جزیره لارک، با مساحت حدود ۴۹ کیلومترمربع، چهارمین جزیره بزرگ ایران، پس از جزایر قشم، کیش و لاوان است که در جنوب شرق جزیره قشم و جنوب غرب جزیره هرمز واقع‌شده است.
فاصله جزیره لارک با جزیره قشم ۱۶ کیلومتر، با بندرعباس ۳۱ کیلومتر، با جزیره هرمز ۴۲ کیلومتر و با جزیره هنگام ۵۱ کیلومتر است. این جزیره از کوه‌های رنگارنگ تشکیل‌شده است. طول این جزیره ۱۱ کیلومتر و بزرگ‌ترین عرض آن ۷ کیلومتر است و بلندترین نقطه آن تقریباً ۱۴۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد.
لارک در مقایسه با جزیره‌های اطراف خود نسبتاً کوهستانی و دارای پستی‌وبلندی است. ارتفاعات این جزیره تقریباً در قسمت مرکزی جزیره نمود پیدا می‌کند و در بقیه قسمت‌های آن به‌صورت ناهمواری‌های کم ارتفاع، دیده می‌شود. گنبدهای نمکی نزدیک به نیمی از سطح جزیره لارک را می‌پوشاند که از سنگ‌های ژیپس، مارن، رس و لایه‌های آهک و نمک تشکیل‌شده است. توده‌های خاک سرخ از زیبایی‌های چشم‌نواز جزیره لارک به شمار می‌رود.
سکونتگاه‌های جزیره لارک
جزیره لارک از دو روستای لارک کوهی و لارک شهری تشکیل‌شده است. اهالی لارک کوهی، تا حدود سال‌های ۱۳۴۷ در ارتفاعات جزیره و در اتاق‌ها و خانه‌هایی که در دل کوه‌ها کنده بودند با حیوانات خود، در ارتفاعات جزیره زندگی می‌کردند. آب آشامیدنی از چاه‌هایی حفرشده در دل کوه و برکه‌های (آب‌انبار) ساخته‌شده حاصل می‌شد.
در سال ۱۳۴۸ بنا به دستور استاندار وقت هرمزگان تعدادی بنا در کنار دریا برای آن‌ها ساخته، روستا از نقاط مرتفع به کنار ساحل منتقل شد و بعدها اهالی به توسعه این منازل اقدام کردند. امروزه به این منطقه فانوس دریایی یا مورانو می‌گویند که خالی از سکنه شده و اهالی آن به عمان، امارات و لارک شهری کوچ کرده‌اند.
پوشش گیاهی و جانوری
جزیره لارک دارای آب‌وهوای گرم و مرطوب است. حیات جزیره به دو شکل حیات خشکی و دریایی وجود دارد.
گیاهان در جزیره لارک نخل‌های پراکنده، کهور، شیریشک، کُنار، لوز یا گارم زنگی، لیمو، آلوئه ورا، چریش و بوته‌های خار پراکنده به چشم می‌خورد.
مشاهده آهوی جبیر از فاصله نزدیک در جزیره امری عادی است که هر بیننده‌ای را به وجد می‌آورد. در کنار آهوان زیبای جبیر، خرگوش و جوجه‌تیغی، فلامینگو، مرغ ماهی‌خوار، گنجشک، لاشخور، عقاب، شاهین و حواصیل نیز زندگی می‌کنند. بزهای اهلی نیز در خارج از مناطق جمعیتی در میان کوه‌ها به چشم می‌خورند.
در آب‌های اطراف جزیره لارک ماهی‌های مختلفی ازجمله ماهی چمن، هامور، سرخو، سنگسر، مقوا، میش ماهی، لاک‌پشت پوزه عقابی، کوسه، انواع مرجان و صدف، اسفنج و انواع خرچنگ و حلزون زندگی می‌کنند.
لاک‌پشت‌های پوزه عقابی
فصل تخم‌گذاری لاک‌پشت‌های پوزه عقابی در جزیره لارک معمولاً اواخر اسفند تا اواسط مردادماه است. هرساله تعداد قابل‌توجهی از نوزادان لاک‌پشت‌ها روانه دریا می‌شوند و این رویداد به‌عنوان یکی از جاذبه‌های طبیعی لارک، علاقه‌مندان بسیاری را به خود جذب می‌کند. لاک‌پشت‌های دریایی ازجمله گونه‌های تحت حمایت جهانی هستند.
جاذبه‌های طبیعی
ساحل تک‌درخت
ساحل تک‌درخت در جنوب جزیره قرار دارد و یک درخت نخل تنها چشم‌اندازی زیبا را آفریده است.
