به‌گزارش میراث‌آریا، علی‌اصغر علیاری دهکردی روز چهارشنبه ۱۹ آذرماه ۱۴۰۵ در حاشیه برگزاری نخستین «جشنواره ملی نمد شهرکرد» گفت: پس از آن که عشایر گوسفندان خود را در خردادماه هر سال از قشلاق به ییلاق می‌آورند، پشم گوسفندان (پشم بهاره) را در آب‌های جاری شست‌وشو می‌دهند که در اصطلاح محلی به آن «گرده‌شور» می‌گویند.

پیشکسوت هنرصنعت «نمدمالی» شهرکرد افزود: سپس در مراسمی خاص پشم گوسفندان را به‌وسیله قیچی مخصوصی به‌نام «چَرِه» می‌چینند و پشم هر گوسفند را جداگانه بسته‌بندی می‌کنند.

علیاری تصریح کرد: پس از چیدن پشم‌ها و جداسازی آن‌ها از نظر رنگ‌بندی و کیفیت، صنعت‌گران «نمدمال» که بیشتر به‌صورت سنتی در مجاورت عشایر هستند، پشم مورد نیاز را خریداری و به محل کار خود منتقل می‌کنند.

او با اشاره به مراحل هشت‌گانه تولید «نمد» یادآور شد: مرحله نخست پشم «حلاجی» است که در گذشته به‌وسیله کمان‌های دستی انجام می‌شُد اما در یکی دو دهه اخیر به‌وسیله دستگاه انجام می‌شود.

این پیشکسوت هنرصنعت «نمدمالی» در شهرکرد اضافه کرد: سپس براساس نوع نمدی که می‌خواهند مالش دهند قالب آن را پهن می‌کنند که به‌طور معمول قالب یک تکه حصیر است.

او گفت: پس از این کار به‌وسیله ابزار ساده‌ای به‌نام «پنجی» یا «پنجک» الیاف پشم حلاجی شده را تا ارتفاع ۶۰ سانتیمتر بر روی قالب به‌صورت یکنواخت قرار می‌دهند و به اصطلاح محلی پشم را بر روی قالب به‌شکل «پُف» یا «پُفکی» درمی‌آورند که بعد از این عمل با همان وسیله «پنجی» یا «پنجک» بر روی پشم «پُف شده» فشار می‌دهند تا کمی از حجم آن کاسته شود.

علیاری تأکید کرد: در مرحله دوم بر روی پشم‌های ریخته شده در قالب به‌صورت یکنواخت «آب داغ» می‌ریزند که این عمل پشم را سنگین کند و در همان مرحله الیاف پشم به یکدیگر زنجیر و درهم‌تنیده می‌شوند.

او افزود: در مرحله سوم قالب را به‌صورت لوله می‌پیچند، دور آن را با طناب می‌بندند و حدود ۲۰ دقیقه تحت فشار چند کارگر با دست و پا به آن ضربه می‌زنند تا الیاف پشم به‌هم فشرده و نسج‌گونه شود که البته امروزه برخی «نمدمالان» این مرحله را با دستگاه انجام می‌دهند.

پیشکسوت هنرصنعت «نمدمالی» در شهرکرد تصریح کرد: در مرحله چهارم قالب را باز می‌کنند، لبه‌های «نمد» را روی خود برمی‌گردانند، مقدار کمی پشم حلاجی شده در آن اضافه می‌کنند، بر روی سطح کار مخلوطی از آب و صابون پخته شده (صابون معروف به پی) می‌ریزند و دوباره قالب را می‌بندند و مالش می‌دهند.

او یادآور شد: در مرحله پنجم قالب را باز می‌کنند و نقش و طرح را بر روی نمد می‌گذارند که به دو طریق انجام می‌شود.

علیاری اضافه کرد: در این مرحله قبل از ریختن پشم بر روی قالب، نقش ترسیم و طراحی می‌شود و بعد روی آن به‌هم می‌چسبد.

او گفت: در نمد قالب کرده، نقش را از قبل تهیه می‌کنند، بر روی آن می‌گذارند و به‌وسیله محلول آب گرم و صابون با فشار و مالش دادن، طرح و نقش را بر روی نمد می‌چسبانند و بعد نمد را لوله می‌کنند و مالش می‌دهند.

این پیشکسوت هنرصنعت «نمدمالی» در شهرکرد تأکید کرد: در مرحله شِشُم دوباره «نمد» را به‌صورت لوله درمی‌آورند، به مدت یک و نیم تا دو ساعت مالش و ورز می‌دهند و هنگام انجام مالش نسبت به صاف کردن و قرینه‌کردن طرح و نقش اقدام می‌کنند.

او افزود: در مرحله هفتم پس از انجام کار مالش، ابتدا نسبت به صاف کردن ابعاد «نمد»، رفع کجی‌ها و برطرف کردن اختلاف سطح احتمالی و پرزسوزی و اصلاح آن اقدام می‌شود.

علیاری تصریح کرد: در مرحله هشتم «نمد» آماده شده را با آب ولرم شست‌وشو و سپس در آفتاب مستقیم خشک می‌کنند که در این مرحله «نمد» آماده عرضه به بازار می‌شود.

انتهای پیام/