جهانبخش طهماسبی در یاداشتی نوشت: استان مرزی ایلام از جمله استان‌هایی است که در زمینه صنایع‌دستی از ظرفیت‌های بی‌بدیلی برخوردار است اما توسعه بیشتر این صنعت در استان با توجه به مرز مشترک با کشور عراق و نزدیکی به استان‌های میسان، دیاله و واسط، نیازمند ایجاد بازارچه‌های دائمی و حمایت جدی‌تر مسئولان و متولیان امر از صنعتگران این حوزه است.

صنایع‌دستی و هنرهای سنتی یکی از جذاب‌ترین راه‌ها برای شناخت جهان فرهنگی و هنرمندانه اقوام و ملت‌ها و آغازی برای رونق گردشگری است که ارتباط مستقیمی با درآمدزایی و رونق اقتصادی دارد، در واقع نمایشگاه‌ها و بازارچه‌های صنایع‌دستی نقش به سزایی در شکوفایی و رونق روز افزون صنایع دستی در هر منطقه دارد.

استان مرزی ایلام با وجود پیشینه تاریخی و فرهنگی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین قطب‌های فعالیت صنعتگران و هنرمندان صنایع‌دستی در ایران شناخته می‌شود، صنایع دستی دوست‌داشتنی و جذاب این استان عموماً توسط روستایی‌ها و عشایر این منطقه تولید می‌شود و بیشتر این محصول‌ها از مواد اولیه طبیعی تهیه و فروش آن‌ها چرخ اقتصاد این خانواده‌ها را می‌چرخاند.

صنایع دستی مجموعه ای از حرفه‌های مختلف است که فرهنگ یک ملت را به خوبی نمایان می‌کند، صنایع‌دستی هر کشور یا منطقه نشان دهنده آداب و رسوم و آیین‌های مختلف آن منطقه است و به همین دلیل از روی صنایع‌دستی می توان یک ملت را شناسایی و اقلیم و مردمان آن را مورد بررسی قرار داد.

تولیدات صنایع دستی در بین روستاییان، عشایر و اهالی استان ایلام رایج است و یکی از قدیمی‌ترین فعالیت‌های اقتصادی مردمان این منطقه بوده، بیشتر تولیدکنندگان صنایع‌دستی که زنان هستند در زمینه‌های مختلفی همچون فرش، جاجیم، نمد، گلیم، نقاشی روی شیشه و سفال، لباس‌های محلی، سوزن دوزی، حصیربافی و معرق‌کاری مشغول به فعالیت هستند که از میان آنها گلیم در طول زمان مورد استقبال بیشتری قرار گرفته است.

صنایع دستی ایلام آنقدر متنوع و زیبا هستند که چشم هر گردشگری را به خود جذب می‌کنند، از نمونه صنایع‌دستی‌های معروف در استان ایلام می‌توان به گلیم نقش برجسته، نمد مالی، گیوه بافی، چیت بافی، بافت سیاه چادر، جاجیم بافی، سفالگری، عروسک سازی و چرم دوزی و ... اشاره کرد.

در گذشته بافت گلیم، جاجیم و انواع دست‌بافته‌های دیگر در این استان ایلام رایج بوده است، پشم فراوان در این منطقه موجب رونق صنایع‌دستی مرتبط با پشم و تقویت اقتصاد شبانی شده است، گلیم نقش برجسته ایلام، به عنوان یک نمونه شاخص از هنر صنایع‌دستی این استان، به فهرست آثار ملی ایران اضافه شده است،در حال حاضر بدلیل گرایش جوانان و هنرمندان این خطه و همچنین حمایت‌های اداری و سازمانی توسط اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و ‌دستی استان ایلام علاوه بر فعالیت‌های ذکر شده، رشته‌های دیگری نظیر: حصیربافی، طراحی سنتی، سفال و نقاشی روی سفال، معرق و منبت چوب، سوزن‌دوزی، انواع محصولات چرمی و ... نیز رواج یافته است که صنعتگران زیادی در این حرفه ها اشتغال دارند.

در استان ایلام دو بازارچه دائمی وجود دارد:

1- بازارچه صنایع دستی شهرستان ایوان

 این بازارچه علاوه بر کاربرد تجاری در قسمت فوقانی آن بخش اداری نیز تعبیه شده و در حال حاضر فعال بوده و مربوط به زمان قبل از ادغام سازمان صنایع دستی با سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است.

2- بازارچه صنایع دستی شهرستان ایلام

در تاریخ ۱۶ فروردین ۱۳۸۵ شورای عالی اداری کشور در یکصدمین جلسه خود، سازمان صنایع دستی کشور را از وزارت صنایع و معادن با کلیه اختیارات، تعهدات، امکانات، نیروی انسانی و غیره جدا و به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری الحاق نمود تا این سازمان تحت عنوان «سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری» به فعالیت خود ادامه دهد.

در ادامه این تحول سازمانی در استان برخی اماکن اداری با دریافت مجوزهای لازم از مراجع ذیربط خصوصاً  شهرداری تغییر کاربری داده و بازارچه کنونی صنایع دستی شهر ایلام نیز یک دهه پس از ادغام با مساحتی بالغ بر 3000 مترمربع از کاربرد اداری آموزشی به شکل مجتمع تجاری درآمده تا گامی برای توجه بیشتر به میراث بومی و حوزه صنایع‌دستی و زمینه سازی برای اشتغال‌زایی و کاهش آمار بیکاری با حمایت از تولیدکنندگان صنایع دستی استان باشد.

بازارچه صنایع‌دستی در شهر ایلام، بلوار شهید مدرس، حد و فاصل اداره‌کل تأمین اجتماعی و اداره‌کل کار و رفاه اجتماعی واقع شده است که در مجموع دارای 24 غرفه شامل: 18 غرفه در ابعاد بزرگ و متوسط در داخل بازارچه و 6 غرفه متوسط و کوچک در قسمت بیرونی و در کنار خیابان است.

در این بازارچه تنوع محصولات صنایع دستی از جمله: گلیم‌بافی، چرم‌دوزی، سفال‌گری، نقاشی روی سفال و سرامیک، محرق گندم، معرق چوب، سنگ‌تراشی، حصیربافی، خراطی چوب، صنایع‌چوبی، گیوه‌بافی، محصولات نمدی و ... موجبات جذابیت این مجتمع برای مشتریان و گردشگران در ایام عادی و مناسبتی خصوصاً ایام نوروز و اربعین حسینی(ع) را فراهم آورده تا علاوه بر آشنایی با اینگونه دست ساخته‌های فرهنگی به‌عنوان سوغات نیز از آنان خریداری نمایند.

این بازارچه تاکنون چندبار با حمایت‌های سایر نهادها از نظر فضای داخلی و بیرونی دستخوش تغییراتی شده است که اولین بار با همکاری بنیاد برکت وابسته به ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) با تخصیص اعتباری که تامین شده است تا با مشارکت این بنیاد نسبت به فراهم سازی و تکمیل بازارچه صنایع دستی اقدام لازم به عمل آید.

انتهای پیام/