۱۲ شهریور سالروز شهادت رئیسعلی دلواری که نماد شجاعت و وطن‌پرستی و دفاع از تمامیت ارضی میهن است؛ نامی ماندگار که تاریخ شهادتش با عنوان روز مبارزه با استعمار نامگذاری شده است.
رئیسعلی دلواری در تاریخ ۱۲۹۹ هجری قمری و ۱۸۸۱ میلادی در شهر دلوار از توابع استان بوشهر چشم به جهان گشود. پدرش زائر محمد کدخدای دلوار بود که بعداً به معین الاسلام لقب گرفت.
معین‌الاسلام در جنگ جهانی اول یکی از بزرگ‌مردان مشروطه‌خواه بود که در تنگستان هدایت قیام علیه نیروهای انگلیسی در جنگ جهانی اول را به عهده داشت. حمله انگلیسی‌ها به شهر دلوار زادگاه رئیسعلی با هدف اشغال بوشهر و در ادامه تصرف کشور ایران بود که از جنوب دریای خلیج‌فارس وارد بوشهر شدند که ابتدا سعی داشتند با مبالغ زیادی قیام رئیسعلی دلواری را متوقف کنند و بوشهر را به تصرف خود در آورند ولی رئیسعلی با کسب اجازه از علما و بزرگان آماده دفاع شد و قبل از دفاع قسم‌نامه‌ای به این مضمون خطاب به خدای خود نوشت:
«ای کلام‌الله تو شاهد باش سوگند یاد می‌کنم اگر انگلیسی‌ها بخواهند بوشهر را تصرف کنند و به خاک من تجاوز کنند در مقابل آنها دفاع خواهم کرد و تا آخرین قطره خون خود دست از جنگ و مبارزه با آنها دست بر نخواهم داشت، اگر غیر از این رفتار کنم در شماره کافران باشم و خدا و رسول خدا از من بیزار و مرا نبخشد.»
پس از آن خود را برای جنگ آماده کرد و دستور داد زنان و کودکان از شهر خارج شوند، سپس با هم‌رزمانش پشت قلعه کمین کردند. انگلیسی‌ها وقتی خانه‌ها را خالی از سکنه دیدند نخل‌ها را به آتش کشیدند و قصد تخریب تمام خانه‌ها داشتند که رئیسعلی در همان شب به اتفاق ۴۰۰ نفر از نیروهای خود به آنها حمله کردند و نزدیک به ۶۰ نفر از آنها را کشتند که در میان آنان ژنرال انگلیسی بلندپایه‌ای بود که در این جنگ کشته و در شهر بوشهر دفن شد. نیروهای انگلیسی که خود را در دام مبارزان تنگستانی دیدند ناچار شدند نیروهای کمکی از هند و عراق به بوشهر اعزام کنند که باز هم با هوشیاری دلیران تنگستان موجب شکست و عقب نشینی نیروهای انگلیسی شد.
سرانجام رئیسعلی دلواری پس از رشادت‌های زیاد، در ۱۲ شهریور ۱۲۹۴ در یکی از محله‌های شهر بوشهر به نام تَنگک صفر توسط فردی نفوذی به نام غلامحسین تنگکی مورد هدف گلوله قرار گرفت و در ۳۳ سالگی به شهادت رسید.
پیکر او بنا به وصیت خود در نجف اشرف به خاک سپرده شد.
هم‌‌اکنون خانه و موزه رئیسعلی دلواری در شهر دلوار به فاصله ۴۵ کیلومتری جنوب شهر بوشهر قرار دارد که خاطره‌ای بس شگرف و فراموش نشدنی در ذهن مردم منطقه برجای گذاشته است.
انتهای پیام/
