اُرس؛ نماد سبز البرز و میراثی زنده از تاریخ ایران

رئیس اداره حفاظت و مدیریت زیستگاه‌ها و مناطق اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان البرز گفت: اُرس به عنوان نماد سبز استان شناخته می‌شود و با حضور در مناطق حفاظت‌شده، میراثی زنده از تاریخ ایران را در دل کوهستان‌ها حفظ کرده است.

حمزه مشایخی در گفت‌وگو با میراث آریا با اشاره به پراکندگی طبیعی درختان اُرس در این استان گفت: اُرس نه تنها یکی از با ارزش‌ترین گونه‌های گیاهی استان البرز است، بلکه به عنوان نماد گیاهی استان شناخته می‌شود. وجود درختان کهنسال اُرس در مناطق حفاظت‌شده، اهمیت بالای این گونه را در اکوسیستم البرز نشان می‌دهد.

رئیس اداره حفاظت و مدیریت زیستگاه‌ها و مناطق اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان البرز، افزود: استان البرز با ارتفاعات بلند، دشت‌های سیلابی و شرایط اقلیمی متنوع، یکی از غنی‌ترین مناطق از نظر تنوع گیاهی در کشور است و همین ویژگی، امکان رشد گونه‌های ارزشمندی مانند اُرس را فراهم کرده است.

او اظهار کرد: بر اساس مطالعات انجام‌ شده، حدود ۶۵ درصد از مساحت البرز را مراتع تشکیل می‌دهند و در این استان ۱۷ تیپ مرتعی شناسایی شده است. این تنوع مرتعی، زمینه‌ساز حیات گونه‌های جانوری و گیاهی متعدد است.

این مسئول توضیح داد: پوشش جنگلی استان که در گستره رویشی ایران قرار دارد، عمدتاً پراکنده و تنک است و بیشتر در نواحی شمالی مشاهده می‌شود. با این حال، گونه‌های درختی و درختچه‌ای ارزشمند مانند بنه، زالزالک، زرشک، بادام کوهی و به ویژه اُرس در این مناطق رشد می‌کنند و نقش مهمی در حفظ پایداری اکوسیستم دارند.

مشایخی با اشاره به منطقه حفاظت‌ شده البرز جنوبی گفت: این منطقه با وسعتی حدود ۶۴ هزار هکتار عمدتاً عرصه‌ای مرتعی دارد، اما گونه‌های درختی و درختچه‌ای ارزشمندی نیز به صورت طبیعی و دست‌کاشت در آن دیده می‌شوند. حضور اُرس در این منطقه نه تنها اهمیت اکولوژیک دارد، بلکه جاذبه‌ای طبیعی و منحصر به فرد برای گردشگران طبیعت‌دوست است.

رئیس اداره حفاظت و مدیریت زیستگاه‌ها و مناطق اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان البرز درباره ویژگی‌های زیست‌محیطی اُرس اظهار کرد: اُرس از تیره سرویان، درختی همیشه‌سبز و مقاوم است که در ارتفاعات بالای ۲۵۰۰ متر رشد می‌کند. این درخت سرمای طاقت‌فرسای زمستان، خشکی و کم‌آبی را تحمل می‌کند و به همین دلیل در ارتفاعات البرز جایگاه ویژه‌ای دارد.

مشایخی گفت: یکی از شاخص‌ترین اُرس‌ها در شمال‌شرق روستای شهرستانک قرار دارد. این درخت که بومیان منطقه آن را «پیر تودار» یا «هورست» می‌نامند، بیش از ۲۸۰۰ سال قدمت دارد و با ارتفاع ۱۷ متر و تنه‌ای تنومند، جلوه‌ای از تاریخ و طبیعت ایران را به نمایش می‌گذارد. پیر تودار از دوران هخامنشی تا امروز سرسبز ایستاده و نه تنها یک پدیده طبیعی بلکه ذخیره‌ای ژنتیکی و میراثی زنده از تاریخ ایران است. گردشگران و علاقه‌مندان طبیعت می‌توانند با بازدید از این درخت، تجربه‌ای کم‌نظیر از پیوند تاریخ و طبیعت کسب کنند.

او درباره تهدیدهای اُرس گفت: فصل زمستان اگرچه زمان خواب گیاهان است، اما اُرس‌زارها در این فصل آسیب‌پذیرتر می‌شوند. قطع غیرمجاز، چرای بی‌رویه و برداشت ناآگاهانه، از مهم‌ترین تهدیدهای این گونه ارزشمند است. قانون ممنوعیت قطع درخت اُرس که از اوایل دهه ۷۰ تصویب شده، نشان‌دهنده اهمیت بالای این گونه در معادلات زیست‌محیطی کشور است و لزوم حفاظت از آن را بیش از پیش نمایان می‌کند.

این مسئول ادامه داد: آموزش مردم محلی و گردشگران درباره ارزش‌های زیست‌محیطی و تاریخی اُرس، از الزامات حفاظت این گونه نادر است. تنها با آگاهی و رعایت اصول محیط‌زیستی می‌توان تضمین کرد که این درختان کهنسال برای نسل‌های آینده حفظ شوند.

رئیس اداره حفاظت و مدیریت زیستگاه‌ها و مناطق اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان البرز در پایان گفت: اُرس‌های البرز همچون نگهبانانی سبز در دل کوهستان‌ها ایستاده‌اند و اگر حفاظت اصولی از آن‌ها ادامه یابد، قرن‌ها دیگر نیز نماد پایداری، صبر و پیوند عمیق طبیعت با تاریخ ایران باقی خواهند ماند.

انتهای پیام/

کد خبر 1404100700478
دبیر مرضیه امیری

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha