میراث‌آریا: لباس اصیل زاگرس‌نشینان، به‌ویژه در میان اقوام لر، بختیاری، کرد و لک، نمادی غنی از فرهنگ، تاریخ و سازگاری با محیط کوهستانی است این لباس‌ها نه‌تنها زیبایی بصری داشته، بلکه کارکردی عملی برای زندگی در مناطق سردسیر و کوهپایه‌ای زاگرس دارند.
منطقه زاگرس، با طبیعت خشن و زیبای کوهستانی خود، نه‌تنها خاستگاه تمدن‌های کهن، بلکه زادگاه فرهنگی پویا و اصیل در میان اقوام ساکن آن است، لباس سنتی مردمان این دیار، به‌ویژه در میان لرها، بختیاری‌ها، کردها و لک‌ها تنها یک پوشش نیست، بلکه روایتی ملموس از هویت، مقاومت و انطباق با محیط است.
لباس زنان و مردان زاگرس‌نشین با رنگ‌های گرم و نقوش پررمز و راز، چشم هر بیننده را به خود جلب می‌کند و جلوه‌های بصری این لباس‌ها اغلب الهام‌گرفته از طبیعت اطراف است.
رنگ‌ها متشکل از سرخِ گُل‌های وحشی، آبی آسمان زاگرس، سبز چمن‌زارها و سفید برف‌های زمستانی است و نقوش آن طرح‌های هندسی و نمادین که گاه یادآور نقش و نگارهای باستانی یا نشانه‌های قومی را به نمایش می‌گذارد.
این لباس‌ها تنها برای زیبایی طراحی نشده‌اند، بلکه پاسخگوی نیازهای زندگی در کوهستان هستند، گرمای زمستان؛ استفاده از پشم گوسفند در چوخه (نوعی پالتو مردانه) یا جومه (نوعی بالاپوش زنانه) که هم عایق سرماست و هم در برابر باران مقاوم می‌باشد. تحرک بالا؛ شلوارهای گشاد مردانه (مثل دبیت در میان بختیاری‌ها) یا دامنه‌ای چین‌دار زنانه (شلوار قری) که امکان حرکت آسان در شیب‌های تند را فراهم می‌کند. کفش‌های محکم؛ گیوه یا کلاش که با نخ و چرم ساخته می‌شوند، برای راهپیمایی در مسیرهای سنگلاخی مناسب‌اند.
هر لباس، یک داستان منحصر به فرد دارد، سربندها؛ کلاه نمدی مردان کرد یا گُلوَنی (روسری بلند زنان لر) نشانه‌ای از احترام به سنت‌هاست. زیورآلات؛ زنان بختیاری با گردنبندهای نقره‌ای و سکه‌دوزی‌های سنگین، گویی تاریخ مادری خود را بر دوش می‌کشند.
متأسفانه، لباس‌های محلی در حال کمرنگ شدن در زندگی روزمره هستند، اما حرکت‌های اخیر برای احیای پوشش سنتی در جشن‌ها، عروسی‌ها و حتی میان جوانان شهری امیدبخش است. برخی طراحان نیز با تلفیق عناصر سنتی و مدرن، این میراث را به دنیای امروز پیوند زده‌اند.
لباس زاگرس‌نشینان، گنجینه‌ای زنده است که هنوز هم می‌تواند از دل کوه‌ها به جهانیان سخن بگوید.
در دل کوه‌های سر به فلک کشیده زاگرس، جشنواره‌ای در حال شکل‌گیری است که می‌خواهد بار دیگر اصالت و زیبایی پوشش بومی ایرانی را به رخ جهانیان بکشد. جشنواره ملی مد و لباس زاگرس، این‌بار در استان لرستان، نه تنها یک رویداد فرهنگی و هنری، بلکه حرکتی هوشمندانه برای احیای میراث ناب پوشاک ایرانی است.
این جشنواره با نگاهی نو به سنت‌های دیرینه، قصد دارد بین نقش و نگارهای اصیل زاگرس و طراحی‌های مدرن ایرانی ارتباطی برقرار کند، همچنین در روزگاری که جهان با سرعت به سمت یکسان‌سازی فرهنگی پیش می‌رود، چنین رویدادهایی همچون نگهبانانی برای حفاظت از تنوع فرهنگی ایران زمین عمل خواهند کرد.
لرستان با پیشینه‌ای غنی در هنرهای دستی و صنایع بومی، این‌بار میزبان هنرمندان و طراحانی خواهد بود که هر کدام به سهم خود، روایتی نو از پوشش ایرانی ارائه خواهند داد، از پارچه‌های دستباف محلی تا دوخت‌های ظریف سنتی، همه و همه در این رویداد جایگاهی ویژه خواهند داشت.
برگزاری این جشنواره در استان لرستان، فرصتی استثنایی برای معرفی ظرفیت‌های نهفته این دیار کهن به جامعه مد کشور است، بنابراین رویدادی است که می‌تواند همزمان هم به رشد اقتصادی منطقه کمک کند و هم هویت فرهنگی ایران را در سطح ملی و بین‌المللی پررنگ‌تر سازد.
جشنواره ملی مد و لباس زاگرس، اردیبهشت‌ماه سال جاری با هدف احیای پوشش اصیل ایرانی و نمایش ظرفیت‌های فرهنگی و هنری استان برگزار می‌شود. این رویداد فرهنگی‌هنری با حضور طراحان مد، هنرمندان و فعالان صنعت پوشاک، فرصتی برای معرفی جلوه‌های بومی و سنتی لباس‌های ایرانی است.
