به گزارش میراث‌آریا، این پژوهش به سرپرستی سامان سورتیجی استادیار و عضو هیئت علمی پژوهشگاه، مستقر در مازندران و با همراهی باستان‌شناسان مجرب استان و همکاری شورای‌ اسلامی و دهیاری روستای اروست و همچنین مدیریت مجموعه گردشگری چشمه‌های سورت انجام می‌شود.

سامان سورتیجی سرپرست هیئت باستان‌شناسی در این‌باره گفت: بررسی‌های اولیه نشان می‌دهد این محوطه در مسیر یکی از مهمترین گذرگاه‌های تاریخی در میان تمدن قوشه (شهر صددروازه) و دشت گرگان قرار گرفته و شواهدی از توالی استقرارهای کهن را در خود جای داده است.

او افزود: سورت که پیشتر به دلیل وجود چشمه‌های پلکانی با طیف رنگی قرمز، کرم و زرد، به عنوان دومین اثر طبیعی ثبت شده در فهرست آثار ملی شناخته می‌شد، اخیراً با کشف یافته‌های باستان‌شناختی سطحی، به عنوان یکی از مهمترین استقرارگاه‌های عصر مس و سنگ و دوران آهن تا سده‌های نهم و دهم هجری قمری شناسایی شده است.

سورتیجی معتقد است: در جهان تعدادی چشمه‌ پلکانی و مشابه سورت وجود دارد؛ اما تنها عامل یگانه بودن این اثر طبیعی در جهان، تنوع طعم و خواص آن است. چشمه‌ بزرگتر دارای حوضچه‌ای به وسعت حدود ۵۰۰ مترمربع با آب بسیار شور، چشمه‌های کوچکتر با آب کمی ترش و گازدار و همچنین چشمه‌ای غیرقابل آشامیدن که برای دام کشنده است این اثر طبیعی را رازآلود و خاص کرده است. افزون بر این، چشمه‌ای در بالادست با آب گوارا و دائمی زمینه ساز شکل‌گیری استقرار کهن در این منطقه بوده است.

این باستان‌شناس گفت: پژوهش‌های اولیه نشان می‌دهد که سورت باستانی، پهنه‌ای گسترده به مساحت بیش از ۳۰۰ هکتار را شامل می‌شود که محدوده‌های استقراری و گورستان‌های دوران تاریخی و اسلامی را در بر می‌گیرد. این محوطه در شیب ملایمی قرار دارد که از شمال به کوه سورت، از جنوب به چشمه‌های تراورتن رنگارنگ و از شرق و غرب به مراتع و تپه ماهورها منتهی می‌شود.

سرپرست هیئت باستان‌شناسی خاطرنشان‌ کرد: متاسفانه حفاری‌های غیرمجاز، جاده‌سازی و نیاز به توسعه گردشگری و ایجاد فضاهای خدماتی، این محوطه ارزشمند را در معرض تهدیدهای جدی قرار داده است؛ از این رو اجرای برنامه گمانه‌زنی با هدف تعیین عرصه و پیشنهاد حریم قانونی، گامی ضروری برای حفاظت پایدار از این میراث باستانی و طبیعی محسوب می‌شود. این پژوهش نه تنها امکان کنترل فعالیت‌های عمرانی در این محدوده را فراهم می‌آورد بلکه به روشن شدن ابعاد تاریخی آن کمک کرده و زمینه‌ساز کاوش‌های گسترده‌تر، مدیریت بهتر و حفاظت موثر از این منطقه در آینده خواهد شد.

او در پایان تصریح‌کرد: سورت به عنوان گنجینه‌ای از تاریخ و طبیعت ایران، نیازمند حمایت جدی دستگاه‌های متولی و نهادهای پژوهشی است تا بتوان آن را به نسل‌های آینده منتقل کرد و در مقیاس بزرگتر، در فهرست آثار جهانی معرفی کرد.

انتهای پیام/