جبرئیل نوکنده، رئیس کل موزه ملی ایران در یادداشتی نوشت: هجدهم ماه می روز جهانی موزه است و موزه‌داران در سراسر جهان تلاش می‌کنند به طور ویژه برنامه و رویدادهایی برای آشنایی مردم با موزه در این روز اجرا نمایند. موزه‌ها دیگر عتیقه‌خانه و انبار آثار قدیمی نیستند، موزه‌داران حالا تعریف جدید از حوزه تخصصی خود ارائه می‌دهند و این تعریف و اثربخشی موزه‌ها همه مرهون بیان موزه‌ای است. بیان موزه‌ای توانایی برقراری ارتباط و گفتگو میان اثر و مخاطب است و این با مدد توصیف، تحلیل و تفسیر موفق و روشمند آثار برای بازدیدکنندگان امکان‌پذیر است.
موزه‌دار حرفه‌ای و باتجربه معتقد است، اثر موزه متناسب با مخاطبینش حرف می‌زند، به قولی «اشیاء سخن می‌گویند» بی واسطه و باورپذیرند در چنین شرایطی مخاطب حرفه‌ای موزه هم پس از آموزش لازم می‌تواند به روایت‌های یک شیء گوش بسپرد.
بسیاری از مسائل پیچیده علمی به زبان موزه، قابل درک می‌شود. به خاطر همین ویژگی‌ها، موزه‌های جهان درحال گسترش در موضوعات متفاوت هستند، عملکرد آن‌ها با قبل متفاوت گشته، حالا دیگر موزه صرفاً در گذشته سیر نمی‌کند، برای آینده اندیشه و برنامه دارند. از دریچه موزه، نه تنها می‌توان از گذشته‌ها آموخت بلکه می‌توان به درک آینده دست یافت. یکی از دغدغه‌های بشر گذشته و آینده‌اش است و موزه می‌تواند آینده را قابل لمس ساخته به همین سبب راه‌اندازی «موزه‌های آینده» درحال گسترش است با چنین رویکرد و شیوه‌های ارزشمند، آینده‌ای با تکیه به ریشه‌های گذشته را تجسم نمایند. ارمغان این رویکرد جامعه‌ای پیشرفته متکی به تنوع فرهنگی، هویت و ارزش‌های ملی خود خواهد بود.
امید است در کشور عزیزمان جایگاه موزه و موزه‌داری روز به روز گسترش و ارتقا یابد و از ظرفیت موزه‌ها برای آموزش نسل آینده و حل مسائل جامعه بهره گرفته شود.
در تعریف بیست‌وششمین کنفرانس عمومی شورای بین‌المللی موزه‌ها (ایکوم) در شهر پراگ جمهوری چک سال ۱۴۰۱ آمده‌است: «موزه، نهادی غیرانتفاعی و دائمی در خدمت جامعه است که به پژوهش، گردآوری، حفاظت، تفسیر و نمایش گذاشتن میراث ملموس و ناملموس می‌پردازد. نهادی در دسترس و جهان‌شمول که درهایش به روی همگان باز است و تنوع و پایداری را پرورش می‌دهد. آن‌ها از نظر اخلاقی، حرفه‌ای و با مشارکت جوامع اداره می‌شوند و با ارائه تجربیات متنوع برای آموزش، لذت، تفکر و به اشتراک‌گذاری دانش، ارتباط برقرار می‌کنند.»
با تعریف فوق، موزه بخش مهم و تعیین‌کننده‌ای در زندگی جوامع حضور دارد. تمامی افراد جامعه در تعامل با موزه‌ها ایفاگر نقش مهم و جزئی از پل ارتباطی انتقال مواریث فرهنگی برای ارتباط گذشته به آینده خواهند بود. ناگفته پیداست موزه‌ها در چنین شرایطی نقش آموزشی مهمی را ایفا کرده و تسهیل‌گر اشتراگ‌گذاری دانش و درک و دریافت عمیق داده‌ها محسوب می‌شوند. به همین خاطر است در بسیاری از کشورها پیشرو در حوزه برنامه‌ریزی فرهنگی به اهمیت، نقش و قدرت موزه‌ها پی برده‌اند و موزه‌ها در تمام حوزه‌های علم و دانش کشورشان فعال شده‌اند. امروزه در بسیاری از دانشگاه‌ها و مراکز علمی جهان و سازمان‌های دولتی در حوزه خود موزه‌ای را تأسیس کرده و اقدامی رو به رشد است و بدیهی است که دانشمندان، پژوهشگران با حضور موزه به نحوی شایان می‌توانند مفاهیم علمی خود را برای مخاطبان شرح دهند و ماموریت حرفه‌ای خود را جامه عمل پوشانند و این همه به مدد و قدرت بیان موزه‌ای است که فرصتی متفاوت را ایجاد می کند و باید آن را جدی‌تر ارج گذاریم و به کار بگیریم.
انتهای پیام/
نظر شما