ترویج و نهادینه‌کردن پوشش اصیل ایرانی با الهام از فرهنگ بومی و ملی، معرفی توانمندی‌های هنرمندان و صنعتگران حوزه مد و لباس در منطقه زاگرس، ایجاد فضایی برای تبادل تجربیات و نوآوری در طراحی لباس‌های سنتی و مدرن و تقویت هویت فرهنگی از طریق احیای نقش لباس در میراث ایرانی- اسلامی از اهداف این جشنواره است.
همچنین در این راستا نمایشگاه تخصصی طراحی لباس با محوریت پوشش‌های محلی و اصیل، کارگاه‌های آموزشی طراحی و دوخت با حضور اساتید برجسته، رونمایی از مجموعه‌های جدید طراحان مد با الهام از فرهنگ زاگرس، برگزاری نشست‌های تخصصی با موضوع اقتصاد مد و توسعه صنعت پوشاک برپا شده است.
به گفته مسئولان جشنواره، این رویداد گامی مهم در راستای پیوند فرهنگ دیرینه ایرانی با صنعت مد است و می‌تواند به رشد اقتصادی و اشتغال‌زایی در این حوزه کمک کند.
جشنواره ملی مد و لباس زاگرس نه‌تنها فرصتی برای نمایش زیبایی‌های پوشش بومی است، بلکه زمینه‌ساز تحولی نو در صنعت مد با حفظ اصالت‌های فرهنگی خواهد بود.
منطقه زاگرس، یکی از مهم‌ترین رشته‌کوه‌های ایران و غرب آسیا، بخش‌هایی از چندین استان ایران را دربر می‌گیرد.
استان‌های غربی و جنوب غربی ایران (زاگرس مرکزی و جنوبی) شامل کردستان، کرمانشاه، ایلام، لرستان، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، خوزستان (بخش‌های شمالی و شرقی آن در دامنه‌های زاگرس قرار دارند) فارس (بخش‌های شمالی و غربی آن در زاگرس جنوبی است) است.
همچنین استان‌های شمال غربی (زاگرس شمالی) شامل آذربایجان غربی (برخی مناطق آن در زاگرس شمالی قرار دارد) و همدان (بخش‌هایی از آن در دامنه‌های شرقی زاگرس است) هستند.
کردها، لرها، بختیاری‌ها، اقوام لک و دیگر گروه‌های ایرانی در این منطقه زندگی می‌کنند و کوه‌های بلند (مانند دنا و زردکوه)، جنگل‌های بلوط، رودخانه‌های پرآب (کارون، زاینده‌رود، کرخه) و مراتع سرسبز را تشکیل می‌دهد. دارای تاریخ کهن (تیسفون، زیگورات چغازنبیل، آثار هخامنشی و ایلامی) و فرهنگ غنی (موسیقی، رقص‌های محلی، جشن‌ها) هستند.
اما کردستان، کرمانشاه، لرستان، ایلام، چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد به‌عنوان قلب زاگرس در نظر گرفته می‌شوند.
موفقیت جشنواره مد و لباس نیازمند مخاطب‌شناسی هدفمند است
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی لرستان با بیان اینکه جشنواره مد و لباس زاگرس با هدف جریان‌سازی در حوزه مد و لباس همچنین تولید پوشاک عفیفانه و منطبق با اقوام زاگرس‌نشین اردیبهشت امسال در لرستان برگزار می‌شود، گفت: موفقیت جشنواره مد و لباس نیازمند مخاطب‌شناسی هدفمند است.
اعظم روانشاد با اشاره به تشکیل کمیته‌های مختلف و تخصصی در راستای برگزاری این جشنواره و همکاری دستگاه‌های مختلف استان گفت: انتظار داریم فعالان حوزه مد و لباس استان در این رویداد حضوری فعال و پویا داشته باشند و مخاطب‌شناسی هدفمند جشنواره انجام شد.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی لرستان به ظرفیت بالای حوزه مد و لباس در لرستان اشاره کرد و افزود: پوشاک، از اصلی‌ترین مؤلفه‌های هویت در جوامع است و این حوزه به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های زیست عفیفانه و سبک زندگی از پنج اولویت‌های مهم شورای عالی انقلاب فرهنگی محسوب می‌شود.
او اظهار کرد: حوزه مد و لباس از مهم‌ترین بحث‌های حوزه فرهنگ و هنر و فرهنگ غنی اقوام زاگرس می‌تواند بهترین مدل‌ها را به دنیا معرفی کند.
روانشاد با اشاره به جریان‌ساز بودن حوزه مد و لباس بیان کرد: هدف از برگزاری این جشنواره، جریان‌سازی در حوزه مد و لباس منطبق با گفتمان انقلاب اسلامی و تولید پوشاک عفیفانه و منطبق با اقوام زاگرس‌نشین است.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی لرستان افزود: جشنواره مد و لباس در زنجیره تأمین پوشاک جایگاه ویژه‌ای دارد و اگر جشنواره در مسیر اصلی خود قرار گیرد، می‌تواند این جایگاه را حفظ کند، البته انجام این کار نیازمند هم‌افزایی و همکاری جشنواره، ویژندها و طراحان در یک راستا است.
او با اشاره به مشکل معرفی آثار طراحان مد و لباس به بازار عرضه لباس اظهارکرد: ایجاد سکوهای دائمی مد و لباس زاگرس، ترویج و حمایت از فعالان این حوزه و ارائه تسهیلات به منظور تولید آثار از مهم‌ترین اهداف این جشنواره است.
انتهای پیام/
نظر شما