شهر تاریخی اصفهان یکی از کهنترین شهرهای شناخته شده در ایران و جهان است به گونهای که بسیاری از مورخان و دیرینه شناسان، پیشینه پیدایش این شهر را که در دشت بزرگ اصفهان و در جلگه زاینده واقع شده است را بیش از 10هزار سال قبل میدانند. با این وصف امروزه این کهن شهر تاریخی که بخش قابل توجهی از تطور فرهنگ و تمدن اصیل ایرانی را در خود جای داده یکی از مهمترین مراکز بسط و توسعه صنعت گردشگری در ایران بهشمار میرود.
اگر نگاهی دقیق به پیشینه صنعت گردشگری در اصفهان داشته باشیم، در مییابیم که گردشگری برخلاف تاریخ اصفهان از پیشینه طولانی در این شهر تاریخی برخوردار نیست و در عین حال همان مختصر توسعه گردشگری نیز که پیش از انقلاب در دهههای چهل و پنجاه خورشیدی و سپس از بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از دهه هشتاد خورشیدی تا کنون ردپای آن قابل مشاهد است هنوز آنطور که شایسته و بایسته است در ساختار اجتماعی و اقتصادی اصفهان جایگاه واقعی خود را نیافته است.
یکی از مهمترین راهکارهای توسعه کیفی گردشگری در شهرهای تاریخی گردشگرپذیر همچون اصفهان، شیراز، تبریز و یزد، افزایش زیرساختهای گردشگری و توسعه محورهای گردشگری است که این نکات از یکسو به افزایش جاذبههای دیدنی و به تبع آن به افزایش زمان اقامت گردشگر در مقصد گردشگری منجر میشود و از سوی دیگر افزایش ماندگاری گردشگران در یک مقصد گردشگری به افزایش تعاملات فرهنگی میهمان و جوامع میزبان و همچنین توسعه اقتصادی جامعه میزبان منجر میشود.
با نگاهی گذرا به روند حضور گردشگران در شهر تاریخی اصفهان در مییابیم که اکثر تورهای گردشگران خارجی به ویژه تورهایی که از سوی دفاتر خدمات مسافرتی خارج از استان شکل گرفته، عمدتا از چند مسیر سنتی بازدید کرده و این در حالی است که بررسیها نشان میدهد میانگین زمان اقامت یک گردشگر خارجی در استان اصفهان، تنها 2.3 روز است که این رقم ناچیز با توجه به حجم گسترده آثار تاریخی، مواهب طبیعی و همچنین استعدادهای موجود در اصفهان در راستای بهرهگیری از گونههای مختلف سفر، زمان ناچیزی محسوب میشود.
با توجه به شیوع بیماری کرونا اگر چه تمام اقتصاد بشری به تدریج و همزمان با همه گیری چندباره این بیماری دچار رکود جدی شد، لکن بهرهگیری کشورهای پیشرفته از مواهب عصر فناوری ارتباطات همچون اینترنت و شبکههای مجازی دورنمای جالبی را از یک اقتصاد توام با رقابتی تنگاتنگ در جهان پسا کرونا ارائه میکند، لذا بسیاری از برنامهریزان در صنایع مختلف از جمله صنعت گردشگری حتی از همان ابتدای همهگیری این بیماری برنامههای وسیعی را برای فردای پس از کرونا تدوین کردهاند، لذا با توجه به تاثیرات منفی این بیماری بر صنعت گردشگری بهنظر میرسد هرگونه برنامهریزی در راستای توسعه زیرساختهای گردشگری گامی ارزشمند در جهان رقابتی فردا بهشمار میرود.
محور گردشگری پل شهرستان اصفهان
پل تاریخی شهرستان براساس نظرات محققان کهنترین پل بر روی زایندهرود از مبدا تا مقصد این رود بهعنوان بزرگترین رود فلات مرکزی ایران بهشمار میرود. شالوده این پل تاریخی که در شرقیترین منطقه شهر اصفهان و در امتداد مسیر زایندهرود (که از غرب به شرق اصفهان کشیده شده) واقع شده به دوران ساسانیان باز میگردد و این در حالی است که بررسیهای محققان و دیرینه شناسان نشان میدهد که در این بخش از شرقی ترین نقطه دشت اصفهان دو منطقه نظامی و مسکونی جی و شهرستانه در عصر باستان وجود داشته است که محور اتصال این دو منطقه و دشتهای محور جنوب زاینده رود پل تاریخی شهرستان بوده است.
