فرشته اقبالی، فعال حوزه اجتماعی و شهری، در گفتوگو با میراث آریا، بر ضرورت بازتعریف مفهوم کنشگری شهری تأکید کرد و گفت: کنشگری یعنی مشارکت فعال، آگاهانه و مستمر مردم در تصمیمگیریهای شهری؛ نه صرفاً گلایه یا نمایش لحظهای. این یک حرکت جمعی، علمی و مبتنی بر شناخت است.
او که در شهر بهبهان با پیشینه دوران ایلامی نشستهای شهرخوانی برگزار میکند، با اشاره به پیشینه تاریخی و معماری بومی ارزشمند بهبهان، افزود: متأسفانه در سالهای اخیر، مدیریت شهری بیشتر به اقدامات مقطعی و سطحی از روکشهای مکرر آسفالت گرفته تا اصلاحات هندسی بدون پشتوانه مطالعاتی و نمادهای شهری فاقد هویت فرهنگی، روی آورده است.
فعال حوزه اجتماعی و شهری، با تأکید بر لزوم توسعه شهر بر پایهی طرحهای جامع و پیوستهای فرهنگی- اجتماعی، خاطرنشان کرد: هویت بصری و کیفیت فضاهای عمومی مستقیماً بر زندگی مردم اثر میگذارد. اما نمیتوان همهی مشکلات را متوجه شهرداری دانست؛ سایر ارگانها نیز باید نقش سازنده و هماهنگ ایفا کنند.
او ضمن اشاره به تلاشهای شهرداری در بهسازی پارکها و زیباسازی میادین، گفت: این اقدامات اگرچه با نیت مثبت انجام شدهاند، اما به دلیل نبود برنامهریزی علمی، اثربخشی کافی نداشتهاند. شهرداری باید از ظرفیت متخصصان بومی بهره ببرد و با انجمنهای محلی وارد گفتوگو شود.
اقبالی همچنین سهم شهروندان در مشکلات شهری را یادآور شد: رها کردن زباله، نپرداختن عوارض، ساختوسازهای غیرمجاز و آسیب به فضای سبز، همگی رفتارهایی هستند که مانع از تحقق شهری پاکیزه و منظم میشوند.
او در پایان گفت: کنشگری شهری یعنی تعهد دوطرفه؛ مردم باید نقد کنند، اما با پیشنهاد و راهحل همراه باشد. شهرداری نیز باید از اقدامات سطحی عبور کند و به برنامهای علمی و آیندهنگر تکیه کند. اگر این گفتوگو شکل بگیرد، بهبهان میتواند نه فقط یک شهر، بلکه شهری برای زندگی باشد.
این فعال حوزه اجتماعی و شهری، سپس به بررسی پدیده «کنشگری شهری» در فضای مجازی پرداخت و گفت: این روزها اصطلاح کنشگری شهری بیش از گذشته در گفتوگوهای عمومی و شبکههای اجتماعی شنیده میشود. شهروندان با تلفن همراه و دوربین، از کوچکترین مسائل شهری عکس میگیرند و با زبان طنز منتشر میکنند. این افراد، که اغلب بلاگرهای محلی هستند، خود را کنشگر شهری مینامند.
او با تأکید بر نقش طنز در نقد اجتماعی افزود: طنز، اگر آگاهانه و محترمانه باشد، میتواند نقدی سازنده و تلنگری مؤثر باشد. اما وقتی به مرز تمسخر میرسد، دیگر از کنشگری فاصله میگیرد و تبدیل به نوعی نمایش میشود؛ نمایشی که در آن مشکل شهری نه برای حل شدن، بلکه برای خنداندن و جلب توجه مخاطب مطرح میشود.
اقبالی با اشاره به پیامدهای این رویکرد هشدار داد: چنین برخوردی با مسائل شهری، زحمات کارگران و نیروهای خدمات شهری را کوچک میشمارد، فاصله مردم با شهرداری و نهادهای مدیریتی را بیشتر میکند و فضایی از بیاعتمادی و یأس عمومی نسبت به امکان اصلاح امور ایجاد میکند.
او در ادامه تعریف خود از کنشگری واقعی را چنین بیان کرد: کنشگری واقعی یعنی شناخت ریشهی مسائل، طرح پرسشهای درست و ارائهی راهحل. یعنی نقد همراه با مسئولیت، نه صرفاً ثبت و پخش لحظهای. اگر شهروندان و بلاگرها واقعاً دغدغهی شهر را دارند، باید بدانند که تغییر فقط با خنده یا تمسخر حاصل نمیشود. تغییر نیازمند گفتوگو، مشارکت و ارائه پیشنهادهای عملی است.
فرشته اقبالی در پایان گفت: بهبهان یا هر شهر دیگری بیش از نمایش مشکلات، به مشارکت در حل مشکلات نیاز دارد.
انتهای پیام/
نظر شما