مرتضی طالع ماسوله در نشستی تخصصی با گروه پژوهشی میراث طبیعی و گردشگری، با اشاره به فاصله معنادار موزهداری ایران با استانداردهای جهانی، گفت: «در اروپا، موزهها سه کارکرد اصلی دارند: پژوهش، آموزش و نمایش. اما در ایران تنها به بعد نمایشی آن پرداخته شده که آنهم ناقص اجرا میشود.»
وی با تأکید بر نقش مراکز پژوهشی در موزههای جهان افزود: «در موزههای معتبر، حتی برخی اشیاء دارای اتاقهای پژوهشی اختصاصی هستند. اندیشهسازی بخش مهمی از کارکرد این نهادهاست که در پشت ویترینهای موزههای خارجی اتفاق میافتد، اما در ایران کمتر به آن پرداخته شده است.»
ماسوله سه گروه اصلی مخاطبان موزهها را چنین برشمرد:
۱. پژوهشگران که با حضور در موزهها به انتقال تجربه و توسعه علمی کمک میکنند.
۲. دانشآموزان و نسل نو که در قالب بازدیدهای گروهی به تفکر و کنجکاوی علمی تشویق میشوند.
۳. بازدیدکنندگان عمومی که برای شناخت و آشنایی مراجعه میکنند.
او ادامه داد: «در کشورهای پیشرفته، تمرکز اصلی بر دو گروه نخست است، اما در ایران فقط به بازدیدکنندگان عمومی توجه میشود.»
ماسوله با اشاره به وجود بیش از ۲۱۰۰ موزه دولتی و ۲۰۰ موزه خصوصی در کشور، خاطرنشان کرد: «با وجود این حجم از سرمایهگذاری، سوال اساسی این است که چرا مخاطب نداریم؟ ایجاد باور به تاریخ و گذشته وظیفه اصلی موزههاست، اما این رسالت مغفول مانده است.»
وی افزود: «صنعت گردشگری یک صنعت بهانه است؛ یعنی مهم این است که بهانه ما برای جذب و تأثیرگذاری چیست. یکی از مشکلات اساسی ما در این صنعت، نبود سلامت و زیرساخت فکری در حوزه موزهداری است.»
ماسوله با انتقاد از خلأ برنامهریزی کلان گفت: «ما در ایران رشته موزهداری داریم، اما موزهشناسی نداریم. سند ملی برای موزهداری وجود ندارد؛ در حالیکه کشورهایی مانند فرانسه و آلمان از دو قرن پیش برای موزههای خود سند دارند. این در حالیست که در نظام میراث فرهنگی ما، هنوز تفاوت میان سند و شرح خدمات مشخص نیست.»
او تأکید کرد: «ضروری است موزههای طبیعی بهعنوان شاخهای تخصصی در پژوهشکدههای گردشگری تدریس شوند. برای مثال، موضوعاتی چون موزه کویر و موزههای وابسته به طبیعت باید جدی گرفته شوند.»
ماسوله در پایان پیشنهاد داد: «پژوهشگاه میراث فرهنگی باید اقدامات انجامنشده را برعهده بگیرد و زمینه برگزاری جلسات تخصصی میان موزهها و مراکز علمی را فراهم کند تا زمینه برای تدوین سند ملی موزهداری و توسعه موزههای تخصصی در کشور فراهم شود.»
انتهای پیام/
نظر شما