امروزه اگرچه سیما و منظر شرق اصفهان در دو سمت زاینده رود کاملا جدید شده و ساختمانهای بلند مرتبه در این منطقه سر برافراشته، اما وجود محوطههای باستانی تپه اشرف و تپه جی و همچنین پل شهرستان در کنار وجود بیشههای انبوه در کرانههای دو سمت زاینده رود این امکان را فراهم میآورد تا در این مجموعه یک محور گردشگری ایجاد شود.
با نگاهی به پراکنش گردشگران در شهر اصفهان در مییابیم که گردشگران خارجی عمدتا پس از ورود به اصفهان چه به صورت تور و یا به صورت انفرادی عمدتا از 2 یا 3 محور گردشگری بازدید میکنند و این درحالی است که در اصفهان به صورت مجموعه و یا انفرادی بیش از 2 هزار اثر تاریخی وجود دارد که قابلیت ایجاد زیر ساخت و امکان بازدید از آنها از سوی گردشگران وجود دارد.
در طی دو دهه گذشته با توجه به قدمت بالای بنای تاریخی پل شهرستان و در راستای جلوگیری از آسیبهای ناشی از سیلابهای زاینده رود به پایههای این پل، بستر رود به سمت جنوب این پل تغییر مسیر داده شده و در مسیر این پل حوضچهای بزرگ تشکیل شد که عملا پل در میانه آن قرار گرفته است، در میانه این حوضچه و بستر جدید رود جزیرهای ایجاد شده که به مدت دو دهه نمایشگاه بینالمللی اصفهان که عمدتا معماری و ساختار آن همگونی چندانی با معماری پل ندارد در آن مکان استقرار یافت.
حال با انتقال نمایشگاه بینالمللی اصفهان به منطقه روشن دشت، ایده اولیه ایجاد یک محور گردشگری در این محدوده از سوی تنی چند از اعضای شورای اسلامی شهر مطرح و از سوی ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان نیز مورد استقبال قرار گرفت به گونهای که وجود پل تاریخی شهرستان و تپه باستانی اشرف از یکسو و وجود بیشههای انبوه در کرانه زاینده رود و ایجاد پارکهای زیبا و مفرح در دو سمت رود از سوی دیگر و همچنین انتقال نمایشگاه بینالمللی اصفهان از این محل، فرصتی مناسب را فراهم آورده تا با یک برنامهریزی دقیق و علمی یک محور گردشگری جامع در این مکان ایجاد شود که شامل امکان بازدید از تپه باستانی اشرف، ایجاد یک اکوموزه از کشفیات این محوطه باستانی در جزیره میانی حوضچه و بستر رود به جای نمایشگاه که میتواند از سوی طراحان زبردست با استفاده از بخشی از بازمانده تاسیسات نمایشگاه و یا با طراحی جدید پس از طی کردن تمام مراحل صدور مجوز صورت گیرد، یا با ایجاد مراکز فروش سوغات و محصولات صنایعدستی و ایجاد مراکز پذیرایی از گردشگران همراه شود.
با ایجاد این محور گردشگری که حداقل 10 کیلومتر از مجموعه جهانی میدان امام (نقش جهان) فاصله دارد ضمن توسعه گردشگری به شرقی ترین نقطه شهر اصفهان با توسعه اجتماعی و فرهنگی این مناطق میتوان به افزایش ماندگاری گردشگران و توسعه اقتصادی محور شرق شهر اصفهان نیز اندیشید و این در حالی است که ایجاد این محور گردشگری که بر اساس دو گونه گردشگری فرهنگی و طبیعی (با توجه به استعداد منطقه) انجام میشود میتوان به حفاظت از پل باستانی شهرستان و همچنین ادامه کاوشها در تپه باستانی اشرف و یافتن تاریخ رمزآلود شهر اصفهان بیش از قبل امیدوار شد.
انتهای پیام/