آن مقصد صورت میگیرد. کشور ایران با بیش از ۲۵۰۰ نوع غذاهای سنتی شناخته شده، یکی از غنیترین سفرههای جهان را در اختیار دارد و شیوه طبخ غذای ایرانی بعد از سبک پخت غذای چینی و رومی سومین سبک شناخته شده در جهان در مکاتب غذایی بینالمللی است، لذا خوراکهای بسیاری در ایران هست که بهعنوان میراث معنوی ایرانیان قابلیت ثبت در فهرست میراث معنوی را دارند.
ظرفیتهای گردشگری غذا و خوراک در استان اصفهان
در استان اصفهان از منظر فرهنگ تهیه غذاهای سنتی تنوع بسیاری وجود دارد که از جمله دلیلهای این تنوع غذایی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تنوع در وضعیت جغرافیایی و شرایط جوی خاص بهعنوان مهمترین عامل در رژیم غذایی هر منطقه
- تنوع قومی، نژادی و خرده فرهنگها
- تنوع گیاهان دارویی در مناطق مختلف استان
غذاهای سنتی، انواع نوشیدنیهای سرد و گرم، انواع ترشیجات، دمنوشها، انواع آشها و سوپها و محصولات لبنی محلی از جمله ظرفیتهای فرهنگی در راستای تهیه غذاهای محلی در استان اصفهان بهشمار میرود.
در حال حاضر ۳۱ مورد خوراکی و غذا شامل نان سنتی، غذا، شیرینی و آش در استان اصفهان تا پایان سال ۱۳۹۹ در فهرست میراث ناملموس ثبت شده که از آن جمله میتوان به مهارت پخت کباب در گلپایگان، مهارت پخت غذاهای بریانی و خورش ماست در اصفهان، مهارت تهیه کلوچه سنتی در کاشان، آیین سنتی پخت سمنو نذری در شهرضا، آیین سنتی گلابگیری در کاشان، مهارت کاشت خربزه در گرگاب و آیین تهیه غذای نذری گوشت و نخود در کاشان اشاره کرد.
مبرهن است که امروزه پرداختن به داشتههای فرهنگی مناطق مختلف نقش مهمی در رونق تجاری و اقتصادی آنها داشته و بهعنوان یک شاخصه مهم میتواند به ظرفیتسازی در توسعه صنعت گردشگری آنها منجر شود. لذا گونههای جدید گردشگری همچون گردشگری غذا، فرصتی است برای عرضه و ارائه فرهنگ و سبک زندگی اصیل کشورمان در عرصه ملی و بینالملل و باعث احترام متقابل به تنوع فرهنگی و شیوههای گوناگون زندگی در کنار دستاوردهای اقتصادی میشود.
جشنوارههای گردشگری غذا در استان اصفهان
تا پیش از بروز بحران همهگیری بیماری کرونا، برگزاری جشنوارههای مختلف در حوزه غذا در راستای معرفی غذاهای بومی و محلی و همچنین محصولات غذایی، سوغات محلی، برندهای مطرح غذایی و برگزاری نمایشهای آیینی مرتبط با غذا در مناطق مختلف استان اصفهان اجرا میشد، با اینحال با پایان تدریجی همهگیری این بیماری مهلک بهنظر میرسد با کسب تجربه از برنامههای قبلی در راستای توسعه گردشگری غذا در استان اصفهان مواردی به شرح زیر را باید در نظر داشت:
- برندسازی غذای ایرانی در صنعت گردشگری در سطح ملی و استانی
- برگزاری مسابقات متنوع و معرفی آشپز برتر و پیوند آنها با مراکز پذیرایی گردشگری
- توجه به غذاهای سنتی و هدایت واحدهای پذیرایی گردشگری بهمنظور ارایه غذاهای بومی و محلی به گردشگران
- معرفی و ترویج فرهنگ غذای سنتی سالم، مفید، کم هزینه و حلال ایرانی به هموطنان و گردشگران علاقهمند به این گونه گردشگری
- کشف طعمهای جدید غذاهای سنتی
- حمایت از فرهنگ توسعه غذای ایرانی و هنر آشپزی بومی
- تشویق خانوادهها به استفاده از غذاهای سنتی و محلی
امروزه با توجه به تنوع اقلیمی و فرهنگی هنوز هم بسیاری از سنتهای آشپزی و طعم غذاها شهرستانها، شهرها و روستاهای استان اصفهان با بیش از ۱۰۷ هزار کیلومتر مربع وسعت، ۲۸ شهرستان (۴شهرستان در سال ۱۴۰۰ به شهرستانهای استان افزوده شد) و ۱۰۹ شهر، ناشناخته مانده است. لذا با یک برنامهریزی مناسب در حوزه صنعت گردشگری و با تکیه برگونه گردشگری غذا و ایجاد جشنوارهها میتوان آنها را احیا کرد.
در این راستا پیشنهادهایی چند به شرح زیر ارایه میشود:
- پرداختن به جشنوارههای غذای سنتی در رویداد نوروزگاههای استان
- ادامه تدوین طرح دانشنامه اطلس غذایی استان بهصورت دیجیتال و مکتوب
- تهیه نماهنگ و فیلمهای مستند در حوزه گردشگری غذا از مناطق مختلف استان و ارایه آنها در فضاهای مختلف تبلیغاتی بهویژه شبکههای مجازی
- آموزش پخت و تهیه غذاهای سنتی در مراکز خدماترسان گردشگری
- آموزش عمومی پخت غذاهای سنتی به علاقهمندان بهصورت حضوری و مجازی.
انتهای پیام/