فیتوپلانکتون‌ها
پلانکتون‌ها که از دسته آغازیان هستند، در آب‌های جزیره زندگی می‌کنند و تجمع تعداد بالایی از آن‌ها خاصیت درخشندگی دارد. برخورد آب‌های حاوی این پلانکتون‌ها با ساحل یا پاهای رهگذران، درخشش آبی‌رنگی را پدید می‌آورد. برای تماشای این کهکشان دریایی، باید آب‌هایی آرام و بدون موج وجود داشته باشد. نمایان شدن این فضای رؤیایی و شگفت‌انگیز و فرصت استثنایی برای عکاسی خواهد بود.
رودخانه نمک
یکی از پدیده‌های طبیعی زیبای جزیره لارک رودخانه نمک است که در سمت شمال جزیره واقع‌شده است. این خشک‌رود نمکی با بلورهای نمک و اشکال جالب پوشیده شده و منظره‌ای دیدنی را پدید آورده است که به‌ویژه می‌تواند برای علاقه‌مندان به عکاسی جذاب باشد.
ساحل لاک‌پشت‌ها
این ساحل جایگاه حضور لاک‌پشت‌های دریایی پوزه عقابی است. این لاک‌پشت‌ها هرسال در فصل تخم‌گذاری در بازه زمانی اسفند تا خردادماه به این ساحل می‌آیند.
دنیای زیرآب
یکی از دیدنی‌های جزیره لارک تماشای دنیای زیرآب است.
کوه کله‌قندی
کوه کله‌قندی حدوداً در قسمت مرکزی و کوهستانی جزیره قرار دارد که به‌صورت یک برجستگی مخروطی نوک‌تیز دیده می‌شود. این قله حدوداً دو کیلومتر از ساحل لاک‌پشت‌ها فاصله دارد و از این مکان قابل‌مشاهده است.
جاذبه‌های تاریخی
قلعه پرتغالی‌ها
امپراتوری پرتغال، از نخستین استعمارگران مسیحی هستند که در سال ۸۸۶ خورشیدی در جزایر خلیج‌فارس مستقر شدند و ۱۱۷ سال بر جنوب ایران حکومت کردند. قلعه پرتغالی‌های لارک در شمال جزیره و مشرف‌به اسکله ساخته‌شده و دارای طرحی چهارضلعی به ابعاد ۳۲ در ۲۸ متر است که از سنگ‌های مرجانی با ملاط ساروج ساخته‌شده است. این بنا دارای سه‌طبقه است که طبقه سوم آن بالانشین و دوطبقه دیگر با سقف‌های کوتاه و به هم چسبیده هنوز برجا مانده است. بلندی دیوارهای قلعه بین ۶ تا ۸ متر متغیر است. قلعه پرتغالی‌های لارک دارای چهار برج است که تقریباً به‌صورت چهارضلعی هستند. از دلایلی زیبایی قلعه می‌توان به طاق‌های قوسی شکل، دریچه‌های دیوار قلعه و قوس‌های حجره‌ها اشاره کرد.
گورستان قدیمی
دیدار از گورستان قدیمی جزیره لارک خالی از لطف نیست. مردم لارک رسم جالب و زیبایی دارند. آن‌ها بر سر هر قبر آتشدانی تعبیه کرده‌اند و در آن آتشدان اسپند، عود و کندر می‌سوزانند. سوختن این گیاهان خوش‌بو بر فراز قبرها رایحه‌های معنوی و دل‌نشین ایجاد می‌کند.
فانوس دریایی
فانوس دریایی زیبای جزیره لارک از سازه استوانه‌ای شکل مرتفع که بر روی یک بنای مستطیل شکل قرار دارد تشکیل‌شده است. سطح استوانه‌ای بارنگ‌های قرمز و سفید، رنگ‌آمیزی شده است. در قسمت بالای استوانه نیز بخش اصلی فانوس قرارگرفته است. این بنا در شمالی‌ترین قسمت جزیره قرار دارد.
مسجد لارک
مسجد لارک در روستای لارک شهری واقع‌شده است و ازنظر موقعیت جغرافیایی در نزدیکی قلعه پرتغالی‌ها قرار دارد.
آب‌انبار لارک
درگذشته آب آشامیدنی مردم جزیره لارک بیشتر از طریق آب برکه‌ها (آب‌انبارها) و چاه‌های جزیره لارک تأمین می‌شد.
* گزارش از صدیقه غلامی
انتهای پیام/
