سید حبیب قاآنی روزنامه نگار وعضو شورای راهبردی ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی خراسان رضوی، در یادداشتی نوشت: این ثبت، امکان شکلگیری نوعی از گردشگری را فراهم میکند که بر تجربه، معنا، زیباییشناسی و روایت تاریخی استوار است گردشگریای که میتوان آن را «گردشگری در میان آئینهها» نامید.
آیینهکاری در ایران، صرفاً یک آرایه معماری نیست. این هنر، تجلی جهانبینی ایرانی است که نور را جوهر حقیقت میداند و زیبایی را در پیوند عقل، هندسه و معنا جستوجو میکند.
از رواقهای درخشان حرم امام رضا( ع) در مشهد تا شاهچراغ شیراز و حرم حضرت معصومه(س) در قم، گردشگر با فضاهایی مواجه میشود که هزاران قطعه آینه، نور را میشکنند تا انسان را به تأمل، فروتنی و حضور در لحظه دعوت کنند. این تجربه، صرفاً دیداری نیست، تجربهای زیسته و عاطفی است که میتواند یکی از شاخصترین مزیتهای رقابتی گردشگری فرهنگی ایران در سطح جهانی باشد.
ویژگی این نوع معماری محدود به اماکن مذهبی نیست و در فضاهای تاریخی نیز شاهد استفاده هنرمندان از آیینهکاری هستیم تالار آیینه کاخ گلستان، عمارتهای تاریخی شیراز، خانههای آیینهکاری شده کاشان و بناهای تاریخی اصفهان نشان میدهد که آینهکاری چگونه در خدمت نمایش شکوه، افزایش نور، بزرگنمایی فضا و بیان قدرت زیباییشناسی ایرانی قرار گرفته است. این تنوع کارکرد، امکان طراحی محصولات گردشگری متنوع را فراهم میکند، از تورهای معنوی و زیارتی تا مسیرهای معماری، هنر و تاریخ.
ثبتجهانی آیینهکاری، فرصتی راهبردی برای طراحی «گردشگریهای تخصصی و موضوعی» است؛ گونهای از گردشگری که مخاطب آن گردشگر فرهیخته، علاقهمند به فرهنگ، هنر و تجربههای عمیق است. نخستین گام در این مسیر، شناسایی و دستهبندی مکانهای شاخص آینهکاری در کشور است، بناهای مذهبی، کاخها، خانههای تاریخی و حتی کارگاههای سنتی که هنوز این هنر در آنها زنده است. این فهرست میتواند مبنای طراحی مسیرهای گردشگری موضوعی قرار گیرد.
برای نمونه، میتوان «مسیر آیینه و نور» را در شهرهای زیارتی تعریف کرد، مسیری که گردشگر را با فلسفه آینهکاری، تاریخ شکلگیری آن و تجربه معنوی فضاهای قدسی آشنا میکند. در کنار آن، «تور معماری آیینه» در شهرهایی مانند تهران، شیراز، اصفهان و کاشان میتواند مخاطبان علاقهمند به معماری و هنرهای سنتی را جذب کند. حتی طراحی تورهای ترکیبی، شامل بازدید از بناها و کارگاههای آینهکاری، فرصتی برای پیوند گردشگری با آموزش و انتقال دانش خواهد بود.
نقشه راه توسعه این نوع گردشگری، نیازمند همکاری میان نهادهای میراث فرهنگی، بخش خصوصی، راهنمایان تخصصی و فعالان صنعت گردشگری است. تولید محتوای تخصصی چندزبانه، آموزش راهنمایان با تمرکز بر روایت هنری و فلسفی آینهکاری، استفاده از فناوریهای نوین مانند واقعیت افزوده برای توضیح نقوش و هندسهها، و برگزاری رویدادها و جشنوارههای موضوعی از جمله اقداماتی است که میتواند این ظرفیت را بالفعل کند.
آیینهکاری، امروز میتواند به یکی از زبانهای اصلی گفتوگوی فرهنگی ایران با جهان تبدیل شود؛ زبانی که نه از مسیر سیاست، بلکه از راه نور، هنر و معنا سخن میگوید. گردشگری در میان آئینهها، فرصتی است برای معرفی ایران بهعنوان سرزمینی که زیبایی را با اندیشه و معنویت درهم آمیخته است. ثبتجهانی این هنر، پایان مسیر نیست؛ آغاز مسئولیتی تازه برای طراحی آیندهای است که در آن، میراث ایرانی نهتنها حفظ میشود، بلکه به موتور محرک گردشگری فرهنگی و هویتی کشور بدل خواهد شد.
انتهای پیام/
نظر شما